Helgarpósturinn - 06.08.1987, Blaðsíða 3

FYRST OG FREMST
Berkovski að leika eitthvað upp-
byggilegt á slaghörpu sem þar
stóð í horni, líklega tónaljóð eftir
Liszt ellegar Mahler. Berkovski
varð við þeirri bón, og bað Jón
Óttar þá viðstadda matargesti að
þegja sem fastast — með allnokkr-
um þjósti, að því er við höfum frétt.
Ulfamaðurinn lét sér víst ekki
segjast og hélt áfram spjalli við
stjörnumenn. Þá mun Jón Óttar
hafa gerst nokkuð uppvöðslusam-
ur og látið falla miður falleg orð
um Ulf. Sá mun hafa svarað því til
að hann teldi aðdróttanir Jóns Ótt-
ars ekki svaraverðar, hann hefði
kynnst of mörgum sjónvarpsstjór-
um til að elta við þá ólar. Við svo
búið er sagt að stjörnumenn hafi
gengið á braut, en þó ekki án þess
að láta þess getið að málsverður-
inn endasleppi skyldi skrifast á
'Stöð tvö.. .
ÆTTSTÓR er Dauíd Scheving
Thorsteinsson iðnrekandi með ein-
dæmum. Það þarf ekki að fara
marga ættliði aftur í fortíðina til
að finna helstu og mestu ættar-
nöfn íslandssögunnar. Hann er
sambland af Scheving- og Thor-
steinsson-æilum, meðal annars
kominn af eða venslaður Hannesi
Hafstein fyrsta ráðherra íslands,
Magnúsi Stephensen landshöfð-
ingja, Páli Melsted amtmanni, Guð-
mundi Scheving sýslumanni,
Christan Havsteen kaupfélags-
stjóra, Eggerti Briem Viðeyjar-
bónda, Pétri Eggerz sendiherra,
hann er frændi Jóns Thors ráðu-
neytisstjóra og Arnars Johnson
forstjóra, tengdasonur Geirs Borg
og Guðrúnar Ragnars frá Akur-
eyri. Þá má fljótlega finna ættar-
nöfnin Flygenring, Waage og
Zoéga. Eitthvert nafntogaðasta
ættmenni Davíðs var afabróðir-
inn, Pétur Jens Thorsteinsson, sem
stofnaði Milljónafélagid með höfði
Thorsœttarinnar, Thor Jensen, og
sameinuðust þar tvö stórveldi.
Ekki einvörðungu í viðskiptum,
heldur ekki síður í hjónaböndum;
sonur Thors, Hilmar, kvæntist
Elísabetu, dótturdóttur Péturs.
Sonur Thors, Lorentz, kvæntist
Gydu, dótturdóttur Péturs. Dóttur-
sonur Péturs, Pétur Ó. Johnson,
kvæntist Margréti Þ. Hallgrímsson,
dótturdóttur Thors, og Örn Ó.
Johnson, dóttursonur Péturs,
kvæntist Margréti Þ. Thors, sonar-
dóttur Thors. Ruglingslegt? Ekki
nema von. En út úr þessum ættar-
hrærigraut er Davíð iðnrekandi
sem sagt að búa til nýtt Milljónafé-
lag. ..
NÝLEGA barst inn á ritstjórn
HP heljarmikið veggspjald sem
gert er á vegum Sjóvár og að auki
undirskrifað af Davíd Scheving fyrir
hönd Sólar hf. Veggmyndin er inn-
legg í baráttuna gegn vímuefnum
og á henni má sjá ungan mann
sem veit ekki sitt rjúkandi ráð
vegna þess að vímuefni eru að
honum rétt úr öllum áttum.
Þannig sjást hendur rétta pillur,
hasspípur, heróín og fleira að
varnarlausum unglingnum. Hitt er
annað mál að allir þeir sem halda
á dópinu eru í teinóttum jakka-
fötum og hvítum skyrtum. Það er
því ljóst að boðskapur myndar-
innar er ekki síður sá að það séu
hvítflibbarnir sem sjá um að dreifa
dópinu. . .
OG þá mun loks vera fundin upp
óbrigðul aðferð til að velja ráð-
herra, eða það segir orðrómur
sem þessa dagana hringsólar um
höfuðborgina. Meginreglan er
þessi: Greindarvísitala ráðherra-
efnis skal að öllu jöfnu vera hærri
en skóstærð hans. Þegar aðstoðar-
ráðherra á í hlut er skyrtunúmerið
látið duga. . .
EINS og vænta mátti hlífðu um-
ferðarpredikarar landsmönnum lítt
um nýafstaðna verslunarmanna-
helgi. Feiknlegur viðbúnaður var á
þeirra vegum og í tíma og ótíma
gjömmuðu sérstakir útsendarar í
þartilgerðri miðstöð í útvarpið og
lýstu af mikilli nákvæmni síðustu
slysum og óhöppum sem orðið
höfðu. Þegar líða tók á mánudag-
inn tóku umferðarsjúklingarnir að
vara menn við gífurlegri umferð
sem væri alveg að fara að mynd-
ast við innkeyrsluna í höfuðborg-
ina. Ekki leið á löngu þangað til
hver fréttastofan á fætur annarri
hafði bitið á agnið og fljúgandi,
keyrandi, hlaupandi og gangandi
fréttamenn sáust hvarvetna við
borgarmörkin skimandi eftir um-
ferðinni sem var alltaf handan við
næsta hól. Lítið gerðist þó það
sem eftir lifði dagsins og um
kvöldið varð þula í Ríkisútvarpinu
að tilkynna að umferðin hefði
bara aldrei orðið jafnmikil og búist
var við. Þetta var akkúrat í þá
mund þegar Óli H. og félagar
hans voru að læðast heim. Hnípn-
ir í bragði urðu þeir að viður-
kenna að umferðin hefði verið
mest á þeirra eigin umferðarmið-
stöð en það mátti auðvitað lengi
vona. . .
SMARTSKOT
NÆRRI lá að til handalögmáls
kæmi milli tveggja fjölmiðlahetja á
vertshúsinu Arnarhóli um helgina.
Voru þar saman komnir við eitt
háborð foringjar af Stöð tvö, þeir
Páll Magnússon fréttastjóri og Jón
Óttar Ragnarsson stöðvarstjóri,
auk Martins Berkovski píanóleik-
ara. Við annað borð sátu stjörnu-
menn, þeir Björgvin Halldórsson,
Jón Axel Egilsson og gestur
þeirra, ameríski plötusnúðurinn
Wolfman Jack. Segir sagan að Jón
Óttar hafi beðið borðfélaga sinn
HELGARPÚSTURINN UMMALIVIKUNNAR
DV-gúrka
Hestar áttu í ati,
en allt var það í plati.
Góðar eru gúrkur,
Hrafn Gunnlaugsson er skúrkur.
Niðri
,,Er ekki erfitt ad draga fram lífid — ég á
vid salerni, rennandi vatn og svoleiöis?"
ONUNDUR BJÖRNSSON í ÞÆTTI UM
SUMARBÚSTAÐI í SJÓNVARPI SL.
SUNNUDAGSKVÖLD
Ólafur S. Andrésson
Já, ég myndi segja það, þær eru a.m.k. miklu fjölbreyttari
en menn hafa látið sér detta í hug hingaö til.
Hvað eru hverabakteríur?
Það eru hitaþolnar bakteríur sem lifa í hitaveituvatninu
hér á landi, svo og í hverum og heitum lindum. Þessar
bakteríur eru ekki frumbjarga, það er þær verða að fá nær-
ingu frá öðrum, þannig að þær eru ekki neðstar í fæðukeðj-
unni. Þessar bakteríur lifa á ýmsum lífrænum leifum sem
er að finna í heita vatninu.
Hafa þessar bakteríur verið lítið rannsakaðar?
Rannsóknirnar eru frekar nýjar af nálinni, einfaldlega
vegna þess að þær aðferðir sem notaðar eru við rannsókn-
irnar eru mjög flóknar og voru ekki til staðar fyrr en fyrir
svona tíu árum. Aðferðirnar eru þróaðar að mestu leyti af
Bandaríkjamönnum og Bretum og er sífellt verið að bæta
við þær.
Hve langt eru þessar rannsóknir á veg komnar?
Grunnvinnan er að miklu leyti búin en hún er unnin að
mestu leyti af Líffræðistofnun Háskólans. Það er búið aö
setja fram klassíska skilgreiningu á þessum bakteríum. Við
hér á Keldum erum hins vegar komnir stutt með að skil-
greina þær enn frekar, við eigum eftir að flokka þær í hópa
og ættir og finna stöðu þeirra í þróunarröðinni. Markmiðið
er að búa til þekkingargrunn sem síðan er hægt að nota til
frekari rannsókna.
Verður hægt að nota niðurstöðurnar á hagkvæman
hátt?
Við vinnum að því að einangra hitaþolna hvatbera
(ensím) sem síðar verður ef til vill hægt að hafa til ýmissa
iðnaðarnota.
Hafa rannsóknirnar gengið vel?
Já, a.m.k. núna upp á síðkastið. Það voru einhverjir erfið-
leikar í byrjun en svo skiptum við um aðferðir og fórum að
nota þær aðferðir sem upphaflega stóð til að nota. Þegar
við gerðum þaö fór allt að ganga mun betur.
Eru rannsóknir á bakteríum stór hluti af vísindarann-
sóknunum í heild?
Þæreru mjög stórhluti. Þróunarkenningin byggirá þess-
um rannsóknum að miklu leyti því stefnan hefur verið sú
frá upphafi að flokka lífríkið niður í smærri einingar og
reyna að finna samhengið á milli einstakra þátta þess.
Er langt síðan þið byrjuðuð á þessum rannsóknum?
Við byrjuðum fyrir um einu og hálfu ári og fengum fyrst
niðurstöður fyrir um það bil ári. Það er síðan ætlunin að
halda þeim áfram eitthvað fram á næsta sumar.
Nú fékkst þú 350.000 krónur frá Vísindasjóðnum til
þess að vinna að þessu verkefni. Er það nóg?
Það dugir alveg fyrir þessu rannsóknarverkefni. Þess má
líka geta að ég fékk viðbótarstyrk frá Háskólanum að upp-
hæð 100.000 krónur þannig að þetta dugir alveg. Þessar
rannsóknir eru frekar dýrar, þar sem ýmis dýr efni eru not-
uð í tilraunir. Á móti kemur að við höfum ódýrum og góð-
um vinnukrafti á að skipa sem eru nemendur í raunvísinda-
deild Háskólans. Nemendur koma hingað og vinna að
rannsóknarverkefnum í tengslum við námið og fá þá
ekkert kaup fyrir vinnu sína. Einnig vinna alltaf einhverjir
nemendur hér í fríum og þeir eru á lágu kaupi. Þessar rann-
sóknir eru heldur ekki tímafrekar þannig að tími sparast.
Það má eiginlega segja að rannsóknir á bakteríum séu
rannsóknir sem henta vel óþolinmóðum því maður þarf
ekki að bíða lengi eftir niðurstöðunum.
Hvað er það sem er svona skemmtilegt við líffræðina?
Ætli það sé ekki helst það að maður er í sífellu að komast
að einhverju nýju og þannig svala forvitninni. Þetta er alveg
tilvalið fag fyrir forvitið fólk. Það þarf mikla þolinmæði og
þrautseigju til að vera vísindamaður því oft kemur það fyrir
að maður rekst á vegg sem maður heldur að sé ómögulegt
að komast framhjá. Þá langar mann bara til að hætta þessu
öllu saman. Þetta kemur jafnvel fyrir upp í fjórum sinnum
á ári og þá er bara að bíta á jaxlinn.
Ólafur S. Andrésson líffræðingur er einn þeirra sem hlutu styrk
frá Vísindasjóði og var hann veittur til þess að stunda rannsóknir
á ættfræði hverabaktería.
Eru hverabakteríur
ættstórar?
HELGARPÓSTURINN 3