Verzlunartíðindi - 01.12.1957, Blaðsíða 10

í októberblaði Danmarks Handelstidende
birtist eftirfarandi grein, sem heitir
vcrðíð er eUU\
Verðið á vörunum skiptir neytenduma ekki jafn
miklu máli og almennt er talið. Skoðanakönnun,
sem nýlega fór fram meðal neytenda í Noregi, Hol-
landi, Þýzkalandi, Austurríki og ítalíu sýnir, að
þeir leggja minnsta áherzlu á vöruverðiö. 1 ofan-
greindum fimm löndum telja neytendurnir þýð-
ingarmesta atriðið að verzlunin, sem þeir skipta
við, sé nálægt heimilinu, í öðru lagi að þjónustan
sé góð. Því næst kemur möguleikinn á gjaldfresti,
þá vöruúrvalið og vörugæðin og loks vöruverðið.
Þetta er þeim mun merkilegra þegar svo virðist,
sem baráttan standi víðast hvar einmitt um verð
vörunnar, sagði O. Rydeng, deildarstjóri Fram-
leiðniráðs Evrópu í París, í fyrirlestri er hann
flutti í ,,Börsen“ (Kaupmannahöfn), á vegum
stórkaupmannafélagsins.
O. Rydeng, sem ráðinn hefur verið forstjóri
dönsku iðnaðarmálastofnunarinnar frá 1. janúar,
ræddi einkum hlutverk og vandamál heildsöl-
unnar og varpaði fram þessari spurningu: „Leggur
heildsöluverzlunin í nógu mikinn sölukostnað til
þess að tryggja söluna á vaxandi framleiðslu?"
— Það vekur máske furðu, sagði hann, að ég
skuli spyrja svona, þar sem yfirleitt er álitið að
dreifingarkostnaður hái vaxandi velmegun al-
mennings. Samt sem áður er það staðreynd, að
sölukostnaðurinn er einmitt hæstur í þeim lönd-
um þar sem velmegun er mest. Hjá þjóðum sem
teljast skammt á veg komnar liggur dreifingar-
kostnaður einkum í flutningsgjöldum, vörubirgð-
um og nauðsynlegustu umbúðum, en í Bandaríkj-
unum og Evrópu aðallega í auglýsingum, sölulaun-
um, útstillingum og greiðslufresti. Þessi atriði örfa
framleiðsluna og gera hana um leið ódýrari, svo
það sem eytt er í sölukostnað hefur þannig bein
áhrif til frekari lækkunar á framleiðslukostnað-
inum.
Sölukostnaðurinn mun verða stærri og stærri
hluti hins eiginlega vöruverðs, um leið og það verð-
ur lægra! — ekki í krónum og aurum, heldur í
vinnuframlagi, og þetta er í raun og veru hinn rétti
mælikvarði um samanburð á vöruverði. Þegar
fram líða stundir verður engum erfiðleikum bund-
ið að framleiða vörurnar — vandamálið verður
sálan á risaframleiðslu framtíðarinnar.
Þess vegna verður að leggja meira og meira kapp
á að örfa neytendurna til þess að kaupa framleiðsi-
una, og það mun kosta mikið fé. Það hillir undir
þá tíma, að við náum vöruverði, sem verður fram-
leiðslukostnaður að einum fimmta hluta og sölu-
kostnaður að fjórum fimmtu hlutum, en þá stefnir
að heilbrigðri þróun, ef vöruverð fer lækkandi mið-
að við vinnuframlag. Það hefur úrslitaþýðingu fyr-
ir neytandann, að hann geti keypt meiri og meiri
vörur fyrir kaup sitt.
Meðal þjóða, sem skammt eru á veg komnar
hefur enn ekki tekist að fullnægja hinu bráðnauð-
synlegasta: fæði, klæði og húsnæði. Við höfum
hins vegar nægan kaupmátt og hlutverk verzlun-
arinnar er að hvetja neytandann til kaupa og leið-
beina honum í vali hans.
Hinir þrír aðilar viðskiptalífsins, framleiðendur,
heildsalar og kaupmenn verða að sameinast um
þetta hlutverk. Ég held að samhliða samstarf
þeirra í viðskiptum við neytandann verði stöðugt
traustara.
Hinir raunverulegu keppinautar.
Á samkeppnissviðinu hefur alltaf verið talið —
og er raunar enn, — að þeir sem reka viðskipti
sömu greinar séu keppinautar. Þetta er skoðun,
sem verður að uppræta. Hinir raunverulegu keppi-
nautar framtíðarinnar eru allar hinar greinar at-
vinnulífsins, sem hver um sig leitast við að ná við-
skiptum neytandans. Ferðaskrifstofan og viðtækja-
salinn munu verða erfiðustu keppinautar vefnaðar-
vörukaupmannsins. Þetta er þraut, sem ekki verð-
ur á færi neins einstaklings að leysa. Hún krefst
náinnar samvinnu allra framleiðenda, heildsala og
kaupmanna innan hverrar vörugreinar, sagði
Rydeng forstjóri, sem auk þess ræddi frekar sér-
greiningu innan heildsölunnar.
Tvær stefnur eru uppi. önnur er fylgjandi sér-
greiningu, hin alhliða þjónustu hvers heildsölu-
fyrirtækis við kaupmanninn. Framleiðendurnir
verða að vera öryggir um, að heildsalarnir sýni
verulegan sölu-dugnað, og þess vegna spretta upp
margar sérgreindar heildverzlanir. Hins vegar eru
ýmsar heildverzlanir, sem leitast við að útvega
kaupmönnum sínum allt sem þeir þarfnast. Þetta
58
VERZLUNARTÍÐINDIN