Helgarpósturinn - 09.05.1985, Side 25

Skoðanakönnun
Helgarpóstsins
,,Ævin týramennskan
blundar í okkur"
segir biskup Islands,
g er á þeirri skoðun að
fólk geri sér ekki grein fyrir
því hvað það er að flytjast
búferlum frá föðurlandi sínu.
Eg er sannfærður um að tvær
?rímur rynnu á andlit margra
eirra sem segjast vilja utan,
þegar og ef fólk fer að búa
sig undir flutningana. Þetta er
meira en að seaja það," seg-
ir biskup íslands, herra Pétur
Sigurgeirsson, aðspurður um
álit sitt á niðurstöðum könn-
unarinnar.
,,Fyrir mörgum árum bjó
herra Pétur Sigurgeirsson
ég hálft annað ár erlendis
veana náms og bauðst að því
loknu prestakall á meðal
Vestur-íslendinga í Minne-
toba. Með allri virðingu fyrir
því góða fólki sem býr á
þessum stað, hafnaði ég boð-
inu og fluttist þess í stað heim
aftur. Eftir á að hygaja tel ég
þetta hafa verið einhverja
farsælustu ákvörðun sem ég
hef tekið í mínu lífi."
— En hvað heldurðu að
valdi þessari sterku útþrá Is-
lendinga sem glögglega
kemur fram í þessari skoð-
anakönnun?
,,Það er nú svo, að ævin-
týramennskan blundar með
okkur öllum, og svo hefur
alltaf verið með íslendinga í
aegnum aldirnar. Að ein-
hveriu leyti rennur víkinga-
blóðið ennþá í æðum okkar.
En ég verð að segja að ég
hef ferðast mikið um dagana
og séð marga kosti annarra
landa. Og þegar éa legg
það nú saman í kolíinum,
hvað menn myndu hreppa og
hverju þeir þvrftu að sleppa
við það að flytjast héðan
búferlum til langframa, þá er
ég ekki í nokkrum vafa um
það að Island er langsam-
lega besti kostur Islendinga."
,,Sný ekki aftur heim
að óbreyttu ástandi"
— segir Skúli Bjarnason, heimilislæknir frá ísafirði
Utl g hef nú ekki trú á að
fjörutíu þúsund Islendingar
flytjist héðan af landi brott á
næstu misserum. Mér finnst
það af og frá,þó éa geti
hinsvegar skiliö það fullkom-
lega að svona margir geti
hugsað sér þetta. En það er
líka eitt að nugsa og annað
að framkvæma," segir Skúli
Bjarnason heimilislæknir á
Isafirði um niðurstöður HP-
könnunarinnar, en innan
skamms heldur hann utan til
Svíþjóðar. „Það á að heita
ólaunað námsleyfi um nokkra
hríð, en ég hef ekki hugsað
mér að snúa aftur heim að
því loknu ef ástandið hérna
batnar ekki," segir hann.
Skúli segir ekkert samræmi
vera á mini taxta sérfræðinga
í heimilislækningum og sér-
fræðinga á öðrum sviðum
lækninga á íslandi, og sú sé
ástæðan fyrir þessari
ákvörðun sinni. Hann segir
alla heimilislækna nema sex
hafa sagt upp störfum.
Margir ætli utan: „Menn eru
ekkert að leika sér, en þetta
er heldur ekki spurning um
vilja, heldur spurning um að
vera neyddur til. Við höfum
ekki fengið nein viðbrögð við
kröfum okkar nema blauta
vettlinga. Ef Eyjólfur hressist
ekki, er ekkert við hann að
eiga."
Skúli taldi það ekki vera
erfiða ákvörðun fyrir sig og
sína fjölskyldu að flytjast af
landi brott miðað við þessar
aðstæður. Launin ytra væru
fjórum sinnum betri og að-
staðan frábær. „En auðvitað,
auðvitað heldur landið í
mann. Það vegur hinsvegar
bara ekki nógu þungt á móti
lífskjörunum."
,,Niðurstöðurnar
mér ekki mikið á
— segir Hallgrímur Snorrasort hagstofustiórí
að kemur mér ekkert
sérstaklega á óvart þó það
séu þetta marair sem vilja
flytjast úr lanai til langframa.
Það er nú einu sinni svo að
töluvert annað er að vera
spurður hvort maður vilji flytj-
ast burt og að taka ákvörðun
um það efni. Fólk er ævin-
lega til í að breyta til, ég tala
nú ekki um ef þeim breyt-
ingum fylgir atvinna við hæfi
þess," segir Hallgrímur
Snorrason hagstofustjóri.
Annars fannst honum svo-
lítil óskhyggja felast í spurn-
ingunni, það er að segja: „Ef
þér stæði til boða starf við
þitt hæfi erlendis, eða sem
hentaði fjölskyldunni, mundir
þú þiggja það?" Hallgrím-
ur sagði: „Það er í sjálfu sér
erfitt að neita svona spurn-
ingu, því hver er sá sem vill
ekki prófa eitthvað nýtt í lífinu
án allrar áhættu? íslendingar
eru fólk sem býr á eyju ein-
hverstaðar úti í Atlantshafi og
lanaar oft á tíðum að vera
einhverstaðar annarstaðar en
þar, bæði af veðurfarslegum,
félagslegum og efnahags-
legum ástæðum."
Hvað varðar þetta háa
hlutfall af ungu fólki sem
myndi vilja burt, eða um 90
koma
óvart"
prósent, sagði Hallgrímur:
„Á þessum aldri er fólk ævin-
týragjarnt og vill hreyfa
sig. En hvort þetta háa hlut-
fall ber vott um kreppu hjá
þessu fólki fremur en hjá
þeim eldri skal ég sem minnst
segja um, þó mér finnist það
vera líklegt."
Hann kvað starfsfólk Hag-
stofunnar ekki hafa orðið vart
við aukna búferlaflutninga
Islendinga til annarra landa
að undanförnu: „í fyrra
snerist það þó við, að fleiri
fluttu út en neim, en það er of
snemmt að dæma um það
hvort sama verður upp á
teningnum í ár."
,,Útkoman eins og mynd
af mínu lífshlaupi"
— segir Albert Guðmundssort fjármálaráðherra
mm g vil fyrst taka það fram
að ég er afskaplega ánægð-
ur með að Islendingar vilja
vera íslendingar oa búa
hérna í þessu landi. Mér
finnst þessi könnun sýna það,
því mér sýnist vera hátt
hlutfall landsmanna sem vilja
alls ekki fara héðan," seqir
Albert Cuðmundsson, ráða-
maður þjóðarinnar númer eitt
í fjármáíum.
„Eg lýsi líka yfir jafn mik-
illi ánægju minni með það
hversu mikið af unga fólkinu
sýnir að ævintýraþrá býr í
brjósti þess. Niðurstaða þess-
arar könnunar er svona eins
og mynd af mínu lífshlaupi.
Ég hafði útþrá sem ungur
maður og veitti mér það að
búa erlendis á yngri árum,
en síðan kom ég heim og sett-
ist hér að og hef notið
vistarinnar. Það býr í öllum
okl'.ur Islendingum að vilja
vita hvað leynist á bak
við hafið bfáa."
— En Albert, nú sýnir þessi
könnun mjög sterka til-
hneiginau fólks til að flytjast
strax af landi brott. Og
maður getur kannski sagt sér,
að ekki færu allir út af
einskærri ævintýraþrá, heldur
hefði það eitthvað með
ástandið hér heima að gera.
Tekurðu þessa niðurstöðu
eitthvað nærri þér sem einn
helsti ráðamaður þjóðar-
innar?
„Nei, nei, nei, ég tekþetta
ekkert nærri mér. Eg skil
afskaplega vel þá afstöðu
fólks að vilja fara utan í ein-
hvern tíma, eins oa ég lýsti
áðan. Þetta er nákvæmlega
það sem ég vildi á sínum
tíma, oa er kannski það sem
mig er farið að langa aftur.
Við íslendingar erum bara
þannig að við búum yfir
sterkri útþrá. Og svo verður
alltaf."
HELGARPÓSTURINN 25