Morgunblaðið - 01.05.1947, Blaðsíða 12
VEÐURÚTLITIÐ: Faxaflói:
ELDHÚSRÆÐA Bjarná
SUÐ-VESTANÁTT. — Víða
ailhvasst. Skýjað, en úrkomu-
laust að mestu.
Fimmtudagur 1. maí 1947
Benediktssonar á bls. 2 og ræ3a
Ólafs Thors á bls. 7.
Ávarp frá samtökum
launastjettanna l.maí
Frá samtökum launastjettanna, 1. maí-nefnd Fulltrúaráðs
verklýðsfjelaganna í Reykjavík, Bandalagi starfsmannaí
ríkis og bæja og Iðnnemasambandi Islands, hefir blaðinu
borist eftirfarandi ávarp:
1. MAÍ fylkir alþýða allra landa liði til þess að bera fram.
óskir sínar og kröfur, karína samtakamátt sinn, kynna bræðra-
lagshugsjón sína og friðarvilja.
í tuttugasta og fimta sinn heldur íslensk alþýða þenna dag
sinn hátíðlegan.
Á þessum aldarfjórðungi hafa sarrítök íslenskra launþega vax-
ið að mætti og áhrifum, þau hafa verndað hagsmuni launastjett-
anna, bætt kjör þeirra á margvíslegan hátt, og beitt sjer fyrir
alhliða þjóðfjelagsumbótum.
Á þessu tímabili hafa orðið stórfeldar breytingar og fram-
farir í íslensku atvinnulífi, en þrátt fyrir það hefir verkalýður-
inn orðið -eð þola atvinnuleysi á vissum tímum með þeim afleið-
ingum er því fylgja.
Á þessu sama tímabili hefir ísl. alþýðu einnig orðið ljóst, að'
enginn þarf að búa við atvinnuleysi nje fjárskort, að unt er aðj
tryggja atvinnu handa öllum og jafnframt menningarlegt-, fjár-
hagslegt og stjórnarfarslegt sjálfstæði ísl. þjóðarinnar.
Launastjettirnar hafa ekki skorast undan því að taka á sigk
ábyrgð um lausn vandamálanna, nje hliðrað sjer hjá því að hafa
forustu um framfaramál þjóðarinnar. Þær vilja enn einbeita-
kröftum þjóðarinnar að alhliða nýsköpun í atvinnu og fjár-
itagsmálum hennar á þeim grundvelli að trygð sje rjettlát skift-
ing þjóðarteknanna.
Launastjettirnar munu ákveðið styðja hverja þá ríkisstjórn,
sem lætur hagsmuni ísl. alþýðu sitja í fyrirrúmi, leggur byrð-
arnar fyrst og fremst á gróðastjettirnar, afnemur óheilbrigðan
milliliðagróða, vinnur marksvisst að nýsköpun atvinnulífsins, en
hindrar að fjármagnið sje dregið frá framleiðslu og framkvæmd-
um, sem skipuleggur utanríkisverslunina, tryggir sem hagkvæm-
ust innkaup og sem öruggasta markaði fyrir útflutningsfram-
leiðslu þjóðarinnar, í sem flestum löndum.
Launþegasamtökin telja brýna nauðsyn bera til að samvinna
takist við aðrar vinnandi stjettir til sjávar og sveita gegn vax-
andi dýrtíð til þess að koma í veg fyrir fjárhagskreppu, atvinnu-
leysi og hrun atvinnulífsins, samvinnu um að skapa blómlegt
atvinnulíf í landinu, sem er grundvöllur að sjálfstæði þjóð-
arinnar.
Reykvísk alþýða, þetta tekst ef þú ert einhuga, ef þú trúir;
á landið þitt, mátt þinn og megin.
Lifi samtök alþýðunnar.
Fyrir bættum kjörum alþýðu til sjós og lands.
Fyrir jöfnum samningsrjetti til handa öllum stjettarfjelögum,
Fjárhagslegt og atvinnulegt lýðræði.
Fjármagnið í framleiðslu og framkvæmdir.
Fyrir sjálfstæði íslensku þjóðarinnar.
ísland frjálst.
Lifi ísland.
Málverkasýning Magnúsai Þórarinssonar
MÁLVERKASÝNING Magnúsar Þórarinssonar í Lista-
jnannaskálanum verður opin úi þessa viku. Hjer að ofan er
Ijósmynd af einu málverkinu á sýningunni. Er það „Vetur
á Snæfellsnesi“.
frolleg feri íslenskra
blaiaana fil Svf|i|óiar
Gautaborg 26. apríl.
VIÐ íslensku blaðamennirnir sem ferðustum um Svíþjóð í
boði sænska utanríkisráðuneytisins komum hingað til Gauta-
borgar í gærkvöldi, eftir mjög lærdómsríka ferð um Skán.
Frá því við stigum á sænska grund í Málmey kl. 2 e. h. á mið-
vikudag þ. 23. apríl, má segja að við höfum verið bornir á hönd-
um. Ferðin hefir að því leyti verið nokkuð erfið að við höfum
að heita má frá morgni til kvölds verið að skoða merkilega staði
og hlusta á frásagnir manna um eitt og annað sem máli skiftir
ýmist viðvíkjandi menr.ingarsögu Svía, eða atvinnuvegum þeirra
og hinni nýjustu tækni.
Síftustu dómar í
landhelgisbrota-
málinu
GUÐBRANDUR ÍSBERG
sýslumaður á Blönduósi hef
ur nú kveðið upp dóma í máli
tveggja síðustu bátanna erj
teknir voru í landhelgi hjer
á dögunum norður á Húnaflóa
Skipstjórar á bátum þessum
voru dæmdir í 18 þúsund kr.
sekt samtals.
Ekki sannaðist það við rarín
sókn málsins, að bátarnir hefðu
verið að veiðum, en báðir voru
þeir með ólöglegan umbúnað
veiðarfæra í landhelgi.
Skipstjórinn á mb' Nirði EA
767, Brynjólfur Jónsson, var
dæmdur í 12 þús. kr. sekt. —
Ekki voru afli eða veiðarfæri
gerð upptæk með dómnum.
Jón Guðjónsson, sem er skip'
stjóri á mb Njáll EA 750 var
dæmdur í 6000 kr. sekt. Hvorki
afli nje' veiðarfæri voru gerð
upptæk með dómi sýslumanns.
Símaverkfallinu
í Mew York lakiS
New York í gærkv.
FJÖGUR sjálfstæð símastarfs
mannafjelög, sem í ,eru 37.000
meðlimir, hættu í dag verk-
falli sínu hjá New York Tele-
phone Company. Verkfall þetta
hefur staðið yfir í 24 daga, en
meðlimir símafjelaganna.fá nú
fjögurra dollara kauphækkun
á viku.
Fimm önnur fjelög, sem í
eru 19.000 manns, eru enn í
verkfalli. —
— Reuter.
FVRSTI IMAl
SAMTÖK launastjett-
anna hafa sent blaðinu á-
varp til alþýðunnar, sem
birtist á öðrum stað í blað
inu í dag — 1. maí — á
hátíðisdegi verkalýðsins.
I þessu ávarpi er farið
almennum orðum um
hugðarefni launastjett-
anna og baráttu þeirra
fyrir bættum kjörum. Er
eðlilegt, að 1. maí helgist
slíkum sjónarmiðum.
Eftir er nú aðeins að
vita, hvort kommúnistar
ganga enn á það lúalagið
við hátíðahöldin í dag,
eins og svo oft áður, að
misnota hátíðahöld stjetta
samtakannna til áróðurs
sinni pólitísku flokkslínu.
Skyldi engum lýðast slík
skemdarstarfsemi og ó-
virðing við stjettasamtök
þjóðarinnar á hátíðum
þeirra. Þessu atriði ætti
almenningur að gefa
gaum í dag, því að með
rjettu mati almennings á
þessu efni skapast hátíða-
höldum stjettanna sú virð-
ing, sem þeim ber.
----
hægt að rekja það sem fyrir
okkur hefir borið. Hópur
manna frá Publientklúbbnum
og ferðafjelagi Svíþjóðar tók á
móti okkur og vorum við með
þeim alt til kvölds í besta yfir-
læti.
Við gistum í Málmey um
nóttina, skoðuðum bæinn, eink
um hinar nýju byggingar, sem
þar hafa verið reistar hin síð-
ari ár, og bera nýjan svip. En
forystumaður á sviði bygging-
anna þar er arkitektinn Eric
Sigfr. Person. Leikhús þar ný-
reist er víðfrægt fyrir nýtísku
snið.
í Lundi.
Daginn eftir vorum við í
Lundi, skoðuðum háskólann og
fleiri stofnanir, þjóðminjasafn
ákaflega merkilegt o. fl. En fór
um síðan í heimsókn til Svalöf.
Þar hafa verið reknar víðtæk-
ustu og merkilegustu jurtakyn
bætur á Norðurlöndum. For-
stjóri ræktunarstöðvarinnar,
Ákermann prófessor, hjelt fyr-
irlestur fyrir okkur, þar sem
hann skýrði frá framþróun
stofnunarinnar og starfi. En
síðan voru okkur sýndir marg-
ir merkilegir hlutir. Dásamleg
hagnýt vísindi eru þar rekin.
Á fimtudagskvöld ókum við
til Helsingjaborgar. Fulltrúar
frá bæjarstjórninni tóku þar á
móti okkur til kvöldverðar.
Helsingborg skoðuð.
Þar vorum við langa stund
fyrri hluta dags. Blaðamenn á
staðnum buðu okkur til há-
degisverðar. En síðan fórum
við með íulltrúum frá bæjar-
stjórn og blöðum í skoðunar-
ferð um borgina og hið fagra
umhverfi hennar. Að henni lok
inni lögðum við af stað til
Gautaborgar og komum hingað
kl. 10 á föstudagskvöld.
Hjeðan fórum við til Karl-
stad á sunnudagskvöld.
Utanríkisráðuneytíð í
bauð.
Eins og lesendunum mun
vera kunnugt er það hið sænska
utanríkismálaráðuneyti sem
hefir boðið okkur blaðamönn-
unum í ferð þessa. Frá hendi
þeirra sem undirbúið hafa ferð
ina hefir verið lögð áhersla á,
að við gætum fengið sem mest
kynni af atvinnu- og menn-
ingarlífi Svía. Það vantar ekki
að mikið ber fyrir auga og
eyra í þessari' ferð sem bæði er
fróðleg og skemmtileg. En ferða
áætlunin er nokkuð ströng, til
þess að geta haft fullt gagn af
því öllu.
Sænskir blaðamenn.
í borgum þeim, sem við höf-
um verið, hafa blaðamenn haft
tal af okkur, til þess að spyrja
um eitt og annað að heiman.
En sumum þeirra hefir fundist
við vera heldur þungir í taum-
inn, og við vilja lítið' segja í
stuttu máli. Því reynsla er fyr-
ir, að eitt og annað getur skol-
ast til, þegar ókunnugir spyrja
í fijótheitum.
SundfjelagiðÆgir
tuttugu ára
í DAG ERU tuttugu ár lið
in síðan Sundfjelagið Ægir
var stofnað hjer í Reykjavík.
Það var gert 1. maí 1927.
Síðan hefir fjelagið unnið
mikið og ötult starf í þágu
sundíþróttarinnar og ætíð ver
ið þar í fylkingarbrjósti.
Fyrsti formaður fjelagsins
og formaður þess í nær 15 ár
var Eiríkur Magnússon, bók-
bindari, en núverandi formað
ur þess er Þórður Guðmunds
son. Aðalkennari fjelagsins
til 1941 var Jón Pálsson, en
síðan hefir Jón D. Jónsson
verið það.
Ægir minnist afmælis síns
í Tjarnarcafé í kvöld og gef
ur auk þess út myndarlegt
afmælisrit. Afmælissundmót
hefir fjelagið þegar haldið.
Danskur forstjéri
gefur veglega fjár
upphæð
J. C. MÖLLER, forstjóri t
Kaupmannahöfn og nokkur
dönsk firmu hafa nýlega gefið
kr. 13.557, sem ætlast er til að
notaðar verði í þágu þeirra,
sem tjón líða af Heklugosinu,
Fjárhæð þessi hefur verið inn-
borguð til sendiráðsins í Kaup-
mannahöfn og mun ríkisstjórn
in úthluta henni þannig að hún
komi þeim, sem fyrir ijóni
hafa orðið, að sem bestum
notum.
LONDON: — Prestur nokk-
ur ur í Killarney, Southern
Queensland, ljest á kirkjutx'öpp
um sínum nokkrum mínútum
eftir að hann hafði prjedikað
um lífið eftir dauðann.