Heimili og skóli - 01.06.1949, Qupperneq 23

HEIMILI OG SKÓLI
67
höfn. Öllu öðru var þokað til hliðar
um stund, hér var alvara á ferð, sein
enginn mátti trufla, eitthvað, sem
börnin urðu að gefa gaum, eins og
aðrir, með því að vera hljóð. Það var
snerting við eitthvað háleitt og um-
hugsunarvert, sem heimilið allt tók
alvarlega og ekki mátti trufla. Það
breytir ekki þessari stað'reynd, þótt
stundum vildi bera út af, því að öll
vor verk, hegðun og hættir, geta verið
háð þeim skeikulleika. Og þótt ég bú-
ist varla við, að húslestrarnir verði aft-
ur almennt upp teknir, því miður, þá
þykist ég fullviss um það, að einmitt
svona stundir vanti nú hin íslenzku
heimili, stundir, þar sem allir heimil-
ismennirnir koma saman og taka sam-
eiginlega þátt í helgri og hljóðri at-
liöfn, fastri venju, sem næstumalltann-
að verður að þoka fyrir. Ég hef komið
í dönsk og norsk heimili, þar sem stutt
borðbæn var föst venja, og mér fannst
hún setja hátíðleikablæ á borðhaldið.
í ys og þys nútímans væri þetta máske
hin eina sameiginlega stund í heimil-
inu, sem framkvæmanleg væri hér, og
hún væri spor í rétta átt, ef viturlega er
á haldið.
Þegar til barnaskólans kemur, á
barnið mikið undir því að hitta þar
fyrir mann með milda og hlýja skap-
gerð, en festu og öryggi í allri stjórn.
En ekki síður hinu, að hann sé göfugs
eðlis og guðstrúarmaður. Ég held, að
það sé afar mikils virði, að barnið finni
það, að um slík mál sé ekki talað nema
með virðuleik og alvöru. Börn eru
næm á slíkt og taka venjulega svo mik-
ið tillit til kennara sinna, að það getur
blátt áfram valdið úrslitum um við-
horf barns til þessara mála, hvernig
það heyrir kennara, sem því þykir
vænt um, tala um guðstrú og helgar
venjur. En sem betur fer, munu kenn-
ararnir skilja þessa ábyrgð, er á þeim
hvílir í þessum efnum, hef ég þrátt og
oft orðið þess var. Og ég tel það ekki
rétt að þvinga þá til þess að kenna
kristin fræði í skólunum, sem ein-
hverra hluta vegna ekki treysta sér til
þess, hversu æskilegt sem það að sjálf-
sögðu þó er, að þeir geri það.
En það tel ég hiklaust mikinn ham-
ingjuauka, fyrir hvern kennara, að
liann geti af einlægum hug og djúpri
sannfæringu fjallað um hin helgu mál
í skólanum. En hann verður þar að
kunna sér hóf og vita fótum sínum for-
ráð, því að á þeim leiðum, ekki sízt, er
hægt að skaða með of miklu stagli og
þvargi í tíma og ótíma. Þess vegna er
þetta svo vandasamt og viðurhlutamik-
ið. En ég hef þá óbifanlegu trú, og
byggi hana á langri reynslu, að guðs
hjálp muni hverjum þeim hlotnast, er
einlæglega leitar hennar, svo framar-
lega sem viljinn er einlægur og sterkur
til þess að láta gott af sér leiða í þessari
allífsins miklu þjónustu.
Mér finnst nú, að einna ógleyman-
legastar stundir úr löngu skólastarfi
liafi ég eignazt í sambandi við þessi
mál. Og ég þori að fullyrða, að flest hið
skársta í því starfi eigi ég þeim að
þakka. Og þó skal ég í allri auðmýkt
játa það, að ég átti meiri vilja en mátt
til þvílíkra starfa og áhrifa.
Ég minnist nú kristnifræðisstund-
anna í skólanum, er við höfðum sung-
ið vers og lesið saman Faðirvorið, hve
mikil kyrrð og friður var yfir bekkn-
um, og samtalið naut sín vel í slíku
andrúmslofti, hve spurningarnar voru