Helgarpósturinn - 30.05.1985, Page 8
K
I maupþing, fasteigna- og verðbréfasala, lagði í síðustu viku
inn kæru til Rannsóknarlógreglu ríkisins á hendur fasteignasala I Reykjavík,
vegna meints skjalafals. Starfsmenn Kaupþings telja að fasteignasalinn,
Kristinn B. Raqnarsson, hafi falsað upphæð i veðíeyfi um nokkur hundruð þús-
und. Veðleyfið fékk hann hjó seljanda íbúðar, sem hann ætlaði nýlega að
festa kaup ó í höfuðborginni.
Kæran var staðfest við Helgarpóstinn hjó RLR. Ennfremur að í kæru sem
barst tij Rannsóknarlögreglunnar í mars sl., veana annarra og óskyldra fast-
eianaviðskipta, hafi kærandi farið fram ó að nlutur viðkomandi fasteigna-
sala í þeim viðskiptum yrði rannsakaður. Fasteignasalinn var Kristinn Bern-
burg, sem reyndar er só sami og fyrrnefndur Kristinn B. Ragnarsson. Sam-
kvæmt upplýsingum HP hefur sú rannsókn þó ekki leitt neitt athugavert í Ijós.
Kristinn, sem aður hét Bernburg, en nú B. Ragnarsson, óskaði eftir því við
Hagstofu Islands í lok síðasta órs, að nafni hans yrði breytt. Slíkar beiðnir eru
sendar Sakaskró til umsagnar. Þyki rétt að verða við oeiðni af því tagi, er
nafnbreytingin birt í Hagtiðindum. í mars tók nafnbreyting Kristins gildi, og
hann fékk um leið nýtt nafnnúmer. Kristinn Bernburg nnr: 5803—9764 var því
úr sögunni, en í staðinn kom Kristinn B. Ragnarsson nnr: 5826—5365. Hann
rekur fasteignasöluna Skúlatún.
SE ftir að HP höfðu borist upp-
lýsingar um kæruna sem lögð var
inn í síðustu viku, kom í Ijós að fleiri
aðilar sem höfðu átt viðskipti við
Kristin, töldu sig hafa ýmislegt við
þau að athuga. Reyndist þá bæði um
fasteigna- og bílaviðskipti að ræða.
Hér á eftir birtast brot úr samtölum
sem HP hefur átt við nokkra þeirra
sem segja sig hafa verið hlunnfarna
í slíkum viðskiptum, í nokkrum til-
vikum jafnvel haft af fólki fé, og það
lent í verulegum kröggum þar af
leiðandi. Þess má geta að Helgar-
pósturinn hefur fleiri dæmi undir
höndum en hér eru birt, sem varða
viðskipti við Kristin.
Að taka við greiðslu
úr eigin vasa
Á fimmtudag í síðustu viku lagði
Kristinn inn í Kaupþing veðleyfi og
þrjú skuldabréf upp á samtals 5
hundruð þúsund krónur, og fullnýtti
þar með veðleyfið sem hljóðaði upp
á jafnháa upphæð. Óskaði hann eft-
ir því að bréfin seldust sem fyrst.
Starfsmaður Kaupþings: „Við
spurðum hvort það væri ekki góður
skuldari á bréfunum, og hann full-
yrti það; Kristinn B. Ragnarsson. Við
könnuðumst við manninn, en áttum
ekki von á að hann hefði skipt um
nafn. Við ákváðum því að kanna
þetta betur, og hringdum í manninn
sem hafði veitt honum veðleyfið. Sá
kannaðist ekkert við að hafa veitt
Kristni veðleyfi fyrir 5 hundruð þús-
und krónum. Hins vegar hafði hann
gefið honum veðleyfi fyrir hundrað
þúsund krónum.
Þegar við skoðuðum veðleyfið
betur, sáum við að það var greini-
lega falsað. Hann hafði breytt 1 í 5,
og bætt aftan við orðinu fimm-
hundruðþúsund 00/100 og notað til
þess aðra ritvél, því letrið var aug-
ljóslega annað. Þá ákváðum við að
kæra þetta.
Eftir því sem við komumst næst
ætlaði Kristinn að greiða seljanda
íbúðarinnar 3 hundruð þúsund
krónur við samningsgerð, kvaðst
þurfa hundrað þúsund króna veð-
leyfi til þess. Það hækkaði skömmu
síðar um 4 hundruð þúsund. Ef
bréfin hefðu selst, hefði kaupandinn
staðið með þá upphæð í höndum,
sem hann átti raunverulega ekkert
í. Hann hefði síðan væntanlega
greitt seljanda þrjú hundruð
þúsund, sem voru peningar frá
honum sjálfum! Því má bæta við að
það eru reglur fasteignasala að
veðleyfi sé aldrei hærra en sem
nemur þeirri upphæð sem þegar
hefur verið greidd í íbúðarkaupum.
Auk þess sem við teljum að upphæð
veðleyfisins hafi verið fölsuð, var
annar vottur þess skráður Kristinn
Bernburg."
„Lögin bjóða upp á
brellur##
Lögfræðingur sem HP talaði við,
benti á það sem hann kallar „nýja
tegund manna sem spila á dóms-
kerfið. En það er enginn einn maður
sem stundar það, heldur fjöldi.
Þeirra vegna skapast oft hin mestu
vandræði. Þetta eru þeir menn sem
þykjast eiga eignir, en skrifa í raun
konur sínar fyrir öllu. Ef til kemur,
er ekkert af þeim að hafa; samt búa
þeir í fínum húsum og eiga bíla sam-
kvæmt því. Þeir eru margir sem
leika þannig á dómskerfið."
Hjón, sem seldu Kristni Bernburg
stórt einbýlishús í Garðabæ fyrir
einu og hálfi ári, taka í sama streng
þegar þau segja: „Lögin bjóða upp á
brellur; maðurinn kom hvergi ná-
lægt með nafnið sitt á pappírnum,
þótt hann væri allt í öllu í þessum
kaupum. Konan var skrifuð fyrir
öllu, ávísunum og öllum plöggum."
Um viðskipti sín við fasteignasal-
ann segja þau annars: „Við seldum
fyrir einu og hálfu ári vegna
greiðsluerfiðleika, til að kaupa lítið
hús og nota mismun í skuldagreiðsl-
ur og láta yfirtaka áhvílandi skuldir.
Vegna þess hve skuldirnar voru
langt gengnar, mátti ekki miklu
muna í fjárhagsáætlun hjá okkur.
Kaupendur hússins komu okkur
fyrir sjónir sem almennilegt og efn-
að fólk. Við álitum því að allt væri í
stakasta lagi. En ekki er allt sem
sýnist.
Greiðsia við undirritun samnings
var sú eina sem stóðst. Þegar við
fórum að nafnbreyta lánum og öðru
og gáfum upp nafn mannsins, kom
í ljós að fólk þetta var þekt, og allt í
vanskilum hjá því. Okkur fannst nú
samt að fólkið ætti að fá tækifæri;
vitandi sjálf hvað var að vera í tíma-
bundnum erfiðleikum.
Þegar kom að greiðslum, barst
hluti þeirra skömmu eftir gjalddaga;
u.þ.b. tíu dögum síðar og mest ein-
um til fjórum mánuðum seinna.
Gjalddagar okkar vegna kaupa á
nýja húsinu voru því miður þeir
sömu og sköpuðust vandræði vegna
þess. Bankaskuldir okkar urðu að
bíða, og fóru í lögfræðinga, fyrir
utan þær skuldir sem þegar voru
þar og búið var að semja um frestun
á vegna sölunnar. Þegar upp var
staðið, fór sá peningur, sem átti að
nota til að greiða skuldir, í dráttar-
vexti og lögfræðinga.
Ef allt væri meðtalið; fimm til sex
símtöl á dag allt árið, ótal ferðir á
skrifstofu mannsins, sem yfirleitt
iílh'Jn-.y
'v--/ //r > ■ ■ ' INNFÆRT
1 3 13J5
Umrætt veðleyfi, sem er ástæða kæru Kaup-
þingstil RLR. Kristinn B. Ragnarsson fékk veð-
leyfi upp á hundrað þúsund, en er grunaður
um að hafa falsað upphæðina í 500 þúsund.
Takiö eftir að annar vottanna er Kristinn Bern-
burg (Ragnarsson)!
voru fýluferðir, nöfn okkar á van-
skilaskrá vegna yfirteknu lánanna,
missir ávísanaheftis vegna síendur-
tekins yfirdráttar í beinu framhaldi
af sviknum loforðum um greiðslu,
að undanskildu sálarstríði, maga-
kvölum og friðleysi? Ekkert af þessu
er metið til fjár í peningaþjóðfélag-
inu.“
„Sólarörin seint bætt#/
„Við hefðum getað stefnt fólkinu,
en það hefði kostað þref í nokkur ár,
sem ekki er víst að hefði leitt nokk-
uð af sér. Kaupsamningsgreiðslur
eru jú ekki verðtryggðar, en það
voru hins vegar allar skuldir okkar.
Val okkar var því að hamast í þessu
fólki sjálf, og gefa því aldrei frið.
Afsal fékkst í gegn eftir fjögurra
mánaða þras. Það var gert með víxli
og ávísun fram í tímann. Þá töldum
við okkur loks í höfn, en svo er því
miður ekki; Þinglýsing afsals, sem
kaupandi sér um, hefur ekki farið
fram. Öll lán af þessu húsi eru hjá
lögfræðingi eða í uppboði á okkar
nafni. Það verður því líklega seint
bitið úr nálinni með söluna á þessari
húseign. Þar fyrir utan verða seint
bætanleg þau ör sem sálin hefur
hlotið á þessum tíma.“
Og hjónin, sem enn eru á van-
skilaskrá vegna þessara viðskipta
og taka eðlilegum afleiðingum af
því, bæta við að lokum:
„Við munum aldrei aftur selja fast-
eign nema með aðstoð einkalög-
fræðings og sérstökum ákvæðum í
kaupsamningi,sem gætu hljóðað svo
til dæmis: 1. Skilyrðislausar nafn-
breytingar á yfirteknum lánum af
hendi kaupanda innan eins mánað-
ar frá kaupsamningi og framvísun
vottorðs frá banka þess efnis. 2.
Tryggingavíxlar með tveimur ábek-
ingum fyrir hverri greiðslu, afhend-
ist við undirritun samnings og verði
í geymslu lögfræðings. 3. Verði
vanskil meiri en 15 dagar, verði
reiknuð verðtrygging á upphæðina.
4. Sé um síendurtekin vanskil að
ræða, fellur kaupsamningurinn og
allir víxlarnir um leið. 5. Trygging
hjá lögfræðingi sem ábyrgist
greiðslu á afborgunum af yfirtekn-
um lánum til afsalsdags."
10 þúsund fvrir
bílinn — og búið
Úti á landi búa hjón, sem ákváðu
fyrir tveimur árum að selja fjögurra
ára bíl sem þau áttu. í samtali við HP
segir konan:
„Bíllinn hafði verið lengi í sölu,
þegar Kristinn Bernburg hringdi í
okkur og kvaðst hafa áhuga á að
kaupa hann strax. Mágur minn tók
að sér að sjá um söluna á bílnum,
sem kostaði 50 þúsund. Kristinn
borgaði 10 þúsund krónur út. Síðan
var gert ráð fyrir 5 þúsund króna
mánaðarlegum afborgunum. Krist-
inn lagði fram víxla fyrir þeim, og
við komum þeim í innheimtu."
„Við höfðum eðlilega gert ráð
fyrir þessum peningum, enda stóð-
um við í framkvæmdum. En við sá-
um ekki meira af peningum en þess-
ar tíu þúsund krónur. Það kom í Ijós
að víxlarnir voru ónýtir. Nafn Krist-
ins var hvergi á þeim, heldur ann-
arra aðila, og minnir mig að einn
þeirra hafi verið gjaldþrota."
„Við ráðfærðum okkur við lög-
fræðinga vegna þessa máls, og var
til dæmis bent á að við gætum farið
í mál. Það hefði hins vegar orðið allt
of kostnaðarsamt. Maðurinn minn
fór í haust og talaði við Kristin og
hafði með sér víxlana. Kristinn tók
þá í sínar hendur og lofaði að greiða
með öðrum betri. Hann taldi hins
vegar ekki ástæðu til að greiða
vexti. En síðan höfum við ekkert
heyrt frá honum, og ekkert fengið
greitt. Við höfum þó ekki gefist upp.
En við fréttum, skömmu eftir að
kaupin höfðu átt sér stað, að Krist-
inn hefði selt bílinn fyrir 80 þúsund
krónur.“
„Geymdi" peningana
Maður nokkur seldi hjónum íbúð
í gegnum fasteignasöluna Skúlatún.
Þar sem hjónin voru stödd erlendis,
gáfu þau fasteignasalanum, Kristni
Bernburg, umboð til að sækja hús-
næðisstjórnarlán sem þau áttu rétt
á. Lánið mun hafa átt að renna í af-
borgun af íbúðinni, þ.e. til seljanda.
Eftir því sem HP komst næst hafði
orðið nokkurra mánaða dráttur á að
fasteignasalinn skilaði umræddu
láni til seljanda, þrátt fyrir af-
greiðslu á því frá Húsnæðismála-
stofnun. Sú vandræðasaga hefði
verið sögð hér, ef seljandi hefði ekki
tekið fyrir að láta nokkuð hafa eftir
sér um það mál.
Þau dæmi sem hér hafa verið rak-
in eru án nafnbirtinga viðmælenda
HP, enda óskað eftir því sérstaklega.
Hjónin sem seldu fasteignasalanum.
húseign sína í Garðabæ, tóku það til
dæmis fram að með því að rekja
þessa sögu, vekti hvorki fyrir þeim
hefnd né persónuleg árás á fast-
eignasalann. Þau vildu aðeins vara
fólk við því sem gæti gerst í málum
af þessu tagi. Ætli það sama hafi
ekki vakað fyrir öðrum viðmælend-
um.
Að lokum dæmið um manninn
sem afhenti fasteignasalanum um-
rædda hundrað og fjörutíu þúsund
krónur upp í afborgun, í þeirri trú að
hann kæmi upphæðinni áfram til
Gjaldheimtunnar til að létta af lög-
taki á íbúð sem hann hafði fest kaup
á, vegna fyrri eiganda. Að fjórum
eða fimm mánuðum liðnum varð
nýi eigandinn að krefja fasteigna-
salann um endurgreiðslu fyrr-
nefndrar upphæðar. Hún hafði sem
sé aldrei skilað sér, og lögtakinu þar
af leiðandi ekki verið aflétt. Stuttu
síðar afhenti Kristinn ávísun sem
hljóðaði upp á sömu upphæð, og
málið var í höfn.
8 HELGARPÓSTURINN