Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2023, Qupperneq 75

2. tbl. 99. árg. 2023 | Tímarit hjúkrunarfræðinga 73
Ritrýnd grein | Peer review
Heimild Tilgangur Aðferð Þátttakendur Niðurstöður
Jóhannesdóttir
og
Hjörleifsdóttir.
(2018).
Ísland.
Að rannsaka upplifun
aðstandenda af
samskiptum við
heilbrigðisstarfsmenn
á bráðalegudeildum
og hjúkrunarheimili
í tengslum við
lífslokameðferð
ættingja þeirra. Að
benda á þætti sem ýta
undir góð samskipti,
mögulegar hindranir
og umhverfisleg áhrif.
Eigindleg lýsandi
rannsókn með
afturskyggðu sniði. Tekin
voru einstaklingsviðtöl
með hálfstöðluðum
viðtalsramma. Notuð var
lýsandi innihaldsgreining.
N=19 ættingjar
sjúklinga sem létust á
16 bráðalegudeildum
og skurðdeildum og á
einu hjúkrunarheimili
á Íslandi. Lagskipt
kerfisbundið
slembiúrtak notað.
Fjögur þemu lýsa því sem ættingjunum þykir mikilvægast í hjúkrun
og umönnun ættingjans sem hafði látist.
1) Góð samskipti milli heilbrigðisstarfsmanna og fjölskyldu þess
deyjandi.
2) Góð myndun meðferðarsambands.
3) Nákvæmni.
4) Gott flæði upplýsinga.
Fram kom að ættingjum fannst starfsfólk gera sitt besta til að
gera aðstæður góðar, t.d. með því að bjóða upp á rúm fyrir
ættingja. Þeir lýstu andlátum ættingja sinna sem friðsælum og að
einkennameðferð væri góð. Þeim fannst sjúklingum og ættingjum
sýnd virðing og umhyggja og upplýsingaflæði vera gott.
Masotti o.fl.
(2021).
Ítalía.
Að greina áhrif
þess að veita
kennslu og þjálfun
í lífslokameðferð á
lyflækningadeild.
Megindleg afturskyggð
rannsókn í formi
tilfellalýsinga sem
safnaði upplýsingum um
sjúklinga sem létust á
tímabilinu júlí 2018 til júlí
2019 á lyflækningadeild
á sjúkrahúsi í Empoli á
Ítalíu.
N=354 sjúklingar sem
létust á tímabilinu,
164 karlar og 190
konur. Lést helmingur
sjúklinganna eftir
að kennsla í LLM og
þjálfun starfsmanna á
deild hafði farið fram.
Skoðað var hversu
mörg læknisfræðileg
inngrip sjúklingar
fengu á síðustu 48
klukkustundum
lífs og hvort fjöldi
þeirra breyttist
eftir að innleiðing
kennslunnar hafði átt
sér stað.
Eftir kennslu í LLM fækkaði vissum inngripum eins og blóðprufum,
speglunum, blóðgjöfum, næringu í æð og því að fylgjast ítarlega og
oft með lífsmörkum. Eftir kennsluna jukust samskipti við sjúklinga
og ættingja um LLM ásamt því að verkjalyfjagjöf jókst. Kennsla
og þjálfun í LLM er mikilvæg á deildum sem eru ekki sérhæfðar
líknardeildir.
McKeown o.fl.
(2015).
Írland.
Að meta upplifun
sjúklinga af því að
deyja á sjúkrahúsi
og skoða þætti
sem tengjast þeirri
upplifun. Upplifunin
var metin út frá
þeim skilningi sem
hjúkrunarfræðingar,
læknar og ættingjar
þeirra látnu lögðu í
hana sem voru þeir
einstaklingar sem
sinntu þeim látnu
mest á síðustu viku
lífs þeirra.
Rannsóknin
var megindleg
þversniðsrannsókn
og voru lagðir
spurningalistar fyrir
hjúkrunarfræðinga, lækna
og ættingja sjúklinga
sem höfðu látist á 43
sjúkrahúsum á Írlandi
á tímabilinu nóvember
2008 til febrúar 2009.
Spurningalistar fyrir
hjúkrunarfræðinga og
lækna voru lagðir fyrir
innan viku frá andláti
og spurningalistar
fyrir ættingja voru
lagðir fyrir þremur
mánuðum eftir
andlát. Einnig voru
lagðir fyrir þrír
spurningalistar sem
snéru að menningu
deildanna, menningu
sjúkrahúsanna
og auðlindum
og aðbúnaði
sjúkrahúsanna.
Best tekst til við LLM hjá sjúklingum sem eru með krabbamein,
innlögn er skipulögð, sjúklingur deyr á einbýli, teymisfundir eru
haldnir, samskipti við ættingja eru góð, ættingjar eru viðstaddir
andlátið, hjúkrunarfræðingar eru með reynslu og hafa fengið
þjálfun í LLM og sjúkrahúsið fer eftir meðferðaráætlun fyrir deyjandi
sjúklinga. Ekki er samræmi milli lækna, hjúkrunarfræðinga og
ættingja þegar kemur að mati á verkjum og verkjastillingu sjúklinga
þar sem læknar telja best staðið að LLM.
Omidi o.fl.
(2020).
Íran.
Að meta áhrif
menntunar á skilning
og klíníska færni
hjúkrunarfræðinga við
að veita krabbameins-
sjúklingum
lífslokameðferð.
Rannsóknin
var megindleg
íhlutunarrannsókn með
klínískri prófun þar
sem einnig voru lagðir
fram spurningalistar.
Tilraunahópur fékk
kennslu sem fór fram
með vinnubúðum
með hópakennslu þar
sem lagðar voru fram
spurningar um efnið
auk umræðna og fékk
hópurinn kennsluefni
tengt lífslokameðferð
en viðmiðunarhópur
fékk enga íhlutun. Stóð
kennslan yfir í 30-45
mínútur í þrjú skipti.
Rannsóknin fór fram
á krabbameinsdeild
Shahid Bahonar
Hospital í Suðaustur
Íran. N=57 hjúkrunar-
fræðingar sem höfðu
reynslu af að veita
lífslokameðferð, 24
voru í tilraunahópi og
33 í viðmiðunarhópi.
Þátttakendur þurftu
að hafa reynslu í að
veita lífslokameðferð.
Hefðbundin kennsla í formi vinnustofu er ekki nægileg til að auka
skilning og klíníska færni hjúkrunarfræðinga.
Hvorugur hópurinn sýndi marktæka breytingu á kunnáttu í LLM eftir
íhlutunina. Kennsla og þjálfun í LLM þarf að vera sértæk.
Verhofstede o.fl.
(2017).
Belgía.
Að rannsaka
lífslokameðferð og
gæði andláta með því
að svara því hvaða
hjúkrunarfræðileg
og læknisfræðileg
inngrip eru
framkvæmd síðustu
48 klukkustundirnar
í lífi sjúklinga á
bráðalegudeildum
fyrir aldraða á 23
bráðalegudeildum
á 13 sjúkrahúsum í
Belgíu.
Lýsandi þversniðs-
rannsókn þar sem
spurningalistar voru
lagðir fyrir aðstandendur,
hjúkrunarfræðinga og
lækna sem höfðu sinnt
338 sjúklingum sem létust
á deildunum sem um
ræðir.
Spurningalistar voru
lagðir fyrir ættingja,
hjúkrunarfræðinga
og lækna 338
sjúklinga sem létust
á tímabilinu 1.
október 2012 til 30.
september 2013 á 23
bráðalegudeildum
fyrir aldraða á 13
sjúkrahúsum á
Flanders í Belgíu.
Læknisfræðileg og hjúkrunarfræðileg inngrip eru framkvæmd
og jafnvel hafin á síðustu 48 klukkustundum lífs einstaklinga í
LLM. Einkennameðferð er ekki alltaf nægilega góð, hvorki í formi
verkjastjórnunar eða í tengslum við sálfélagslega þætti. Skortur er á
stuðningi fagaðila við sjúklinga.