Heima er bezt - 01.07.2006, Síða 38

Gömul endurminning
Ég hafði ætlað mér að koma í Grunnavík, en af því gat
ekki orðið, — koma í Grunnavík fyrst og fremst til þess að
heilsa upp á karlmennið síra Jónmund Halldórsson á Stað.
I þess stað varð ég að láta mér nægja að sigla þar framhjá.
En mig langaði til að sjá síra Jónmund og tala við hann, af
því að ég á um hann eina mjög skýra endurminningu frá
uppvaxtarárum mínum. Ég var við sjóróðra á Barðsnesi á
Norðfírði um sumar. Gerir þá eitt sinn ofsa norðaustanrok.
Þegar allir bátar eru komnir að landi á Barðsnesi, kemur
ókunnugur bátur í rokinu og leitar lands. Hann er frá Mjóafirði,
hefur orðið að nauðlenda, ekki tekið heim í slíku veðri. Þeir
eru þrír á, tveir liðléttingar og einn fullorðinn maður. Ég
man, að mér þótti hann ferlega mikill á velli, er hann gekk
upp úr bátnum alsjóvæddur, veðurbarinn og sædrifmn. Það
var formaðurinn, síra Jónmundur Halldórsson, sem þá var
prestur í Mjóafirði. Ekki beið hann þess, að fulllygndi, en
lagði af stað með sveina sína í steytingsroki og tók baming.
Ég horfði á hann leggja af stað, og reri prestur á tvær árar
í austurrúmi. Ég man, hve áramar svignuðu hægan eins og
Qaðrir, er hann seig á þær, en skektunni hnykkti áfram við
hvert áratog fyrir þessum rólegu tröllatökum. Ég hef aldrei
séð eins fallega og karlmannlega róið. Hann minnti mig á
fomsagnapersónu, víking. Og nú hefði ég gjarnan viljað sjá
hann, áður en hann ýtir frá landi í sína síðustu för. En vera
má, að það verði að sitja við kveðjuna þessa í útvarpinu og
þessa endurminningu, sem mér þykir vænt um og geymi.
Yfir Djúp
Rétt undan Bjamanúpi bilar vélin í bátnum okkar. Núpurinn
gnæfir uppi yfir okkur, brattur og ögrandi. Hann er ekki
lamb að leika sér við og hefur mörg mannslíf á samviskunni.
Einu sinni vom tveir menn á ferð á núpnum í þreifandi
vetrarbyl, póstur og annar maður. Veit þá ekki maðurinn
fyrri til, en pósturinn er skyndilega horfinn, eins og jörðin
hefði gleypt hann. Hann hafði hrapað fram af hengifluginu.
Leit var gerð og brotist inn undir meðfram sjónum. Varð þá
leitarmanni það á að hóa eða kalla til félaga sinna. En við
kallið hrapaði snjóskriða og tók íjóra menn út á sjó, svo
ægibrattur er Núpurinn.
Þetta er lítið dæmi þess, hve torveld og háskasamleg sú
náttúra er, sem mennirnir verða hér að berjast við. Hver
fjallvegur á sína harmsögu, björg og gljúfur hafa verið hin
hrikalegu leiktjöld utan um þá sorgarleiki, þegar maðurinn
beið ósigur fyrir ógnum náttúrunnar, þegar válegur dauði
varð einmana og vanmáttugum manni ofurefli. Og „særótið
þylur dauðra manna nöfn“.
En þennan dag, sem við flökkum á seglum þvert yfír Djúp
með bilaða vél í léttri, mildri haustgolu, er svipur landsins
heiður og fagur, undursamleg ró og tign yfir tindum og
ijöllum, særinn sléttur og Djúpið vinalegt og frítt.
Heimild: Erindasafnið, útvarpserindi, 1946.
Leiðrétting
í viðtali við Guðrúnu Einarsdóttur, í 4.-5. tbl. blaðsins, urðu textabrengl undir eftirfarandi myndum, sem leiðréttist
hér með:
Kristín Gunnarsdóttir í Odda, seinni
kona Siguróar í Odda. Eru hlutaðeigendur beðnir velvirðingar á mistökunum.
326 Heimaerbezt