Ský - 01.06.2002, Blaðsíða 38

I nýlegu tilviki varð það barni Votta Jehóva til blessunar að ekki þurfti
að grípa til blóðgjafar. Hins veg’ar voru aðstæður það tæpar að læknar
gjörgæsludeildar vildu tryggja sig fyrir atviki á borð við það í framtíðinni.
sér hættur á smiti. Að minnsta kosti 200 spítalar í heiminum bjóöa
upp á alla læknisþjónustu og skurðaógeröir án blóðgjafa og þaó
væri ekki nema af þvt að það er góóur valkostur í læknismeðferð.
En túlkun okkar á Biblíunni segir okkur aó þetta sé ófrávíkjanlegt.”
Gunnar í Krossinum segir skilaboð Bibltunnar skýr þegar kemur
að neyslu blóðs, en þó sé aldrei álitamál eða spurning um að hafna
blóði þegar iíf liggur við. „Fólk verður að fá að velja sjálft og ráða
sínu lífi, en hérlendis hafa læknar þurft að taka af skarið þegar mál
hafa staðið tæpt hjá Vottunum og fólk verið nær dauða en lífi
vegna þess að það hefur ekki viljað þiggja blóð.”
Það mun reyndar rétt vera hjá Gunnari aö málefni Votta Jehóva
koma reglulega upp á borð læknastéttarinnar. Haukur Valdimarsson
aðstoðarlandlæknir segir blóð helst ekki gefið í óþökk því mikilvcegt
sé að viðkomandi sé sáttur við meðferðina. „Það eru blóðlæknar og
gjörgæslulæknar sem komast í snertingu við vandamál af þessu
tagi í samskiþtum sínum við Votta Jehóva, en blóðgjöf er tækni og
kunnátta sem læknar verða að nota til bjargar mannslífum. Blóðgjöf
er óhjákvæmileg í tilfellum þar sem blæðing er óstöðvandi, eins og
eftir bílslys þar sem slagæðar rifna og til dæmis lifur og milta
springa. Einnig við fæðingar og marga sjúkdóma og sum krabba-
meinslyf geta valdið alvarlegu blóðleysi. Ég þekki dæmi um Vott
Jehóva sem var krabbameinssjúkur og blæddi mikið. Læknirinn
reyndi að telja hann á að þiggja blóð því það myndi lengja ilf hans
og bæta líðan. Hann neitaði blóðgjöfinni af trúaraðstæóum. f því til-
felli varð læknirinn aö hlýða þar sem sjúklingurinn var með sjálf-
stæða hugsun, en auðvitað lést sá fyrr en hann hefði annars gert.”
Haukur segir sjálfráða fólk hafa lagalegan rétt á að velja hvaða
læknisúrræói það þiggur og að ættingi geti aldrei tekið ákvörðun
fyrir meðvitundarlausan sjúkling sem er sjálfráða. Við slíkar að-
stæður er það læknirinn sem ræður ferðinni og er, að áliti Hauks,
varinn fyrir dómstólum án nokkurs vafa. „Fyrir skemmstu kom til
okkar fýrirspurn frá gjörgæsludeild Landspítalans þar sem læknar
leituðu eftir umsögn um hvort þeir gætu gefið barni í söfnuði Votta
Jehóva meðferð gegn vilja foreldra eða forráðamanna. f svari Sig-
uröar Guðmundssonar landlæknis kemur fram að í lögum um rétt-
indi sjúklinga nr. 74/1997 er sérstakur kafli með sérreglum um
sjúk börn. í 26. grein laganna er kveöið á um að foreldrar sem fara
með forsjá barns skuli veita samþykki fyrir nauðsynlegri meðferð
sé barnið yngra en 16 ára. Eftir því sem kostur er skulu sjúk börn
höfö meö í ráðum og alltaf ef þau eru 12 ára og eldri. Neiti forráða-
menn barns að samþykkja nauðsynlega meðferð skal læknir snúa
sér til barnaverndaryfirvalda og er það í samræmi við ákvæði
barnaverndarlaga. Ef ekki vinnst tími til að leita liðsinnis barna-
verndaryfirvalda vegna lífsnauðsynlegrar bráðameðferðar á sjúku
eða slösuðu barni er skylt að hafa heiibrigði þess að leiðarljósi og
grípa tafarlaust til nauðsynlegrar meðferðar. Enginn vafi er á því að
þessi ákvæði taka til þess vanda sem lýst var í bréfi læknanna.
Meti læknir það svo að blóðgjöf sé hið eina sem geti bjargað lífi
36 SKÝ í JESÚ NAFNI