Fréttabréf Samtaka lungnasjúklinga - des. 2022, Blaðsíða 18

18
Breytingar hjá fjölskyldum vegna sjúkdóma
Eftir Helgu Sigfríði Ragnarsdóttur, félagsráðgjafa
Þegar veikindi eða slys koma upp hjá fjölskyldum
gerast þau stundum mjög skyndilega og svo harkalega
að allt þaðan í frá verður eins og eftirleikur. Við
veikindi lungnasjúklinga er framvindan oftast ekki
þannig, heldur fara þau hægt af stað og ágerast síðan
með tíma. Hvort heldur sem er, fylgja veikindum gjarna
sams konar afleiðingar innan fjölskyldna og verða þær
hér til umfjöllunar.
Óvissa og kvíði
Fyrir sjúklinginn felur greining um alvarlegan sjúkdóm í sér ógnun
við eigið líf og heilsu. Hjá aðstandendum, hversu nánir sem þeir
eru, er upplifunin önnur. Þeir þurfa ekki að óttast um þetta tvennt
fyrir sjálfa sig en standa frammi fyrir tómarúmi og missi sem ekki
er í sjónmáli að hægt sé að bæta upp. Greiningu fylgir bæði óvissa
og kvíði fyrir alla í fjölskyldunni en það er eins líklegt að áfallið
komi ekki fram á sama tíma, eða á sama hátt hjá hverjum og
einum. Það getur aftur orsakað ákveðna gjá milli hlutaðeigandi og
afleiðingarnar geta í slæmum tilvikum orðið langvinnar.
Breytingar, sorg og reiði
Í öllum tilvikum breytast framtíðarhorfur við greiningu.
Breytingar á tekjum og afkomu eru oft sérstakur kvíðavaldur en
þótt svo sé ekki, verður ljóst að tækifæri til að njóta lífsins eins
og ætlað var verða líklega ekki eins góð og efni stóðu til. Þetta
virðist kannski ekki stórvægilegt atriði og tekur oft tíma að síast
inn en svona breytingum fylgir gjarna mjög mikil sorg og
söknuður yfir því sem ekki verður. Reiði er eðlileg og
sektarkennd einnig þótt auðvitað sé ekki við neinn að sakast.
Við veikindi eins og lungnasjúkdóma þurfa aðrir stundum að
taka á sig meiri vinnu til að afla tekna. Einnig fylgir breyting á
framlagi við heimilisstörf, auk álags vegna beinnar umönnunar.
Það að valda ekki lengur sínum fyrri hlutverkum er afar
þungbært fyrir sjúklinginn. Sá sem þarf að taka á sig vinnuna
getur einnig hæglega farið að upplifa sig sem fórnarlamb,
ofurseldan aðstæðum og ráða ekki eigin lífi. Það eitt er
viðurkennt sem mikill streituvaldur.
Breytingum fylgja líka tækifæri
Hér á undan hefur verið talið upp hve erfið verkefni koma upp
við veikindi í fjölskyldum. Það má hins vegar ekki gleyma að
segja frá því að breytingum á aðstæðum, þótt neikvæðar séu,
fylgja tækifæri til vaxtar og þroska, til að takast á við áskoranir
lífsins með ástúð og væntumþykju og gera þannig fjölskylduna
heilli og sterkari en áður.
Í lögum Lungnasamtakanna er yfirmarkmið að vinna að
hagsmuna- og velferðarmálum sjúklinga og aðstandenda þeirra.
Undir það gætu fallið mun betri tengsl og stuðningur við
aðstandendur en verið hefur, enda ljóst að því betur sem
aðstandendum líður í sínu hlutverki, þeim mun betur er hag
sjúklinga borgið. Rætt hefur verið um stofnun stuðningshóps
fyrir aðstandendur, þar sem þeir gætu reglulega spjallað og
skipst á hagnýtum upplýsingum, ásamt því að styðja og hvetja
hver annan. Gott væri að fá ábendingar úr hópnum um þetta,
eða annað sem þætti henta.
Vísnahornið
Magnús Einarsson, félagi okkar í Lungnasamtökunum, hefur glatt okkur með
kveðskap sínum hér í Vísnahorninu. Hann yrkir um málefni líðandi stundar á lipran
og skemmtilegan hátt og hér látum við fylgja tvær vísur eftir hann sem ættu heldur
betur að hvetja fólk til að mæta og taka þátt í félagsstarfinu okkar.
Mættur er á merkan fund
margir koma saman.
Fræðsla, gleði og fróðleiksstund,
feykilega gaman!
Leiðin bæði létt og auð
liggur á okkar slóðir.
Sjóðheitt kaffi og smörrebrauð
og samherjar allgóðir.
Við viljum nota tækifærið og hvetja ykkur sem hafið gaman af því að setja saman vísur að senda okkur sýnishorn.
Það er nokkuð víst að meðal félaga okkar í Lungnasamtökunum leynast allmargir hagyrðingar.
Magnús og eiginkona hans, Sigríður Katrín.