Helgarpósturinn - 05.10.1979, Qupperneq 22

22
Föstudagur 5. október 1979 —helgarpástúrinrL.
blacfamadur í einn dag....
„ Ég get ekki tjáð mig um það að svo stöddu, þar sem ég er á viss-
an hátt bundinn þagnareiði/" sagði Egill Eðvarðsson/dagskrár-
gerðarmaður hjá Sjónvarpinu/ þegar hann var spurður hvað ráðið
hefði viðfangsefni hans/ er honum var boðið að gerast blaðamaður
i einn dag á vegum Helgarpóstsins. „Ég get þó ekki neitað því að
pólitískur þrýstingur hafði ákveðin áhrif á efnisvalið,auk þess sem
einnig var um að ræða verulegar peningagreiðslur í þessu sam-
bandi/" bætti Egill við.
BLAÐSÍÐA í EINN DAG
þaö haföiekki boriö á neinum
eftirstöövum eftir aðgeröina,
þvert á móti. Hann virtist til-
tölulega i jafnvægi og allt lék i
lyndi. Þá skyndilega geröist
þaö, aö eftir utanlandsferöina
um haustiö.kom hann drukkinn
heim eitt kvöldiö og hræddi al-
draöa móöur-systur sina meö
hvers konar fiflalátum. Ekki
þannig aö allir væru ekki fvrir
löngu orönir vanir flestum þess
ara uppátækja frá hans hálfu,
heldur hitt aö blásaklausir leikir
eins og þetta meö vatnspokana I
stofunni og litlu rafhlööubrell-
urnar, sem hann átti til aö flfla
bestukunningjasina meö, höföu
nú horfiö fyrir allt annarri og
alvarlegri framkomu. NU tróö
hann kartöflum upp I nefiö á sér
viö matarboröiö og þaö þegar
Sólveigu var boöiö I mat. Aö
visu könnuöust ýmsir viö at-
buröinn voriö 1966 þegar hann
beit i upphandlegg eiginkonu
þáverandi skólameistara og
kannski voru vissir uppeldis-
legir gallar I fari hans tengdir
mat og matvenjum, en þaö sem
geröi leikinn meö jaröeplin
alvarlegri en allt annaö, var þaö
aö Sólveig var Imat. Sólveig var
vinur fjölskyldunnar. HUn haföi
veriöþaö alla tlö eöa aö minnsta
kosti allt frá því aö hún kom til
bæjarins og settist aö I
Svarta-húsinu eins og krakk-
arnir kölluöu þaö, stórt tveggja
hæöa steinhUs I útjaröri bæjar-
ins meö rösklega tuttugu svört-
um gluggum. Sólveig var eins-
konar sameiningartákn þorps-
ins. HUn var þessi hugtæra
hreinlynda íslenska fjallgyöja,
sem setur lög og velsæmisregl-
ur fyrir hegöan heilla byggöa-
laga aöeins meö nærveru sinni.
HUn var þvl sjálfskipaöur siö-
gæöisvöröur þorpsins. Þegar
þaö svo geröist ööru hvoru aö
krakkarnir og þá ekki hvaö sist
hann brutu ýmis dskráö lög al-
menns velsæmis, eins og aö hitt-
ast inn 1 köldum blIskUrum og
kikja inn I hvort annaö um miöj-
an daginn, þötti slikt þvillkur
viöbjóöur, aö mæöur þeirra
drjúptu höföi hverju sinni sem
þær hittu Sólveigu Helenu I
mjólkurbúöinni.
Vinátta Sólveigar og móöur
hans var jafnvel enn meiri en
ætla heföi mátt og kom þar til,
aö þrátt fyrir skemmtisögur
sem flugu um þorpiö, aö stjUpi
hans Hallmundur, þætti heldur
tlöur gesturá heimili Sólveigar,
var eins og slíkt mætti túlka enn
einu sinni sem „innileik” og
„andlegan stuöning” fjallgyöj-
unnar viö fjölskylduna.
Þæráttuófáarstundirnar inni
Ibetristofu, þar semtekiövará
hvers konar veraldlegum
vandamálum meö rökföstum
skilningi og gat hér veriö um aö
ræöa óllk litbrigöii klæöum vin-
kvenna þeirra eöa
svimandi-háa ollureikninga,
þrátt fyrir aö túburnar heföu
veriö notaöar eingöngu fram I
miöjan mánuöinn. En hætt heföi
veriö viö þvl, aö vissar endur-
tekningar færu aö segja til sln I
umræöuhjali þeirra vinkvenna,
ef ekki heföi komiö til næmleiki
fyrir yfirnáttúrulegum tengsl-
um látinna ættingja og vina.
Haföi þetta þær afleiöingar aö
gestkvæmt mjög var á heimil-
inu og ekki óalgengt aö heyra
fagnaöarkliö ogpúst, þegar ein-
hver haföi losnaö viö gigtarverk
I 5

I baki eöa rambaö tiltölulega ó-
skakkur fram meö bókaskápn-
um án þess svo mikiö sem aö
hrata 1 drapplitu rija-teppinu.
Og öll þessi undur geröust viö
snertingu.
Þaö voru þvi engan veginn ó-
eölileg viöbrögö aö Sólveig tæki
þéttingsfast um axlir hans I
þann mund aö þriöja jaröepliö
hvarf upp um nef honum.
Flóttaleg augu matargesta
beindust aö boröendanum, þar
sem Sólveig haföi náö á honum
undraveröu hnakkataki og
hristi hann verulega og af meiri
krafti en ætla skyldi aö byggi I
jafn töturlegum og litlum kroppi
sem hennar. Og hvllik lausn var
þaö aö hastarleg rödd hennar
yfirgnæföi loks þann óumflýjan-
lega köfnunarniö, sem barst Ut
meö kámugum nösum hans.
„Helvltis kjánalæti eru I þér
drengur” sagöi hún „þaö mætti
læstu sig i hold honum og I synd-
andi augum hennar var þetta
sögulega blik, sem hvorki fyrr
né síöar hefur veriö skynjaö
nema þá ef væri I augnaráöi
Benjamin Franklin þegar hann
fann upp eldingavarann. „Hann
er kominn meö þetta afturj’
sagöi hún, og i sömu andrá
höföu matargestir skáliö silfur-
boröbúnaöinn eftir I hvltholda
fiskinum ogumkringduhann nU
og snertu. GUmkenndur barmur
Sólveigar fannst honum limast
yfir vit sin, þegar hún fór hönd-
um um höfuö honum, en þegar
hann rifaöi augun gegn Isköldu
ljósinu sá hann grænklædda
púka dansa I loftinu kringum sig
og hlæja. Þeir qinuöu á honum
höfuöiö og leiöréttu ýmsa hegö
unargalla I fari hans, en ein-
hvern veginn varö tilvera hans
nú fjölskyldunni til enn frekari
óþæginda, þvi hann hvorki
halda aö vitgióran I hausnum
á....”. Hún þagnaöi skyndilega
og þaö var eins og heilagur guö-
dómurinn umlyki hana alla,
milljón silfurtærir lúörar
hljómuöu I þröngu eldhúsinu og
bleikt pUðriö af kinnum hennar
þyrlaöist yfir r júkandi ýsuflökin
á boröinu. Hallmundur ýlfraöi
litíllega þegar fingur Sólveigar
hreyföi sig lengur né gat talaö,
heldur lá fölur og vannæröur I
hvltum sængunum og grét. Á
stundum las móöir hans honum
sögur Ur stórum ævintýrabók-
um og þaö var eins og kæmi
glampi Islitin augu hans, þegar
söguhetjurnar riöu um
blásvarta rósaskógana og
sungu:
Hagléliö rautt
herbergiö autt
hamsturinn skriöur I felur
lakiö er rakt
Iimbandið skakkt
lognmolla, rjúkandi melur
kysstu mig burt
kalinni jurt
kenndu nótt, er til
nýr dagur
Sandurinn blár
sætabrauös-már
sólblinda, útburöur vælir
moldrokiö hlýtt
malbikið hvltt
mýraljós hindina tælir.
Koddinn Ur steini
krókloppinn reyni
aö komast, hvar ormurinn
skælir
kysstu mig burt
kalinni jurt
kenndu nótt, er til nýr dagur.
i
Vængbrotiö barn
vanillu-hjarn
vektu mig, koss aö ég fyndi
haltu mér fast
hélaöa plast —
hjartaö hötrar I vindi
hagléliö blautt
herbergiö rautt
hamstur I jakka meö bindi...
(Haft eftir norskum lækni
I flugvél haustiö 1979)
Egill Eðvarðsson skrifar