Fréttabréf Samtaka lungnasjúklinga - des. 2022, Blaðsíða 32
32
Passaðu þig!
Eitt það besta sem hefur verið sagt við mig
Þegar fólk veikist af alvarlegum sjúkdómum veldur það
ekki aðeins straumhvörfum í lífi viðkomandi einstaklinga,
heldur gerbreytast aðstæður þeirra nánustu líka.
Við höfum nokkrum sinnum náð tali af aðstandendum
lungnasjúklinga til að varpa ljósi á þessar breytingar
og er viðmælandi okkar að þessu sinni Ásrún
Kristjánsdóttir, svæfingarhjúkrunarfræðingur.
Eiginmaður Ásrúnar er Guðjón Vilbergsson, kvensjúkdómalæknir
en hann gekkst undir lungnaígræðslu í maí síðastliðnum. Hún var
svo elskuleg að líta inn til okkar nú á dögunum og segja sögu sína.
Þegar við höfðum komið okkur fyrir hóf hún frásögnina með
kankvísu brosi og eftirfarandi orðum: „Hann veikist og lífið breytist.“
Greindur með lungnatrefjun
Það er ljóst frá byrjun samtalsins að Ásrún býr yfir þekkingu og
styrk þeirra sem hafa reynslu af því að sinna sjúklingum. Þótt
óneitanlega horfi öðruvísi við þegar um manns nánustu er að
ræða og alvarlegur undirtónninn sé ekki fjarri, skýrir hún frá
forsögu veikinda Guðjóns á sinn yfirvegaða hátt. „Hann var í
rauninni heppinn að greinast í tæka tíð. Þegar hann fór í
röntgenmyndatöku fyrir um fjórum árum til þess að láta athuga
á sér nýrun, sást að lungun voru ekki sem skyldi og var honum
því sagt að leita til lungnasérfræðings.“ Guðjón fór að þeim
tilmælum og var rannsakaður og greindur með lungnatrefjun.
Því næst var honum bent á að leita til annars sérfræðings á
Landspítalanum sem hann og gerði. „Eftir það lendir hann svo
bara á vergangi í heilt ár,“ bætir Ásrún við og segir að það hafi
komið til af því að enginn hafi vitað hver ætti að sinna honum.
Guðjóni fer að þykja biðin löng og fer að reyna að gera eitthvað í
sínum málum. Dóttir þeirra sem er læknir er heldur ekki sátt, að sögn
Ásrúnar. Upphófust því einhver samskipti milli lækna áður en hann
komst almennilega inn í kerfið og fékk einhvern sem sinnti hans
málum af alvöru. „Frá þeirri stundu hefur allt verið mjög gott,
ákaflega vel um hann hugsað og allt í fína lagi,“ segir Ásrún og brosir.
Farinn að grennast mikið
Aðspurð hvort ekki hafi verið búið að bera á einhverjum
einkennum hjá honum segir Ásrún að eftir á að hyggja hafi verið
einkenni sem enginn hafi tekið sérstaklega eftir á þeim tíma.
Hún nefnir að þegar fjölskyldan hafi verið á Ítalíu hafi borið á
hóstaköstum hjá honum sem þau hafi tengt við neyslu á fæðu
sem innihélt tómata. Þau héldu að þetta væri eitthvert ofnæmi
en það gætu hafa verið einkenni. „Það var líka farið að bera á
því að hann væri oftar þreyttur, auk þess sem hann var farinn að
grennast mikið,“ segir hún og útskýrir að þar sem súrefnisskortur
hafi áhrif á meltingarveginn þá gegni hann hlutverki sínu ekki
sem skyldi og þess vegna séu lungnasjúklingar oft mjög grannir.
Keyrir líffæraskiptin í gang
Þegar dóttir þeirra, sem er barnalæknir í Gautaborg, kom heim
spurði hún hvort ekki væri búið að ræða líffæraskipti við þau. Þau
höfðu skynjað sívaxandi súrefnisþörf hjá Guðjóni sem kom hægt
og bítandi. „Hann var samt vel lyfjaður og allt gert fyrir hann sem
hægt var að gera nema aldrei talað við hann um líffæraskipti,“
segir Ásrún. „Það kom frá fjölskyldunni og honum sjálfum. Hann
var náttúrulega alveg til í það því að hann sá að þetta var ekkert
að ganga svona.“ Þau héldu þó að hann væri kannski orðinn of
gamall en þarna var hann um sjötugt. Dóttirin var á öðru máli þar
sem hún hafði lesið um líffæraþega á svipuðu reki. „Hún eiginlega
kveikir á þessu og keyrir líffæraskiptin í gang.“
Finnur að eitthvað brestur
Þegar Guðjón komst á biðlista eftir ígræðslu þurfti hann að bíða
í um eitt og hálft ár. „Á þessum tíma hrakaði honum ansi
skarpt,“ rifjar Ásrún upp en bætir svo við brosandi að í maí
síðastliðnum hafi hann svo loksins komist í aðgerðina. „Hann
stóð sig með prýði og þetta gekk alveg skínandi vel. Nema þegar
ég sit þarna hjá honum á sjúkrahúsinu fær hann þetta heiftarlega
hóstakast og finnur að það er eitthvað sem brestur.“ Í aðgerðinni
hafði verið farið með tækin inn um op sem gert var milli rifja og
búið var að sauma saman en hafði greinilega rofnað við hósta-