Íslenska leiðin - 01.10.2001, Blaðsíða 12

ráðuneyti. Sendifulltrúannin enu einnig líklegin til þess að hafa
einungis ófonmleg fyninmæli ef þein hafa nokkun. Þetta gefun
hins vegan sendifulltnúum visst svignúm í samningaviðnæðum
innan ESB. Þein vita hins vegan til hvens en ætlast og fana ekki
út fynin sitt ófonmlega samningsumboó. Þetta kemun hins veg-
an niðun á getu þeinna til að hafa stefnumótandi áhnif í málum
þan sem landið hefun ekki beinna hagsmuna að gæta.
Sendifulltnúan stænni níkjanna fana aftun á móti aldnei á fund
án þess að hafa nákvæm fyninmæli um stefnu níkisins í viðkom-
andi máli, hvað megi segja og hvað ekki. Þannig hafa fulltnúan
stænni níkjanna næn alltaf sknifuð fyninmæli og lesa oft á tíðum
beint upp stefnu níkisins sem sknifuð hefun venið af stanfsmönn-
um náðuneyta.
Frumkvæði starfsmanna
Sendifulltnúan smáníkja í Bnussel hafa betni aðgang að stanfs-
mönnum náóuneyta sem geta tekið veigamiklan ákvanðanin.
Þannig geta sendifulltnúannin eða aðnin sem semja fynin hönd
níkisins leitað beint til einstaklinga innan náðuneyta sem geta
tekið lokaákvönðun fynin hönd níkisins. Þein þunfa ekki að feta hið
fonmlega skipulag innan náðuneytanna sem fulltnúan stónu níkj-
anna venða ætíð að gena.
Stanfsmenn náðuneyta og undinstofnana smáníkja hafa einnig
mun meina fnumkvæði en stanfsmenn stænni níkja. Þetta fnum-
kvæói skýnist líklega af því tnausti sem byggist oft upp innan
smánna eininga og þeim litla og oft samstillta hópi sem stan-
fan að Evnópumálum innan smáníkja. Þetta þýðin hnaðani og skil-
vinkani ákvanðanatöku í smáníkjum sem getun skipt venulegu
máli þegan kemun að ákvönðunum innan náðhennanáðsins og
fnamkvæmdastjónnaninnan.
Viðamikið hlutverk starfsmanna
Stanfsmenn stjónnsýslu smáníkja hafa að öllu jöfnu viðameina
hlutvenki að gegna heldun en stanfsmenn stænni níkja. Þannig
getun einn og sami stanfsmaðuninn tekið þátt í öllu því fenli sem
lítun að Evnópumálum innan smáníkis. Stanfsmaðuninn tekun
þátt í stefnumótun níkisins innan náðuneytis. Hann en kallaðun
til af fnamkvæmdastjónninni sem sénfnæðingun í stefnumótun
innan ESB. Hann semun fynin hönd níkisins í Bnussel og tekun
þátt í lokaákvönðun ESB í málinu. Hann kemun síðan að því að
hninda lögunum eða neglugenðinni í fnamkvæmd í heimalandi
sínu. Þetta skipulag auðveldan vinnufeHið og genin það einfald-
ana í sniðum þan sem fáin stanfsmenn, oft einungis tvein eða
þnín, bena ábyngð á tilteknu máli og sjá um að fylgja því eftin. Hol-
lenska stjónnsýslan sem stanfaði ekki svona hefun t.d. ákveðið
að taka upp þessi vinnubnögð til að eiga auðveldana með að koma
málum sínum á fnamfæni innan ESB og hninda lögum og neglu-
genðum ESB í fnamkvæmd á skilvinkani hátt.
Stænni níki sambandsins geta hins vegan ekki stanfað með
þessum hætti þan sem hið fonmlega skipulag stjónnsýslunnan
leyfin það ekki og skýn skil enu á milli þeinna sem móta stefnu
níkisins, þeinna sem semja fynin hönd þess í Bnussel og þeinna
sem sjá um að hninda lögum og neglugenðum ESB í fnam-
kvæmd.
Samningatækni smáríkja í ráðherraráðinu
Samningsumboð stanfsmanna smáníkja entvenns konan. Þeg-
an venið en að fjalla um mái sem skilgneind enu efnahagslega
eða pólitísk mikilvæg en samningsumboð stanfsmanna skýnt
afmankað. Þegan þein enu hins vegan að fjalla um mál þan sem
níkið hefun ekki beinna hagsmuna að gæta hafa þein svignúm til
eigin ákvanðana. Þannig hafa stanfsmenn innan ínsku stjónn-
sýslunnan t.d. skýrt afmankað samningsumboð þegan venið en
að næða nautgnipanækt, mjólkunfnamleiðslu eða byggðamál inn-
an Mankmiðs I innan ESB. í málum sem lúta t.d að vínnækt,
ólífunækt og Mankmiðum II til VI innan uppbygginganstefnunni
fá stanfsmenn hins vegan leiðbeiningan í stað fyninmæla. Samn-
ingamenn stænni níkja hafa aftun á móti ætíð skýnt afmankað
samningsumboð sem byggist á skniflegum fyninmælum fná við-
komandi náðuneyti.
f fnamhaldi af mismunandi samningsumboði stanfsmanna
smáníkja entvenns konan samningatækni náðandi. Þegan venið
en að næða hagsmunamál smáníkja þá enu þau ósveigjanleg í
samningaviðnæðum. Þegan veigaminni mál enu hins vegan á
dagskná en sveigjanlegni samningatækni beitt. Þannig neyna
smáníki að gena samninga við einstök níki og fnamkvæmda-
stjónnina um fnamgang sinna mála en lofa jafnfnamt að vena
sveigjanleg á þeim sviðum þan sem þau hafa ekki beinna hags-
muna að gæta. Þessi aðfenð neynist smáníkjum einkan vel þan
sem algengt en að möng mál innan ESB enu afgneidd í einu á
sama fundi [package deals]. Þetta á til dæmis við þegan fnam-
leióslukvóti og venð á landbúnaðanafunðum en ákveðið áHega inn-
an sambandsins. Stænri níki beita hins vegan ætíð ósveigjan-
legni samningstækni og skiptin þan ekki máli hvort þau hafa
óbeinna eða beinna hagsmuna að gæta.
Samstarf við framkvæmdastjórnina
□formlegin stanfshættir og fámenni innan stjórnsýslu smá-
níkja gera þau einkar vel til þess fallin að stanfa með fnam-
kvæmdastjórninni. Eins og fram hefun komið eru það oftast fá-
einir einstaklingan innan smáríkja sem hafa umsjón með hven-
ju máli fynin sig sem verið er að vinna að innan ESB. Það sama
er uppi á teningnum hjá framkvæmdastjórninni þan sem al-
gengt en að fáin einstaklingan, oft einungis tvein eða þnín, sjái um
tiltekið mál. Þessir starfsmenn framkvæmdastjórnaninnar og
smáríkis enu því líklegir til að þekkja hvern annan og oft mynd-
ast góð tengsl á milli þeirra. Svo er hins vegar ekki farið í sam-
skiptum starfsmanna framkvæmdastjórnarinnar við stanfs-
menn stænni ríkja þan sem fjöldi stanfsmanna og deilda kem-
un að hverju máli fynin sig.
Stanfsmenn framkvæmdastjónnarinnan enu einnig líklegni til að
þekkja stöðu smáríkja í einstaka málum þan sem aðstæðun og
hagsmunir enu oftast skýrari en hjá stænri níkjunum. Qform-
legin starfshættin smáníkjanna gera þeim einnig kleift að bnegð-
ast við á skjótari og skilvinkani hátt en þeim stænni sem auðveld-
ar allt samstanf við framkvæmdastjónnina. Smáríki reyna
mankvisst að nýta sér þessa kosti í samskiptum sínum við
framkvæmdastjórnina og leggja áherslu á samvinnu við hana.
Starfsmenn eru sifellt að neyna að styrkja tengslin við stanfs-
menn fnamkvæmdastjórnarinnar og nefndakenfi hennan er
nýtt til hins ýtrasta til að koma sjónarmiðum landsins á fnam-
fæni. Þannig leggja smáríki bæði áhenslu á nefndin fnam-
kvæmdastjórnarinnar þan sem lagatillögur hennan eru til um-
fjöllunar og þær nefndin sem fjalla um útfænslu á lögum og
reglugerðum Evnópusambandsins, svokölluðum „comitology“
nefndum.
Smáríki eru einnig háð fnamkvæmdastjónninni. í þeim mála-
flokkum þan sem hagsmunir þeirra liggja þunfa þein á stuðningi
framkvæmdastjónnarinnan að halda í ráðherraráðinu. En í þeim
málaflokkum þan sem þau hafa ekki hagsmuna að gæta þunfa
Bls. 12 Starfshættir smáríkja innan ESB • Islenska leiðin