Ský - 01.06.2002, Síða 28

dæmis á Englandi, án þess aö bera saman
hvaöa forsendur liggja aö baki, eins og til
dæmis flutningar til landsins, innflutnings-
höft og fleira. Það sem skiptir hins vegar
öllu máli í þessu samhengi er hversu stór
hluti ráðstöfunartekna heimilanna fer í mat.
Sú tala hefur veriö að fara niöur á við.
Ertu með tölur handbærar yfir þetta hlutfall,
frá því áður en Bónus var opnaður fyrir
þrettán árum og miðað við stöðuna í dag?
Já, áöur en viö opnuðum Bónus var hlutfall
matvöru af ráðstöfunartekjum tuttugu og
eitt prósent en nú er þaö rétt rúm sautján
prósent og er á leið niður á viö. Viö höfum
ítrekað bent á þessa staðreynd en hún virð-
ist ná illa í gegn, hjá sumum að minnsta
kosti. Sumir stjórnmálamenn eru mjög upp-
teknir af stærð Baugs. Þeir hafa gert at-
hugasemdir við hversu stór við erum orðin
og látið liggja að því að Baugur hafi stækk-
að svona með því að okra á matvöru. Þetta
er mjög leiðinleg tugga sem við þurfum sí-
fellt að vera að berjast gegn. Við værum
náttúrulega ekki komin í þessa stærð nema
við hefðum eitthvað að selja sem neytend-
ur vildu kaupa.
En er Baugur að verða of stór á íslenskum
matvörumarkaði? IMei, það er bullandi sam-
keppni á þessum markaði. Það eru alltof
margir fermetrar í gangi undir matvöru og
það er afrakstur samkeppninnar. Menn fjár-
festu ansi frjálslega árin 2000 og 2001.
Það varð hálfgert klukkubúðaæði árið 2000
en það hefur verið að ganga að vissu leyti
til baka undanfarið. Við höfum til dæmis
lokað tveimur 10-11 búðum og breytt öðr-
um í Bónusverslanir. Þá má nefna breytingu
Nýkaupa í Hagkaup f Kringlunni þar sem
verslun Nýkaupa var áður. Sú breyting mun
leiða af sér umtalsvert lægra vöruverð f
versluninni. Með þessu erum við að svara
stöðugt aukinni kröfu neytenda um lægra
vöruverð. Þar fyrir utan má gera ráð fyrir aö
breyting Nýkaupa í Hagkaup hafi áhrif á út-
reikning vísitölu og þar með hagstæð áhrif
á verðbólgumælingu til lengri tíma.
En fyrst afkoma hér heima hefur verið
svona döpur, kemur til greina að losa sig úr
viðskiptum á íslandi og einbeita sér að er-
lendum umsvifum Baugs? Afstaða okkar til
allra fjárfestinga okkar er sú að ef rétt verð
býðst, þá skoðum við það. Ef út í það er far-
ið gætum við hæglega notað fjármuni, sem
við fengjum fyrir einhverja keðju hér, til
þess að halda áfram uþpbyggingu og bæta
rekstur okkar í Bandaríkjunum. Þar eru
feikileg vaxtartækifæri. Viö erum svo alveg
klár á því að við munum ekki bæta miklu
við okkur hér á heimamarkaði en eigum þó
nokkuð í land að ná viðunandi rekstrarnió-
urstöðu sem er verkefni nr. 1 á íslandi
næstu mánuði og ár. Við erum komin í okk-
ar stærð hér og það væri mjög dýrt að láta
Baug vaxa frekar innanlands, til dæmis
með frekari yfirtökum. Við ætlum að ein-
beita okkur að því að vaxa erlendis.
Þið voruð komnir með mjög stórt og öflugt
fyrirtæki hér áður en þið hófuð að fjárfesta
utan landsteinanna. Hvað kom til að þið
ákváðuð að hefja verslun í öðrum löndum?
Við höfum gaman af þessu og sáum ákveð-
in tækifæri. Við settumst ekki niður við
stefnumótun í sex mánuði og ákváðum svo
að fara þessa leið. Tækifærið sem skapað-
ist í Bandaríkjunum kom upp í hendurnar á
okkur í samstarfi við bandarískan sam-
starfsmann okkar, Jim Schaefer, sem var
áður ráðgjafi hjá Baugi. Það þróaðist mjög
vel, enda eru það oft bestu fyrirtækin sem
verða til nánast upp úr engu og hafa alist
upp þannig.
JÓN OG STJÓRNMÁLIN
Hafa viðskipti þín utan landsteinanna opn-
að þér nýja sýn á viðskiptaumhverfiö hér á
íslandi? Já, vissulega. Ég hef hvergi rekist
á önnur eins afskipti stjórnmálamanna af
atvinnulífinu eins og hér. Hutirnir hér eru á
ótrúlega persónulegu plani. f þeim löndum
sem við viljum miða okkur vió myndi það
aldrei gerast að stjórnmálamenn færu í
ræðustól í þjóðþingum og réðust á ákveðin
fyrirtæki. í stjórn Baugs er Norðmaður, sem
er fulltrúi Reitan Handel, eins stærsta
verslunarfyrirtækis Noregs. Það er í raun og
veru mjög fyndið að reyna að útskýra fyrir
honum þetta íslenska ástand; hann verður
svo gjörsamlega forviða. Þetta ástand,
þessi stöðugu afskipti stjórnmálamanna,
munu verða til þess að erlendir aðilar hræó-
ast að fjárfesta í fyrirtækjum á íslandi.
Hefur þú einhvern tíma verið
flokksbundinn? Já, ég var félagi í Ungum
sjálfstæóismönnum á Seltjarnarnesi. Sjálf-
stæðisstefnan höfðartil mín, en mér finnst
sú stefna sem er rekin innan Sjálfstæðis-
flokksins í dag vera úrelt. Sjálfstæðið og
einkaframtakið hefur mátt víkja fyrir öðrum
skoðunum sem mér finnst ótækt, til dæmis
finnst mér ríkisstyrkir og slíkar ábyrgðir
vera langt frá því að vera í anda sjálfstæð-
isstefnunar. Það er enn töluvert í land með
að hér sé frjálsræði í viðskiptum. Ríkið á til
dæmis að hverfa út úr fyrirtækjarekstri,
jafnvel þótt forsvarsmönnum ríkisstjórnar-
innar finnist sem þeir fái ekki það verð sem
þeir vilja fyrir ríkisfýrirtækin. Það skiptir
ekki máli þótt fáist einhverjum milljónum
minna eða meira fyrir þau, auranir koma inn