Úrval - 01.04.1954, Side 53

HEIMSÓKN 1 BATA — STÆRSTU SKÓVERKSMIÐJUR EVRÖPU 51
staðið miklar deilur, og mikið
verið um þau skrifað.
Tómas Bata fórst í flugslysi
árið 1932, en verksmiðjurnar —
sem þá voru orðnar margar —
héldu áfram að vaxa undir
stjórn A. J. Bata, bróðursonar
Tómasar gamla.
En þessi kvistur í ættarmeiði
Batanna þótti sýna Þjóðverjum
fullmikla samvinnulipurð á her-
námsárunum, enda var fyrir-
tækið fljótlega þjóðnýtt eftir
frelsun landsins. En þá var A.
J. Bata fyrir löngu lagður af
stað til Suður-Ameríku, þar sem
hann kvað hafa stofnað nýtt
fyrirtæki.
En nú er okkur sagt að Fere-
bauer forstjóri sé að koma.
,,Hvað viljið þið fá að vita?“
spyr hann á þýzku um leið og
hann kemur inn í fundarher-
bergið sitt, þar sem margir
blaðamenn eru fyrir.
Forstjórinn er viðkunnanleg-
ur maður, blátt áfram og óhá-
tíðlegur. Við hefðum getað hald-
ið, að hann væri skrifstofustjóri,
eða kannski öllu frekar verk-
fræðingur, sem tekið hefur sér
fimm mínútna frí frá teikni-
borðinu til að fá sér sígarettu
og spjalla við gesti. En hann er
ekki búinn að tala lengi þegar
okkur verður ljóst, að það er
,,big bissniss" sem hann lifir og
hrærist í. Hann hefur verið hjá
Bata í aldarfjórðung.
Franskur starfsbróðir, Ser-
van-Schreiber frá ,,L’Echo“,
ríður á vaðið:
„Allir kvarta um, að verk-
smiðjurnar séu reknar með
tapi. Hvað segið þér um það?“
„Það er ekki rétt,“ svarar
forstjórinn snöggt. „Við erum
langt á undan áætlun."
„Hvað verður um ágóðann?"
spyr annar blaðamaður.
„Áður fór hann í vasa Bata-
f jölskyldunnar, nú rennur hann
til ríkisins."
„Hve mikill er ágóðinn?"
„Duglegir kaupsýslumenn um
allan heim reikna gjarnan með
10% nettóhagnaði, og við erum
ekki lakari."
Urn launin segir forstjórinn,
að lágmarkið sé 600 tékkneskar
krónur á viku*). En duglegir
menn fá um 1200 krónur og
þeir beztu allt upp í 1600. Laun
kvenna eru hin sömu og karla
fyrir sömu vinnu, en ákvæðis-
vinnufyrirkomuiagið gerir það
aðverkum, að karlmennirnir,
sem hafa meiri líkamsburði,
hafa að jafnaði hærri laun.
„Við hvað eru forstjóralaun
miðuð?"
„Það er misjafnt," svarar
Ferebauer forstjóri brosandi.
Það er gerð áætlun um rekstur-
inn. Ef við förum fram úr áætl-
uninni, fá verkamennirnir auka-
þóknun, einnig verkstjórar og
forstjórar. En hið gamla rússn-
eska launakerfi höfum við ekki
getað notað hér. Það er ekki
hægt að setja alla jafnt og
*) Samkvæmt skráðu gengi um
200 ísl. krónur. — Þýð.