Morgunblaðið - 18.04.1958, Side 3

Föstudaeur 18. apríl 1858
"OnCVTVfíLAÐIÐ
3
Ósæmileg grein í brezku blaði
Brezkur togaraskipstjóri segist munu
sigla á islenzk skip
MORGUNBLAÐINU þykir rétt ur látið byggja 100 ný skip fyrir
að birta þessa grein, þar sem hún
sýnir hvernig einstakir öfgasegg-
ir í Bretlandi tala um landhelgis-
málið. Með því reyna þeir að
skapa þar í landi almenningsálit,
er knýi stjórnina, til óbilgirni i
málinu. Vonandi hafa þvílík skrif
alveg öfug áhrif. Brezka þjóðin
mun áreiðanlega fordæma þenn-
an málflutning og þann málsstað,
sem telur sig þurfa á honum að
halda, ef hún fær að kynnast rétt-
um rökum í málinu.
Látum erlendum öfgamönnum
einum dólgsháttinn eftir. Sækjum
ótrauðir fram til sigurs á grund-
velli laga og réttar.
Brezka greinin, sem er eftir
Anthony Húnter, birtist 13. april
sl. í Sunday Dispatch og hljóðar
svo:
Á meðan þjóðréttarfræðingar
deila í Genf, bíða 92 þús. íbúar
þessarar blómlegu veiðistöðvar í
kvöld eftir því að tekin verði
ákvörðun, sem leitt getur dauða
yfir borg þeirra. Hverjar sem nið-
urstöður ráðstefnunnar verða.
óttast þeir, að togaraeigendur
verði að leggja skipum sínum
með þeim afleiðingum, að 35 þús.
manna eða meira verði atvinnu-
laus og hafi enga möguleika á
því að fá aðra atvinnu hér í borg-
inni. Því er spáð, að Bretar verði
að taka aftur upp þann matseðil,
sem tíðkaðist í stríðinu, þegar
ekkert var á boðstólum annað en
þorskur og aftur þorskur, við
helmingi hærra verði en nú tíðk-
ast....
A ráðstefnunni hefur íslenzka
ríkisstjórnin farið fram á, að
henni verði veittur réttur til að
víkka landhelgi sína í 12 sjó-
mílur. íslendingar hafa nú þegar
tilkynnt, að hver svo sem niður-
staða ráðstefnunnar verði muni
þeir hindra öll erlend fiskiskip í
því að veiða innan þessa svæðis.
Brezka stjórnin veit, að hér er
ekki um að ræða hótun, sem er
til þess eins ætluð að hafa áhrif
á ráðstefnuna. Hún er þeirrar
skoðunar, að Norðmenn og Fær-
eyingar muni fylgja fordæmi ís-
lendinga.
Þetta yrði hnefahögg í andlit
brezkra fiskimanna, því að beztu
fiskimiðin liggja innan þess
svæðis sem hér er um að ræða.
Og þetta mundi hafa í för með sér
lamandi áhrif á Grimsby, sem hef
Volkswagen
hlulskarpastur
Á s. 1. ári fluttu Bandaríkjamenn
inn alls 211,156 fólksbxla frá
Evrópu. Af einstökum gerðum
var hlutur Volkswagen lang-
stærstur, eða 30,4%. Að öðru
leyti skiptist innflutningurinn
þannig: Renault 10,5%, Ford
(brezki) 8,1%, Nash Metropolitan
5,6% og Hillman 5,3%. Sjötta í
röðinni varð Volvo með 3,3%
innflutningsins og Fiat og Morris
2,5%.
V-Þjóðverjar framleiddu á s. 1.
ári 1.212.232 ökutæki. 934.196
þeirra voru fólksbílar — og nam
aukning fólksbílaframleiðslunn-
ar 12,7% miðað við fyrra ár.
Flesta fólksbílana framleiddu
Volkswagen verksmiðjurnar, eða
380.561 — og var það rúmlega
helmingi meiri framleiðsla en hjá
þeirri verksmiðju, sem varð önn-
ur í röðinni. Það var Opel —
með 186.292 bíla. Mercedes, sem
varð þriðja mesti framleiðand-
inn, framleiddi tæplega 80 þús.
fólksbíla og Borgvard þúsund
færri. Ford Taunus varð 5. i
röðinni — og athygli vekur, að
Goggomobil framleiddi hvorki
meira né minna en 43.372 bíla.
£.15,000,000, en þeim er ætlað að
veiða einungis á miðunum við ís-
land og Færeyjar.
Á undanförnum árum hefur
borgin blómgazt. Togaraskip-
stjórar aka niður að „dokkunum"
í Jaguarbifreiðum. Konur þeirra
klæðast loðkápum. Algengt hefur
verið, að árstekjur þeirra hafi
verið £ 10 þús. (einn skipstjór-
anna hafði £16,500 í árslaun).
Hásetarnir geta haft £40 eftir
góðan túr.
Dennis Welch, togaraskipstjóri,
framkvæmdastjóri félags yfir-
manna í Grimsby, sem í eru 300
heðlimir, segir: „A sama augna-
bliki og íslendingar setja á veiði-
bannið munu meðlimir félagsins
neita að fara til sjós nema því að-
eins að sett verði löndunarbann
á allan fisk erlendra skipa“.
„Það mundi hafa í för með sér
fiskskort og hækkað verð, en
þetta er eina leiðin fyrir okkur,
ef við eigum að geta verndað
GENF — Á þriðjudaginn var
sampykkt í fiskifriðunarnefnd-
inni tillaga frá Norðmönnum um
gerðardóm í deilumálum um fisk-
veiðiréttindi. Tillaga þessi hlaut
39 atkvæði, 2 greiddu atkvæði á
móti og 9 sátu hjá.
Norska tillagan er í tveimur
liðum og er á þá leið, að ef breyt-
ingar verða á fiskveiðiaðstöðu,
þar sem gerðardómur hefur áður
gengið um fiskveiðiréttindi, þá
geti hvert það ríki sem hefur
hagsmuna að gæta óskað þess að
viðræður verði hafnar um breyt-
ingu á gerðardómnum. Náist ekki
samkomulag um slíka breytingu
innan sanngjarns tíma, þá getur
hvert ríki fyrir sig, krafizt þess
að málið verði að nýju lagt fyrir
gerðardóm, þó því aðeins að
minnst tvö ár séu liðin frá því
eldri gerðardómur gekk.
Samkvæmt tillögunni geta
breytingar á fiskstofni eða ný og
stórvirk veiðitæki eða veiðiað-
ferðir orðið forsenda fyrir því að
mál um fiskveiðiréttindi verði
tekin fyrir að nýju.
★
Á þriðjudaginn var einnig rætt
og gengið tii atkvæða í þjóðrétt-
arnefndinni um ákvörðun land-
heigi í flóum.
Eins og kunnugt er, þá er land-
helgi ýmist dregin þannig, að hún
fylgi stefnu strandarinnar sem
nánast, eða að svonefndar grunn-
línur eru dregnar með beinum
strikum milli yztu annesja.
Nú var það samþykkt í
þjóðréttarnefndinni á þriðju-
daginn, að þar sem fyrri regl-
unni er fylgt, megi loka
flóum, þar sem breidd þeirra
er 24 sjómílur. Var þetta í
breytingartillögu frá Rússum,
Búlgörum, Pólverjum og Gua-
temölum. Var hún samþykkt
með 31 atkvæði gegn 27, en 13
sátu hjá. ísland greiddi atkv.
gegn tillögunni, þar sem hún
væri með öllu ónóg.
Aður hafði staðið í laganefnd-
arálitinu, að miða skyldi við 15
mílna breidd flóa, en Bandaríkin,
Japan og Vestur-Þýzkaland og
einnig Bretland höfðu lagt til að
miða skyldi við 10 mílna breidd
á flóa. Þær tjllögur komu þó ekki
til atkvæða, þar sem sú tillaga
hafði náð samþykki, sem lengra
gekk.
í laganefndarálitinu voru svo
sérstök ákvæði um að þetta fjar-
lægðarákvæði skyldi ekki gilda
John Evens: Ætlar að „keyra“
á íslenzk fiskiskip
hagsmuni okkar og mætt banni
íslendinga með þvingunum“.
Tólf mílna landhelgi við ísland
um flóa sem ríki hefði sögulegan
landhelgisrétt yfir, né heldur þar
sem heimilt væri að draga bein-
ar grunnlínur.
Bretar taka aftur tillögu
Bretar fluttu breytingartil-
lögu um að ákvæðið um bein-
ar grunnlínur yrði fellt niður.
Ef sú tillaga þeirra hefði nað
samþykki, hefði það verið al-
varlegt fyrir Islendinga, þar
sem þá væri ekki heimilt að
draga beina grunnlínu fyrir
Faxaflóa.
En seinna á þriðjudagskvöld
ið tilkynnti. brezki fulltrúinn
að hann tæki aftur breytingar-
tillögu sína þar að lútandi.
Gerði hann það eftir áskorun
frá Dönum.
PATREKSFIRÐI, 16. apríl —
Bátar frá Patreksfirði og Tálkna-
firði hafa aflað vel í marz-
mánuði, og er heildaraflinn mun
meiri en á sama tíma í fyrra.
Aflahæsti báturinn er Guðmund-
ur á Sveinseyri. Frá áramótum
til 1. apríl hefur hann fengið
alls 483 lestir af óslægðum fiski
í 62 sjóferðum eða 7,8 lestir að
meðaltali í róðri. í marz fékk
hann í 21 lögn 216 lestir eða
um 10 lestir að meðaltali í hverri
sjóferð.
Á sama tímabili fékk Tálkn-
firðingur 370 lestir í 54 róðrum
eða tæpar 7 lestir í hverri lögn.
í marz aflaði hann 200 lestir í
20 róðrum eða 10 lestir í sjó-
ferð.
Bátarnir frá Patreksfirði, Sæ-
borg, Andri og Sigurfari öfluðu
frá vertíðarbyrjun til 1. apríl
samtals 1030 lestir í 147 róðrum
eða 7 lestir að jafnaði í róðri.
Af þeim afla fengu bátarnir 575
lestir í 64 róðrum í marz eða 9
lestir í róðri. Aflinn er mest-
megnis steinbítur. Það, sem af
er apríl-mánuði hefur verið góð-
ur steinbítsafli hjá bátunum, þó
að ekki sé hann slíkur sem í marz
mánuði.
mundi örugglega hafa í för með
sér, að atvinnuleysi ykist í
Grimsby um 25 af hundraði. Það
gæti aukizt um 50 af hundraði.
Það mundi örugglega ganga af
þessari borg dauðri, því hér eru
allir háðir fiskveiðunum.
John Evans, skipstjóri, segir:
„Ég skal keyra á hvert það ís-
lenzkt fiskiskip, sem verður fyrst
á vegi mínum“.
Harry Chilvers, 38 ára gamall
sjómaður, hristi höfuðið og sagði:
„Það er úti um okkur, ef þetta
kemst í gegn“.
Blaðið hefur loks þau ummæli
eftir varaborgarstjóranum, Matt
Quinn, að tólf mílna landhelgi
mundi hafa áhrif á líf allra
Grimsbybúa: „Það gæti hgft í för
með sér endalok borgarinnar —
og miklar hörmungar“, sagði
hann.
Af þessu má sjá, segir bláðið
að lokum, að kvíði og öryggis-
leysi munu setja svip sinn á hvert
einasta heimili í borginni, þangað !
til Genfarráðstefnunni er lokið
hinn 24. apríl. Þá verða örlög
Grimsby ráðin og ákveðið verð-
lag á brezkum fiski.
Verðlaun fyrir
rilgerðir
EINS og auglýst var í Ríkisút-
varpinu á öndverðum vetri, efndi
B. í. K. til samkeppni meðal
nemenda í III. bekkjum mið-,
héraðs- og gagnfræðaskólanna í
landinu um ritgerðarefnið Æskan
og áfengið. Þátttaka var mikil. Þó
bárust ritgerðir úr 8 skólum.
Eftirtaldir nemendur hlutu
verðlaun sem hér segir:
I. verðlaun, 500 krónur, hlaut
Jóna E. Burgess, Gagnfræðaskóla
Keflavíkur.
II. verðlaun, 300 krónur, hlutu
Hilmar F. Thorarensen, Reykja-
skóla, Sigurjón Jónsson, Gagnfr.
sk. Vestmannaeyja, Hermann Ein
arssonar, sama skóla.
III. verðlaun, 200 krónur, hlutu
Valur Oddsson, sama skóla, Þor-
björg Jónsdóttir, sama skóla,
Stefán Bergmann, Gagnfr. sk.
Keflavíkur.
Stjórn B. í. K. þakkar þeim
skólastjórum, sem greiddu fyrir
þessari ritgerðarsamkeppni, og
þá ekki síður nemendum, sem
tóku þátt í henni.
Stjórn Bindindisfélags
íslenzkra kennara.
í dag voru bátarnir frá Patreks
firði með 6—7 lestir af óslægð-
um steinbít. Andri er hættur á
línuveiðum fyrir nokkru og kom-
inn á netjaveiðar. Hrognkelsa-
veiði er allgóð um þessar mund-
ir hér á Patreksfirði. Gæftur
hafa verið mjög góðar, enda hef-
ur verið kyrrt og gott veður lengi
undanfarið.
Patreksfjarðartogarinn Ólafur
Jóhannesson lagði eftir næstsíð-
ustu veiðiferð um 260 lestir á
land í Reykjavík eftir 12 daga
útivist, og s. 1. sunnudag kom
hann hingað til Patreksfjarðar
með um 130 lestir. Gylfi landaði
hér í fyrri viku um 180 lestum
til frystingar og er væntanlegur
aftur hingað upp úr helginni með
góðan afla.
Reykjafoss, Askja og hollenzkt
flutningaskip komu hingað og
lestuðu skreið og mjöl til út-
flutnings fyrir skömmu.
Atvinna hefur verið mikil á
Patreksfirði í vetur, og horfur
eru á mikilli vinnu allt þetta ár.
Má því búast við tilfinnanlegum
skorti á vinnuafli. Er vinnan að
langmestu leyti við öflun sjávar-
afurða á togurum og bátum og
vinnslu aflans í landi. —Karl.
Samþykktir nefnda í Genf
varðandi gerðardóm og
ákvörðun landhelgi
í flóum
Heildorufli Patreksfjarðnrbáta
frá áramótam mun meiri en
á sama tíma í fyrra
■ I. H. " ■■ I— \
STÍKSTÍÍ
„Áróður og blekkingar'*
Forystugrein Alþýðublaðsins í
gær nefnist „Áróður og blekk-
ingar“ og fjallar um skrif Þjóð-
viljans um efnahagsmálin að
undanförnu. Alþýðublaðið segir:
„Þjóðviljinn gerir þessi mál
nokkuð að umræðuefni í fyrra-
dag, og verður ekki annað sagt
en hann sé venju fremur hógvær
og prúður í málflutningi“.
Þessi „venju fremur hógværu
og prúðu“ skrif samstarfsblaðs-
ins voru einmitt í sama dálki og
skrif'um Alþýðublaðsins um utan-
ríkismál var lýst sem „glórulausu
fábjánahjali“. En í skrifunum um
efnahagsmálin hafði einmitt ver-
ið tekið fram,
„að ekki verður skilið á milli
þeirra aðgerða sem rætt er um
| í efnahagsmálum og stjórnar-
stefnunnar almennt“.
Úr því að slíkt orðbragð þykir
venju fremur hógvært og prútt
má nærri geta, hvernig tónninn
er, þegar önnur lýsing þykir
hæfa.
„Hagsmunir ríkisvalds-
ins að ekki veiðist
of mikið“
En í hverju lýsir sér þá hóg-
værð og prúðmennska Þjóðvilj-
ans? Að sögn Alþýðublaösins í
þessu:
„Hann segir nú loks, að vanda-
málin séu fyrir hendi og þau þurfi
úrbóta við, en hingað til heður
hann viljað sem minnst úr öll-
um vanda gera og talið ástæðu-
lítið að ræða sérstakar ráðstaf-
anir í efnahagsmálunum. Nú seg-
ir hann að útflutningssjóður
þurfi „á auknum tekjum að
halda“, sem stafar „fyrst og
fremst af því hversu léleg afla-
brögð voru á síðasta ári og raun-
ar einnig af því að gjaldeyris-
tekjurnar voru ekki hagnýttar
eins skynsamlega og unnt hefði
verið“. Það er gott, að blað sjáv-
arútvegs- og viðskiptamálaráð-
herra skuli ræða þessi mál af
svo mikilli skynsemi, hingað til
hefur því verið gjarnara að stinga
höfðinu í sandinn eða gera hróp
að hinum stjórnarflokkunum“.
En hvernig getur Alþýðublað-
ið haldið því fram, að það sýni
nú „mikla skynsemi“ að telja
örðugleikana koma af því
„hversu Iéleg aflabrögð voru á
síöasta ári“? Sjálft prédikaði AI-
þýðublaðið fyrir páska dag eftir
dag þennan boðskap:
„Mikil síldveiði mundi senni-
lega gera íslenzka ríkið gjald-
þrota!
Það eru nú hagsmunir ríkis-
valdsins, að ekki veiðist of mik-
ið“!
„Vottur af heiðairleik“
Aðdáun Alþýðublaðsins á „hóg-
værð og prúðmennsku“ Þjóðvilj-
ans endist og ekki greinina út.
Áður en varir segir Alþýðublaðið:
„Alþýðublaðið kærir sig ekk-
ert um að skattyrðast við Þjóð-
viljann um þessi mál. En ekki er
þó til of mikils mælzt, að hann
sýni þann vott af heiðarleika að
fara ekki með algerlega staðlausa
stafi um svo alvarleg mál, ein-
göngu í áróðursskyni. Þótt hann
þurfi að hressa upp á fylgismenn
sína í þrengingum, ætti hann að
sjá sóma sinn í að ganga ekki
algerlega á svig við sannleikánn“.
Þessara orða getur Alþýðublað-
ið ekki bundizt um framferði
„samstarfsblaðsins“ einmitt þeg-
ar sagt er, að „Iausnin“ sé fund-
in og eigi að gefast alþjóð sem
sumargjöf eftir rækilega athugun
vetrarlangt!
Getur nokkur vænt þess, at
„samstarf“ þessu líkt komi
nokkru góðu til leiðar?