Plógur - 23.05.1901, Side 2

26
dagi uppi eins og gömlu nátt-
tröllin.
Það er ekkl langt síðan, að einn
góðan veðurdag uppgötvaðist það,
sem enginn hafði talað um áður
svona „beint út úr pokanum" að
engin íslenzk bíifræði vœri til. —
„Já, engin íslenzk búfræði til“ var
sungið í hverju horni. Og það
þótti mögum kynlegt að tarna, þar
sem 4 húnaðarskólar höfðu í sjálfu
landinu útskrifað þá um 2—300
pilta, sem kallaðir voru búfræðing-
ar, og fáir gert athugasemd við
þann titil. Það var ekki laust við,
að ýmsir meiriháttar búmenn og
bændur litu svo á, að þýðingar-
laust væri að senda unga menn á
þá skóla, sem kenndu útlenda bú-
fræði. Og nú var það auðráðin
gáta, sem mörgum hafði áður geng-
ið erfitt að leysa úr, hvers vegna
allir búfræðingar sköruðu ekki fram
úr í búskapnum.
En til voru þeir, sem brostu í
kampinn, þegar þeir heyrðu talað
um ísl. búfræði. Þeir höfðu aldr-
ei heyrt talað um t. d. norska, franska
eða rússneska búfræði. Þeir voru
svo grunnhyggnir, að þeir héldu
að búfræðin væri alheims vísinda-
grein, með auðvitað mörgum og
mikilvægum breytingum fyrir hvert
land, eptir hnattstöðu þess o. fl.,
alveg eins og t. d. læknisfræði er
ög jafnvel fl. fræðigreinar.
En hvað sem þessu líður, er það
víst, að margt þarf að rannsaka í
landinu, sem er undirstaða þess,
að geta fært sér gróða þess í nyt.
Það þarf t. d. að rannsakaýms-
ar áburðartegundir, sjá að hverju
leyti þær eru frábrugðnar t. d
norskum eða dönskum áburðarteg.
því í hverju landi getur mismunur
á þeim verið nokkur. Sama er að
segja um fóðurjurtir o. fl. Grund-
vallarvísindin eru þau sömu, sem
búnaður hvers lands byggistvá, en
það verður að haga verklegu fram-
kvæmdunum nokkuð ólíkt eptir
ýmsum staðháttum í hverju landi.
Vér ísl. verðum t. d. að rækta
aðrar jurtateg. en Danir, og haga
húsdýraræktinni á annan veg. En
þó er grundvallarþekkingin á hús-
dýrum og jurtum sú sama, en þess-
ar tvær greinar eru það, sem að-
allega heyra undir þá fræðigrein,
sem búfræði nefnist.
Af því að margt er öðru vísi
háttað hér á landi en t. d. í ná-
grannalöndunum, þarf margt og
mikið í búskapnum að byggjast á
innlendum, vísindaleguni rannsókn
um, samfara verklegri reynslu.
Þarf því að stofna hér fullkominn
búnaðarskóla, með efnarannsóknar-
stöð og gróðrarstöð, sem stæði
svo í sambandi við fl. smærri til-
raunastöðvar á ýmsum stöðum í
landinu. Ein tilraunastöð í land-
inu gerir lítið gagn, hún sannar
að eins, hvaða jurtir þrífist á þeinr
stað sem hún er, en ekki hvaða
jurt getur þrifizt t. d. norður á Ak-
ureyri eða fram til dala.
Að hafa einn góðan búnaðar-
skóla fyrr allt land álít eg nóg.
En verklegar kennslustofnanir, eða