Fróðskaparrit - 01.01.1979, Page 110

118
Fyriskipanin frá 3.5.1723 um handil í Føroyum
eingin peningur var, og fólk mátti liva við slýggj26, tang, gras
og fliður27.
1 bønarbrævinum bóðu menn um at sleppa undan »kvant-
umi«, tí at landið hevði ikki ráð til at selja ullina fyri 3 fl
fyri vágina, og kirkjurnar risu ikki undir nýggju takstunum.
Umframt hetta vóru fleiri klagumál um krambúðina, ser-
stakliga um at hald varð lagt á vánaligar hosur. Bønarbrævið
var undirskrivað av løgmanni, sorinskrivara, næstan øllum
prestum og sýslumonnum og at enda tveimum monnum úr
hvørjari sýslu vegna Føroya land.
Tað man einki vera at ivast í, at føroyingum hevur verið
tørvur at klaga, tí síðan 1716 høvdu verið óár bæði á sjógv
og landi, og handilsforvaltarin hevði — ætlandi við tí stóra
hallinum av hosunum í huga — verið kvikur at vraka.
Klagurnar um innlendis viðurskifti vóru harðmæltar, og
nýggi taksturin og fyriskipanin hava helst gjørt sítt til at elva
til misnøgd.
1 hesum sambandi verður ikki nomið við klagurnar um inn-
lendis viðurskifti, tær vóru heldur ikki til stóran ampa við
samráðingarnar seinni; her skulu vit bert líta at klagunum um
nýggja takstin. Forvitnisligt er tað við orðingini í bønarbræv-
inum, at høvuðskravið tykist vera, at »kvantum« verður av-
tikið, men grundgevingin var hin lági ullarprísurin; tað læt so
upp fyri einum øðrum møguleika: at hækka ullarprísin. Tann
vegin bendi eisini umrøðan um trupulleikarnar hjá kirkjunum.
Ætlandi eru sendimenninir ikki farnir til Keypmannahavnar
beinan vegin; eitt var at teir skuldu fyrst greiða síni egnu
viðurskifti (millum annað skuldi rektarin fáa varamann í sín
stað), annað var, at teir noyddust at bíða eftir skipi. Bønar-
brævið er ið hvussu er ikki komið til rentukamarið fyrr enn
19.11.192328.
So hevði Hammershaimb fúti meiri skund. 16. august sendi
hann rentukamarinum avrit av bønarbrævinum saman við við-
merkingum sínum til tað29. Niðurlagið í viðmerkingunum var,
at tað var tað órættvísa jarðarbýtið, sum hann helt eiga skuld-
ina fyri tær vánaligu tíðirnar. Størstu bøndurnir, teir ið høvdu