Vesturland - 01.12.1993, Síða 10
10
VESTURLAND Blaö vestfirskra sjálfstœðisnianna
Með þmtseigju þjóðeriaaer
erura við að aá áraagri
- segir Davíð Oddsson, forsætisráðherra, í samtali við Vesturland
Davíð Oddsson forsætisráðherra og formaður Sjálfstæðisflokksins.
- Á landsfundi Sjálfstæðis-
flokksins slóst þú á strengi bjart-
sýni. Hverjar eru helstu ástæður
þess?
„Meginástæðurnar eru þær að
okkur hefur miðað vel og við höfum
ekki vikist undan vandanum. Þvert á
móti höfum við tekist á við hann.
Glíman hefur verið hörð og erfið en
það er ljóst að við munum verða ofan
á í þeirri baráttu. Þetta skapar okkur
skilyrði bjartsýni. Þjóðinni hefur
tekist að glfma við meiri vanda en
hún hefur þurft við að etja frá þvf í
kreppunni miklu og mun snúnari
vanda en Viðreisnarstjórnin lenti í.
Með staðfestu, stefnufestu og þraut-
seigju þjóðarinnar munum við að
komast út úr honum. Þjóðir í kring-
um okkur eru að glíma við atvinnu-
leysi upp í 15% til 20%. og bankar
þeirra eru lentir í ógöngum. Okkur
hefur tekist að koma í veg fyrir það.
Þar hefur einnig orðið stórkostlegt
hrun í atvinnulífi. Þrátt fyrir mikla
erfíðleika hjá okkur erum við ekki að
lenda í slíku á sambærilegan hátt.
Hjá okkur hefur atvinnuleysi
ekki vaxið jafn hratt þrátt fyrir að
kreppan hafí verið meiri hjá okkur en
nágrannaþjóðunum. Verðbólga er
lág hér og við höfum nú í fyrsta skipti
í 10 ára sögu náð raunvöxtum niður.
Raunvextir voru reyndar skráðir lágir
í nokkra mánuði í stjórnartíð Stein-
gríms Hermannssonar en það var
fölsk skráning því á markaði voru
þeir miklu hærri. Við erum hætt að
safna skuldum erlendis vegna hags-
tæðari viðskiptajöfnuðar. Atvinnu-
lífíð á möguleika vegna þess að það
er búið að létta af því gjöldum og
raungengið er útflutningsatvinnu-
vegunum hagstætt. Þessi bjartsýni er
því byggð áraunsæi. Bjartsýni byggð
á loftbólum er einskis virði og dugar
skammt. Bjartsýni sem byggir á já-
kvæðum, viðvarandi staðreyndum er
bjartsýni sem dugar og við höfum
efni á henni.“
- Kjördæmamálið var nokkuð
rætt á landsfundinum. Hvað mun
Sjálfstæðisflokkurinn ganga langt
í að krefjast að vægi atkvæða verði
jafnað?
„Meginmarkmiðið hlýtur að
vera að atkvæðisréttur sé jafn milli
ntanna. Sjálfstæðisflokkurinn hefur í
gegnum tíðina getað sætt sig við að
munurinn sé nokkur í þeim kerfum
sem fundin hafa verið upp en
meginstefnumiðið hefur verið að
jafna kosningarétt á milli manna. Sú
breyting hefur orðið nú áð það er
jafnræði á milli flokka en við búum
ekki við flokksræði á Islandi heldur
lýðræði. Þess vegna hefur í raun ekki
verið gengið nema hálfa leið. Auð-
vitað þarf að vera sem mest jafnvægi
milli flokkanna þannig að þeir séu
ekki með aukið afl umfram það sem
landsmenn hafa skammtað þeim á
grundvelli kerfis eða reglna. Megin-
máli skiptir að sérhver Islendingur
geti litið þannig á að hann sé jafn-
rétthár sínum nágranna. Þessi mál
eru vandmeðfarin og það verður ekki
flanað að neinu en við höfum þegar
sett í gang vinnu við að undirbúa
málið í samræmi við það umboð sem
landsfundurinn veitti.“
- Andstæðingar ríkisstjórnarin-
nar hafa stundum haldið því fram
að þessi ríkisstjórn sé byggða-
fjandsamleg. Hverju viltu svara
því?
„Það er fjarstæðukennd full-
yrðing. Meginverkefni hverrar
stjómar er að tryggja almenn og
hagstæð skilyrði fyrir landið allt. Það
kemur öllum best. Þessi ríkisstjóm
hefur tekið harðar og betur á mál-
efnum atvinnulífsins en aðrar stjórnir
hafa gert á undan henni. Það má
nefna mörg dæmi þessu til stuðnings.
Ríkisstjórnin hefur létt sköttum af
atvinnulífinu, hún hefur beitt sér fyrir
því að samningurinn um Evrópska
efnahagssvæðið væri staðfestur, hún
hefur staðið fyrir því að kjarasamn-
ingar næðust þannig að vinnufriður
væri í landinu og í raun kostað þá
kjarasamninga. Þá hefur hún beitt sér
fyrir því að raungengi væri skráð
þannig að hagstætt sé fyrir útflutn-
ingsatvinnuvegina. Hún hefur tryggt
að verðbólga sé minni hér en í ná-
grannalöndum og þannig tryggt betri
samkeppnisstöðu fyrir fyrirtækin í
landinu. Þessar aðgerðir koma öllu
landinu til góða, - ekki síst dreifbýlinu.
Fyrrverandi forsætisráðherra
lýsti því yfir um það leyti sem hann
hætti að byggðastefna síðustu 10
áranna á undan hefði brugðist. Það var
vægur dómur um stjórn Framsóknar-
manna á þessu tímabili. Núverandi
ríkisstjórn er í mun að treysta byggð-
imar og leit þannig á að tilraun til
sameiningar sveitarfélaga væri til þess
fallin að dreifðar byggðir, f þeim til-
gangi að færa mætti þeim fleiri verk-
efni og styrkja stöðu þeirra. Einnig
hefur Byggðastofnun gert markvissari
byggðaáætlanir en áður og þær munu
nýtast byggðunum þegar til framtíðar
er horft. „
Sjávarútvegurinn
efstur á forgangslista
stjórnarinnar
- Sömu aðilar hafa haft á orði að
ríkisstjórnin hafi í raun lítinn
áhuga á eða áhyggjur af alvarlegri
stöðu sjávarútvegsins. Það sé ekki
álitið forgangsverkefni að takast á
við þessi vandamál. Er það rétt?
„Bættur hagur sjávarútvegsins
hefur verið efstur á lista ríkis-
stjórnarinnar í aðgerðum hennar fá
atriði eru eins mikilvæg fyrir sjávar-
útveg og það hvað vextir em lágir þar
höfum við náð stórkostlegum árangri
þeitta hafa rnenn verið að reyna í
meira en áratug en ekki tekist fyrr en
nú. Þá dæmis er skráning á genginu
hagfelldara sjávarútvegi nú en oftast
eða alltaf áður og aflétting gjalda af
atvinnulífi hjálpar einnig greininni.
Samningar um Evrópska efnahags-
svæðið tryggja markaðsstöðu
sjávarútvegs og friður á vinnu-
markaði gerir honum léttara að
skipuleggja sig fyrir framtíðina. Þá
er Þróunarsjóður hugsaður til að
auðvelda hagræðingu í greininni.
Allir þessir þættir eru sjávarútveg-
inum mjög mikilsverðir og miðað
við þau áföll sem greinin hefur orðið
fyrir, - niðurskurð á þorskafla og
lækkandi verð á afla, sem komið er
niður í eitt lægsta sögulega verð sem
við þekkjum á sama tíma og afíi
hefur minnkað. Þegar þetta tvennt er
skoðað, - aðgerðirnar annars vegar
og áföllin hins vegar sést að það
hefur tekist að verja sjávarútveginn
verstu skellunum . I heild eru skil-
yrði sjávarútvegsins bærileg þrátt
fyrir grfðarleg skakkaföll.
Á hinn bóginn hafa þessi áföll
komið harðar niður á einstökum
svæðum, til að mynda á Vestfjörðum,
meðal annars vegna þess að hlutdeild
þeirra í þorski er meiri en annars
staðar og uppgrip í öðrum þáttum
sjávarútvegsins eins og í loðnu skilar
þeim engu. En eins og ég nefndi áðan
hefur hagur sjávarútvegsins verið eitt
meginviðfangsefni ríkisstjórnarinnar
og forsendan fyrir þeim aðgerðum
sem ég minntist á. Auðvitað má nefna
fleira sem ráðist hefur verið í, eins og
skuldbreytingar sem gerðar hafa
verið í stórum stíl. Ásakanir um að
ríkisstjórnin hafi ekki áhyggjur af
stöðu sjávarútvegs eru því út í bláinn.
Það var Ijóst af ummælum og orðum
þeirra sem fóru með völd á undan
okkur að þeir voru ekki í stakk búnir
til neinna aðgerða annarra en þeirra
að slá lán og stofna sjóði. Slíkt er ekki
fengsælt til frambúðar.“
Sértækar aðgerðir
ekki líklegar til
varanlegs árangurs
- Telur þú að tími almennra að-
gerða sé e.t.v. liðinn og koma þurfi
til sértækra aðgerða? Menn horfa
til sjóðsstofnunar á Suðurnesjum í
þessu sambandi.
„Nei, almennu aðgerðirnar, al-
mennu skilyrðin og almenni grund-
völlurinn er það sem fólkið og fyrir-
tækin vilja búa við. Það er svo
hættulegt að hlaupa af stað út í svo-
kallaðar sértækar aðgerðir því þær
felast oftast í því að kaupa frá sér
vandann. Þeir fjármunir, um 300
milljónir, sem Islenskir aðalverktakar
lýstu sig reiðubúna til að leggja í at-
vinnuþátttöku á Suðurnesjum eru
Þingeyri við Dýrafjörð.