Heimili og skóli - 01.06.1942, Side 9

HEIMILI OG SKÓLI
23
ast á um samskipti erlendra her-
manna og íslenzkra kvenna, og ýmsa
árekstra í sambandi við þau, óvenju-
legur reykingafaraldur er að gjósa
upp öðru hvoru meðal barnanna, sem
eigi varð vart áður, það er heldur
ekki hægt að loka augunum fyrir því,
að hernaðarandinn er að seitla inn í
hug barnanna, einkum drengja, ensk-
um orðum og enskum setningum eru
þau farin að fleygja á milli sín. Og
þó er enn ótalið það, sem ef til vill er
alvarlegast, og það er, að fjöldamörg
íslenzk heimili eru „hemumin“ og
heimilislífið í rústum. Skuggi hem-
aðarófreskjunnar ER að myrkva líf
íslenzkra barna.
Fyrir nokkru féll niður útvarp frá
útvarpsstöðinni í Reykjavík af ein-
hverjum ástæðum. Lítill, fimm ára
drengur var ekki í neinum vafa um
orsökina: „Nú — stríðið hlýtur að
vera búið“, sagði hann. I vitund hans
var útvarpið aðeins til vegna stríðs-
ins, Þótt þess verði ekki vart, að
hann hlusti á fréttir útvarpsins.
kemur þó alltaf í ljós, að þessi dreng-
ur veit ótrúlega mikið af því, sem er
að gerast úti í styrjaldarlöndunum.
Bergmálið frá þessum tryllta leik er
að seitla inn í sálir barna vorra, og
má hamingjan vita, hvað þar gerist á
næstu árum.
Við sjáum öll hvað er að gerast, og
þó aðeins óljóst, en um hitt erum við
alls ófróð, hvað framtíðin muni bera
í skauti sínu, hvert straumurinn
muni liggja í uppeldismálum kom-
andi tíma, en eitt er víst: Það verður
erfitt og ábyrgðarmikið starf að ala
upp börn í næstu framtíð. Það krefst
vafalaust meiri fórna, bæði af foreldr-
um og kennurum hér eftir en hingað
til, það krefst meiri samvinnu en áð-
ur, og síðast en ekki sízt: Það krefst
ábyrgðartilíinningar. Ef hún bregzt,
er hætt við að þau verði æði mörg
börnin, sem detta í ána, og getur þá
brugðizt til beggja vona um björgun-
ina.
Alþingi og ríkisstjórn gera nú
margs konar ráðstafanir til að verjast
fjárhagslegu hruni þegar styrjöldinni
lýkur, og ný fjárhags- og viðskipta-
kreppa skellur yfir þjakaðan heim.
En hvað þá um hina andlegu og
menningarlega óáran, sem við eigum
jafnvísa? Þar verðum við, foreldrar
og kennarar, að ráða okkar ráðum og
verja okkar menningarvirki heimil-
in og skólana, til hins ýtrasta.
Eg vil ekki með þessum línum,
skapa neina óþarfa svartsýni, trú-
leysið, vonleysið og kjarkleysið eru
dauðamein, en það eru nú skuggaleg-
ar blikur á lofti og allra veðra von.
Þess má enginn faðir og engin móðir
ganga dulin, en allt getur þó farið vel
ef allir vaka á verðinum og gjöra
skyldu sína.
Þýzka skáldiS Lessing var eitt sinn spurð-
ur aS því, hvort hann myndi heldur kjósa
ef guS almáttugur stœSi fyrir framan hann
meS sanleikann í annarri hendinni, en sann-
leiksþrána í hinni, og bySi honum aS velja
annað' hvort. Lessing mælti: „Ég myndi
svara í auðmýkt: — FaSir, gef mér sann-
leiksþrána — sannleikurinn er fyrir þig
einan.“