Helgarpósturinn - 21.05.1982, Blaðsíða 14

Föstudagur 21. maí 198lr;nn
Úr afkima
Vorvertið Sinfóniusveitarinn-
ar lauk 13. mai með tveim verk-
um eftir Beethoven frá 1807,
sem nokkuðhafa staðið i skugga
annarra umkringis.
4. sinfónian lendir i einskonar
öldudal milli fyssandi toppa
Hetjusinfóniunnar og örlaga-
sinfóniunnar. En tónsjór
meistarans er þó einn og hinn
sami. Það er likt og hann dragi
djúpt andann og fylli lungun af
lifslofti áður en hann blæs næst
frá sér. Ef menn vilja hlusta á
„léttan og skemmtilegan”
Beethoven og ekki eiga á hættu
að stirðna upp eða hrökkva i
kút, þá er þessi sinfónia vel til
þess fallin. Það er geislandi
gleðitónn undir öllu og vanda-
málafræðin i lágmarki.
Jean-Pierre Jacquillat og
hljómsveitin gerðu þessu góð
skil og er sérstök ástæða til að
nefna annan þátt þegar draum-
ljúft aukastef klarinettunnar
mætir aðalstefinu.
C-dúr messan hálfgleymdist
hinsvegar smámsaman i heila
öld, eftir að hin risavaxna Missa
solemnis kom fram 15 árum
siðar. Það er varla fyrr en á
siðustu 3-4 áratugum, sem aftur
er farið að syngja hana að ráði.
Það er nú einu sinni háttur
■ heimsins að hampa jafnvel til
óbóta þvi, sem einhverntimann
hefur gerst stórfrægt, en þegja
annað næstum i hel. Þeim sem
mikið hafa, mun gefið verða
o.s.frv. En það er ein hlið á vax-
andi jafnrétti i heiminum, hvað
sem hver segir, að vanrækt
verk, tónskáld og tónlistarskeið
eru aftur tekin að njóta viður-
kenningar. Enda eykst stöðugt
fjöldi þeirra, sem njóta góðrar
tónlistar, og þar með
markaðurinn fyrir hana, þrátt
fyrir hatrammar atlögur
skammsýnna aðila. Og þá kom
m.a. auðvitað i ljós, að C-dúr
messan var verðug miklu tiðari
flutnings. Enda er hún ekki
nema um 45 minútur að lengd og
rúmast þvi vel innan miðlungs
guðsþjónustu.
Söngsveitin Filharmónia stóð
sig með prýði einsog fyrri dag-
inn og var ágætlega samstillt,
þótt karlaraddir mættu vera
fleiri einsog löngum áður. Það
veitsá sem reynthefur, að þar á
kórstjórinn oftast meiri hlut en
aðalstjórnandinn sem sjaldnast
kemur til leiks fyrr en á siðustu
æfingum, þegar mesta,
erfiðasta (og leiðinlegasta)
puðið er búið. Það varð ekki
annað heyrt en Krystyna Cortes
hefði náö öllum endum saman.
Af einsöngvurum er það að
segja, að ekki mátti á milli sjá,'
hvor betur hefði ólöf Kolbrún
eða Sigriður Ella. Báðar höföu
það nefnilega gott. Halldór ViÞ
helmsson var sömuleiðis traust-
ur og tryggur að vanda og fer þó
sifellt fram. Mest forvitni var
auðvitað að heyra i Reyni Guð-
mundssyni, sem maður vissi
satt að segja varla að væri til,
enda hefur hann verið við nám
og störf erlendis undanfarin ár
og fer sjálfságt aftur um sinn.
Það er sannarlega gott til þess
að vita að eiga hauk i horni úti á
Púertórikó. Ténórrödd hans
virtist að visu svolitið þvinguð
en ber þó með sér ótviræða
kosti.
Messutextinn var vitaskuld
sunginn á latinu og prentaður i
tónleikaskrá ásamt islenskri
þýðingu. Þetta er auðvitað gert
handa þeim, sem fylgjast vilja
með honum. Ég þreytist ekki á
að skammast yfir óvönduðum
vinnubrögðum á þessu sviði þótt
ilitlusé: llatneska texta trúar-
játningarinnar vantaði það sem
samsvarar „Hann var og vor
vegna krossfestur undir
Pontiusi Pilatusi, pindur og
grafinn.” Svona hirðuleysi er i
rauninni móðgun við vandvirk-
an mann einsog Beethoven.
KI.nNV
IX)W
SHORT

VV«Þ'»^

K/assík á Steep/e-Chase
Árið 1970 hóf Nils Winther að
gefa út hljómplöturöðina
SteepleChase Classics. Þetta
eru að mestu upptökur frá gull-
aldarárum Montmartre, þótt
nokkrar skifur séu teknar ann-
arsstaðar upp s.s. albúmin
Á þessum árum var hvergi i
Evrópu geggjaðri rýþmasveit
en i Montmartre. Þar var kata-
lóniumaðurinn Tete Montoliu á
pianóið og dönsku tviburarnir á
bassa og trommur: Niels-Henn-
ing og Aleks Riel. A þremur
'gy'X/Xs
eftir Vernharð Linnet
fimm með Bud Powell frá Gyll-
lene Cirkeln i Stokkhólmi. A
þeim skifum leika bassaleikar-
inn Thorbjörn Hultcrantz og
trommarinn Sune Spangberg
með meistaranum. Upptakan er
gerð árið 1962 en um það leyti
var Powell allveill á geði, en
spilaði engu aö siður stórkost-
lega einsog allir vita sem heyrt
hafa Storyvilleskffuna. Bounc-
ing With Bud sem tekin var
sama ár i Kaupmannahöfn með
Niels-Henning á bassa og Willi-
aro Schiöpffe á trommur.
Númerin á þessum klassisku
Powell albúmumeru: SCC-6001,
16002,6009 6014 og 6017.
albúmum frá 1964 leikur þetta
trió með Dexter Gordon: Chees
Chake (SCC-6008), I Want More
(SCC-6015) og Love For Sale
(SCC-6018). A fjórðu skifunni
frá 64 er Niels-Henning ekki,
hefurtrúlega verið i prófum, og
leysir Benny Nielsen hann þar
af hólmi. Sú nefnist King Nep-
tune (SCC-6012). Fimmta
klassiska Gordonalbiimið er frá
1962, er hann kom fyrst til
Kaupmannahafnar. Bassaleik-
arinn er belgiskur einsog
Philip: Marcel Rigot,en aðrir
danskir,pianistinn Atli Björn og
trommarinn Schiópffe. Það
nefnist Cry Me A River (SCC-
6003)
64 Gordon skifurnar eru i hópi
þeirra bestu sem hann hefur
hljóðritað, enda var krafturinn
mikill og rýþmasveitin efldi
hann til dáða.
Eitt albúmanna er aldanskt:
Axem (SCC-6004) þarsem
planistinn Bent Axen leikur með
kvintett sinum og triói. Axen
var húspianisti á Montmartre á
undan Montoliu og á trlósiðun-
um heyr ist i fyrsta skipti i Niels-
Henning á plötu fyrir utan
nokkrar dixilandnúmer er hann
hljóöritaði 1960.
Aðeins tvö albúm eru með
ameriskum hljómsveitum.
Kvartettplata Jackie McLean:
Dr. Jackie (SCC-6005) en þar
leika Lamont Johnson, Scotty
Holt og Billy Higgins með altd-
meistaranum, svo og tvöfalt
albúm Buck Clayton stjörnu-
hljórrisveitarinnar: Copenhagen
Consert frá 1959 (SCC-6006/7)
þar sem Basieliö er með
trompetleikaranum gamla:
Emette Berry, Earl Warren,
Buddy Tate sem hér lék með
Goodman, Dicky Wells, blús-
hfóparinn Jimmy Rushing svo
og rýþmasveit: A1 Williams,
Gene Ramsey og Herbie Lowell.
Þetta er sveifla af bestu tegund
með skjaldarmerki gamla
greifans. Af Lester Young ætt-
inni er svo tenórblástur Brew
Moore á I Had You (SCC-6015)
þar sem hann er i félagsskap
Alta Björns, Benny Nilsens og
Schiöfrffes.
Þá eru þrjár skífur ónefndar í
þessum flokki. Þær eiga það
sameiginlegt að þar blása ame-
riskur og skandinaviskur djass-
leikari i félagi við trióið magn-
þrungna, Tete, Ndels og Aleks.
A tveimur blæs sá stórbrotni
bopptrompetleikari Kenny Dor-
ham, sem þvi miður hlaut litla
viðurkenningu um sina daga. A
þeirri fyrri: Short Story (SCC-
6010) er hann i félagsskap Allan
Botschinskys, sem er einhver
snjallasti trompetleikari
evrópskur.Botschinsky lékhér i
Reykjavik með dönsku bræð-
ingshljómsveitinni Mirror árið
1980 og er væntanlegur með
eigin hljómsveit i haust, en
samt mun hann þvi miður þekkt
astur hér fyrir að st jóraa jafnan
dönsku hljómsveitunum i Grand
Prix keppninni. 1963 var ekkert
rafmagni flýgilhorninu hans og
tónninn silkimjiikur. Seinni
Dorhamskifan geymir dúetta
Dorhams og sænska trompet-
leikarans Rolf Eriksons, sem
þekktastur er fyrir blástur sinn i
Ellingtonbandinu. Þar er allt á
suðupunkti og nefnist skifan:
Scandia Skies .(SCC-1611). Ekki
er krafturinn minni á skifu
Archie Shepp: The House I Live
In (SCC-6013) þar sem landi
Rolfs, barrytonleikarinn Lars
Gullin blæs á móti Shepp. Gullin
var fyrstur evrópskra að vinna
kosningar down beat og hefur
löngum verið talinn einhver
fremsti barrýtonsaxafónleikari
djassins. Það er gaman að þvi
þegar þessi svali jötunn ýlfrar
frammúrstefnulega til að
skemmta Shepp og Shepp svar-
ar i sömu mynt meðan rýþminn
kýlir hljómaganginn i trylltri
sveiflu.
Þaö má nú fá SteepleChase
skifur I öllum skárri hljóm-
plötuverslunum landsins eða
panta þær þar. Sli"kt erdjassvin-
um gleðiefni og vonum við að
fleiri merki fylgi á eftir.