Fróðskaparrit - 01.01.1983, Síða 21

24
UM IKKI AT FLYTA ANNAN FÓTIN...
við tey nýggju universitetini í Roskilde,
Odense og seinni eisini í Aalborg, nevniliga
»basisuddannelse« — ein tvørfrøðilig grund-
útbúgving, ella støðisútbúgving, sum hon
kom at eita á føroyskum. í Danmark varð
eisini roknað við eini náttúruvísindaligari,
samfelagsligari og eina humanistiskari støðis-
útbúgving. Oman á hesa støðisútbúgving
kundu byggjast styttri starvsvendar útbúgv-
ingar, ella fólk kundu halda fram til fulla
akademiska útbúgving, sum gav sama rætt
sum útbúgvingarnar við tey gomlu universi-
tetini. Hesin nýggi útbúgvingarháttur kom
eisini at gera vart við seg á setrinum og gjørdi
sítt til, at áhugin fyri heimspeki sum læru-
grein fánaði burtur.
Støðisútbúgving
Deildarstjórin á Heimspekideildini Klaus H.
Jacobsen hevði havt eitt ávíst samband við
støðisútbúgvingina við Odense Universitet,
og Kjartan Hoydal, sum var komin í starv á
Fiskirannsóknarstovuni, hevði havt eitt á-
víst samband við støðisútbúgvingina á Ros-
kilde Universitetscenter. Á fundi í seturs-
ráðnum í februar 1971 greiddu teir seturs-
ráðnum frá hesi nýggju útbúgvingini, sum teir
hildu hóska sera væl til føroysk viðurskifti.
Setursráðið fekk áhuga fyri útbúgvingini,
og í januar 1972 varð lagt fram uppskot um
støðisútbúgving at byrja sama heystið. Upp-
runaliga var hugsanin tann, at støðisút-
búgvingarhugsjónin skuldi koma at galda
fyri alla útbúgving á setrinum, men av prakt-
iskum og fíggjarligum orsøkum varð byrjað
við náttúruvísindaligari/heimspekiligari støð-
isútbúgving. Klaus H. Jacobsen varð settur
sum deildarstjóri á Støðisútbúgvingini ella
Støðisútbúgvingardeildini. Sum deildarleiðari
í alisfrøði varð settur Magnus Danielsen, lic.
techn., sum frammanundan hevði starv sum
lektari við Danmarks Tekniske Højskole. All-
ir hinir lærararnir vóru tímaløntir. Stutt eftir
byrjanina tóku trupulleikar seg upp í sam-
bandi við ymisk sjónarmið um undirvísingar-
lagið 1 hesi nýggju útbúgving. Royndin varð
tó førd at enda, og summarið 1974 hevði fyrs-
ta liðið fullført hesa útbúgving og fingið ná-
greiniliga lýst á skjali tað, tey høvdu lært.
Støðisútbúgvingin var próvleys, tey lesandi
fóru ikki upp til próvtøku í vanligari merking.
Tey fyrstu tvey árini við støðisútbúgving-
ini vóru royndarár. Á vári 1974 varð samtykt
at steðga á eitt ár, samstundis sum tikið skuldi
verða til umhugsanar, hvørjar undirvísingar-
uppgávur setrið í framtíðini átti at taka upp á
seg.
í sama viðfangi kom áheitan frá táverandi
løgmanni, Atla P. Dam, um at umhugsa
spurningin um upptøku av nýggjum. Løg-
maður helt seg til at útvega neyðugar játtanir.
Eitt ikki samsint setursráð tók undir við á-
heitanini, og næmingar vórðu upptiknir í
1974 við góðkenning frá fíggjarnevndini við-
víkjandi serjáttan. Sama summarið vórðu 11
nevndir settar at kanna útbúgvingartørv og
-líkindi í Føroyum.
Árið eftir vildi ein meiriluti í landsstýrinum
hava setrið at taka upp nýggjar næmingar,
men setursráðið helt hesa ferð fast um sam-
tykt sina at steðga eitt ár. Mett varð, at støð-
isútbúgvingini tørvaði ymsar broytingar, og
framhald var ikki ráðiligt, fyrr enn fullfíggjað
uppskot varð handað landsstýrinum um teir
partar av hægri útbúgving í Føroyum, sum
setrið helt seg ført fyri at fara undir. í tí sam-
bandinum segði landsstýrið seg vilja tryggja
sær næmingaupptøku í 1976 og heitti á seturs-
ráðið um at skunda undir og ávirka tey ymsu