Blysið : skólablað Gagnfræðaskóla Austurbæjar - 01.04.1940, Blaðsíða 5
BLYSIÐ
3
um og konum, að læra að skrifa
fagra rithönd.
En þ ö ab börn og unglingar fyrri
alcla nyiu lítillar böklegrar
fræðslu, |)á skildi samt enginn
halda, að f»au hafi ekkert numið,
cem peim síðar að gagni kom.
Isienzku heimilin voru skóli í
vissum skilningi, ogsá skóli, hygg
ég, að hafi orðið pjóð vorri til
mikils gagns.
Það, sem æska fyrri alda nam,
var einungis pað alnauðsynlega
og pá um leið pað kjarnbezta,
sem völ var á. Engu máli skipti,
hvort það var í verklegum eða
andlegum fræðum. En nú kynni
enhver að spyrja, hvernig fólk-
ið gat numið eitthvert andlegt
efni, par sem fátt bóka var til á
heimilum. Því er fljótt svarað.
Eldra fóikið kunni sem sé svo mik-
ið af allskonar fróðleik, bæði sög-
um og Ijóðum, að pað gait án
allra bóka kermt unga fólkinu
og búið pað vel undir örðug-
leika lífsins á sem flestum sviðum.
Nú á tuggugustu öldinnd, bióma
öld heimsmenningarinnar, er öðru
rnáli að gegna í þessum efnurn.
Það má segja, að flestum, sem
sæmilega eru fjáðir, standi nú
menntabrautin opiin. Margir nota
sér pað og ganga hana skemur
eða lengur, eftir því sem hverj-
um bíður við að horfa. Þetta
er mikill munur frá því, sern
áður var.
Fyrir æskufóik það, sem hyggst
að lifa í sveit og stunda land-
búnaðarstörf, hafa verið reistir
hinar svoköliuðu a'þýðuskólar
eða hé aðsskó'ar. Eiga peir að
veita ungmennum sveitamna alla
pá pekkingu, sem pau nauðsyn-
lega purfa. Ég býst við, að þeir
geri pað, eins og unnt er. En
senmilega vantar pó töluvert á
það, að þeir uppfylli öll pau
skilyrði, sem peim ber að gera
tog hefir I upphaíi verið ætlað.
Það er ekki sjaklgæft, að fyr-
ir finnist fólk, sem í tvo vet-
ur heíir stundað nám í aiþýðu
skó'a, algerlega vankunnandi í
peim greinum, sem pó helzt artti
að kunra, eins og t. d. íslenzkri
málfræði og sögu Islands. Ekki
er pað heldur óalgengt. að
fólk, sem í slíka alpýðuskóla hef-
ir gengið, fái ])á hugmynd unr
sjálft sig, að nú sé [>að orðið
svo menntað, að venjuleg störf,
einkum pó í sveit, geti pað alls
ekki unntð lengur. Yfirleitt hæfi
pví nú ekkert annað en aö sitja
i fínum fötum við ritstörf. Slíkt
hugmyndaflug er skaðlegt oggct-
ur aldrei orðið pjóðfélaginu til
neinna bö a. Alpýðuskólar eiga
engu minni stund að leggja á
verklegt nám en bóklegt, og peir
eiga að kenna nemendum sínum
að be a virðingu fyrir vinnunni.
Þeir eiga iika að keppa fyrst
og fremst að því marki að gera