Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.2016, Page 17

Framleiðsluhættir, einkum við Ísa-
fjarðardjúp, hafa á undanförnum
árum breyst í það horf, að þörf er á
tíðum samgöngum við Ísafjarðarkaup-
stað. Héruð þau, sem hafa sambæri-
lega framleiðslu- og samgönguþörf við
markaðsstað sinn, hafa nú flest eða öll
fengið sínar samgöngur kostaðar og
viðhaldið af ríkinu. ... Þar sem það er
útilokað, að samgöngur Ísafjarðar-
byggða verði leystar með landvegum,
virðist eigi að síður sanngjarnt, að rík-
ið láti þessi samgöngumál til sín taka,
hliðstætt og í öðrum héruðum. Í stað
vegalagningar þurfum við hæfilega
stóran og hraðskreiðan og þartilgerð-
an bát, í stað viðhalds vega, nokkurn
árlegan styrk til rekstursins.“
Svo mörg voru þau orð og er þessi
greinargerð fróðleg heimild um sam-
göngumál við Ísafjarðardjúp á því Herr-
ans ári 1941 og hugmyndir heimamanna
um úrbætur á þeim. Kann þá mörgum
nútímamanninum að þykja athyglisvert
að um 1940 töldu Vestfirðingar afar ólík-
legt og jafnvel útilokað að akfærir vegir
á landi gætu orðið nothæfar samgöngu-
leiðir í fjórðungnum.
Næstu mánuði hélt undirbúnings-
nefndin fjölmarga fundi og skrifaði auk
þess sveitastjórnum og ýmsum hags-
munaaðilum heima í héraði um málið.
Hinn 2. júlí 1941 var svo boðað til al-
menns héraðsfundar á Ísafirði og kom
þar fram að alþingi hefði lofað að veita
150 þúsund krónum til smíði nýs Djúp-
báts, Ísafjarðarsýslur og Ísafjarðarkaup-
staður tíu þúsund krónum hvor aðili,
ýmsir einstaklingar samtals um tíu þús-
und og að auki hefðu nokkrir hreppar
lofað framlögum. Í fundarlok var sam-
þykkt að stofna félag er sæi um undir-
búning að smíði væntanlegs Djúpbáts,
en framlag ríksins var háð því skilyrði að
Ísafjarðarsýslur og Ísafjarðarkaupstaður
kysu meirihluta stjórnar í slíku félagi.
Fundarmenn kusu fulltrúa minnihluta í
stjórnina og nokkru síðar kusu sýslurnar
og bæjarstjórn sína fulltrúa.
Félagsstjórnin kom saman til fyrsta
fundar síns 3. september 1941, og var
þar samþykkt að leita tilboða í smíði
skipsins og hina ýmsu hluta þess. Þá var
stefnt að því að smíðinni yrði lokið á ár-
inu 1942 en heimsstyrjöldin olli því að
þær áætlanir gengu ekki eftir. Sumarið
1942 skýrði hins vegar Torfi Hjartarson
sýslumaður, formaður stjórnarinnar, frá
því að vélskipið Fagranes frá Akranesi
myndi fáanlegt til kaups og var honum
falið að kanna málið nánar og halda suð-
ur á Akranes ásamt Hannibal Valdimars-
syni til að skoða skipið. Höfðu þeir með-
ferðis umboð sýslunefndar og bæjar-
stjórnar Ísafjarðar til að binda kaupin
fastmælum ef þeim litist á skipið. Er nú
skemmst frá því að segja að kaupin
gengu eftir, nýtt félag var stofnað um
rekstur hins nýja Djúpbáts og árið eftir,
1943, kom Fagranesið til Ísafjarðar og
hóf áætlunarsiglingar um Ísafjarðardjúp
og til nálægra fjarða. Það reyndist mikil
happafleyta og hélt siglingunum áfram
næstu tvo áratugi. Sú saga verður sögð í
síðari grein.
Sjómannablaðið Víkingur – 17
Ásgeir litli, fyrsta gufuskipið í íslenska flotanum.
Hvaleyrarbraut 27
220 Hafnarfirði
Sími: 564 3338