Heimili og skóli - 01.06.1942, Síða 28
42
HEIMILI OG SKÓLI
getur mikið af geðbilun og sálarsjúk-
dómum komið af líkamlegri lömun,
sem orsakast af efnaskorti, arfgengi
eða ýmsu öðru, en hin sálarlega löm-
un manna á líka rót sína að rekja til
þess, að heimurinn liggur of þungt á
hugum þeirra og herðum. Tízku-
heimurinn er þung byrði hverjum
þeim manni, sem guðvana gengur
leiðar sinnar. Aðeins sú sál, sem al-
tekin er af Guði getur risið undir
hvaða krossi sem er með ólamaða sál.
Lífshamingja mannsins og styrk-
leiki sálar hans er mjög komin undir
því, hversu vel sálarlíf hans er skipu-
lagt. Heimurinn er í molum og nú-
tímamaðurinn er í molum, allur
sundurtættur af áhyggjum, áhuga-
efnum og mörgum, og oft erfiðum,
úrlausnarefnum. Andstæðar stefnur
toga og slíta sundur líf þjóðanna,
sundra þeim og vekja stríð, og þessi
sundurleitu öfl toga einnig þjóðirnar
hverja frá annarri, koma öllu í upp-
nám, sundra og skilja við heiminn í
molum og sundurflakandi í sárum.
Mannkynið á mörg áhugamál, en
ekkert áhugamál nægilega mikil-
vægt, er sameini hin öll. Eitthvað
það vantar í líf þjóðanna, er geri
heiminn heilann. Þar vantar kjarna,
er allt hugsanalíf mannkynsins geti
snúist um, einhverja sól, er stjórni
hugsana- og tilfinningakerfi mann-
anna, haldi öllum hreyfingum þjóð-
anna á hinni heppilegu línu, og skapi
þar fagurt samræmi og jafnvægi.
Ekkert nema guðshyggjan getur ver-
ið heiminum slík sól, slíkt heilimagn.
En því miour er Guð ekki hin ríkj-
andi hugsun mannkynsins, og þess
vegna er heimurinn sjúkur og í mol-
um. Kristur sagði við sjúka manninn:
Ég vil, verðir þú heill. Slíkt lausnar-
orð þarf heimurinn að heyra.
Einstaklingslífið er veröld út af
fyrir sig. Furðulegur og vandasamur
heimur. Maðurinn verður að geta
skipulagt sitt eigið sálarlíf, kunna að
stofna sitt eigið ríki. Þar þarf að vera,
ekki aðeins einhver stjórn, eins og í
stórgölluðu lýðræðisríki, heldur góð
og sterk stjórn. Ekki aðeins múgur,
sundurleitur múgur. Ef ótal hvatir,
mörg áhugamál og alls konar sundur-
leit umhugsunarefni toga í sálar-
krafta mannsins, skipta þeim á milli
sín og brjóta í ótal mola, þá verður
úr þessu sálarlegt múglíf og múgræði,
en slíkt getur gengið sturlun næst, ef
ekki er þá um fullkomna geðbilun
eða brjálæði að ræða. Maðurinn þarf
því að eiga einhverja þá meginhugs-
un, er stjórni öllu hugsanalífi hans
og geri hann heilan. Þetta kalla ný-
yrðasmiðir okkar „heilimagn“. Það er
magnið eða orkan, sem gerir allt
heilt, sameinar, skipuleggur og
stjórnar. Við gætum alveg eins vel
kallað það sól sálarlífsins, eða þá
konung hjarta vors.
Fræðimenn kenna okkur, að öll
tilveran sé kerfisbundin. Hvert sól-
kerfi hefir sína sól, og hin miklu
stjörnu- eða sólnahverfi hafa sínar
móðursólir að snúast um. Þær eru
heilimagn sólkerfanna. Þá er líkami
manna og dýra kerfi, og hver einasta
fruma er einnig kerfi með sinn
kjarna, sem „liggur innst“, jafnvel raf-
eindin er örlítið en dásamlegt kerfi.
Einnig þar er kjarni, sem allt snýst