Morgunblaðið - 01.05.1982, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 1 MAÍ1982
63
1. maí ávarp Alþjóðasambands frjálsra verkalýðsfélaga:
fridur og frelsia
„Brauð,
Einkunnarorð Alþjóðasam-
bands frjálsra verkalýðsfélaga,
„Brauð, friður og frelsi", á nú bet-
ur við en nokkru sinni fyrr.
Stundum hefur Alþjóðasam-
bandið í 1. maí ávörpum sínum
lagt sérstaka áherslu á eitthvert
eitt af þessum einkunnarorðum.
Nú eru 130 aðildarsambönd inn-
an vébanda sambandsins, frá 91
landi í fimm heimsálfum með alls
85 milljónir einstaklinga. Það hef-
ur flesta félagsmenn allra alþjóð-
legra verkalýðssamtaka, jafnt í
iðnaðarríkjum Vesturlanda sem í
þróunarlöndunum. Það getur því
með fullum rétti vakið athygli á
samhengi þeirra þriggja hugtaka,
sem felast í einkunnarorðum sam-
takanna og gildi þeirra einmitt nú,
er í hönd fer 1. maí 1982.
Mannkynið leggur undir sig
geiminn, meðan milljónir manna
deyja án þess að hafa lært að lesa.
Mannkynið framleiðir ógnvekj-
andi birgðir kjarnorkuvopna og
annarra þróaðra vígvéla, en lætur
milljónir jarðarbúa deyja úr
hungri.
Mannkynið finnur upp lækn-
ingar gegn erfiðustu sjúkdómum
með góðum árangri, en lætur
milljónir manna verða atvinnu-
leysi og örbirgð að bráð.
Athygli mannkynsins beinist að
ráðstefnum og fundum æðstu
manna, meðan þúsundir manna í
austri og vestri eru fangelsaðar,
pyntaðar og myrtar fyrir að láta í
ljós óæskilegar skoðanir.
Er heimurinn sem mannkynið
býr í lengur mannlegur? Eða eru
áhrif einstakra þjóða á málefni
annarra ríkja orðin svo mikil og
heiminum stjórnað svo af gróða-
hyggju, að öll trú á réttlæti og
betri framtíð sé þýðingarlaus?
Alþjóðasamband frjálsra verka-
lýðsfélaga er ekki á þeirri skoðun.
Það er ákveðið í því að leggja hönd
á plóginn til þess að breyta heim-
inum til hins betra.
í þeim tilgangi ræður samband-
ið til þess að komið verði á nýrri
skipan í alþjóðlegum efnahags-
málum og félagsmálum. Hún verð-
ur að leiða til afnáms hins aug-
ljósa misréttis í þróun og lífsgæð-
um, sem nú viðgengst milli ein-
stakra landa, landssvæða og
heimshluta. Vinda þarf bráðan
bug að því að uppræta orsakir
hungurs, vannæringar, sjúkdóma
og ósæmandi lífskjara. Alþjóða-
samband frjálsra verkalýðsfélaga
hefur skorað á stjórnmálaleiðtoga
á norður- og suðurhveli jarðar til
að styðja tillögur Brandt-nefndar-
innar, sem fela í sér sérstaka
neyðaráætlun, sem veitir 4 þúsund
milljónum Bandaríkjadala árlega
til að aðstoða þær þjóðir, sem
fæðuskortur hefur komið harðast
niður á. Efnahagur alls heimsins
nyti góðs af því að flutt yrði fjár-
magn í stórum stíl til fátækustu
landanna.
Forystumenn frjálsra verka-
lýðsfélaga í öllum heimshlutum
róa að því öllum árum að viðhalda
þeim atvinnutækifærum, sem
fyrir hendi eru og skapa ný. At-
vinnuleysi er ekkert mótvægi við
verðbólgu. Alþjóðasamband
frjálsra verkalýðsfélaga berst af
einbeitni gegn þeim alþjóðlegum
áhrifaöflum og þeim fulltrúum al-
þjóðlegra stofnana, sem gera sér
mat úr ríkjandi efnahagskreppu í
þeim tilgangi að skera niður áunn-
in réttindi verkafólks.
Eftir að herlög voru sett í Pól-
landi, er orðið „frelsi" á hvers
manns vörum. Alþjóðasamband
frjálsra verkalýðsfélaga fordæmir
harðlega aðgerðir herstjórnar-
einræðis kommúnista. Það krefst
þess að allir félagar úr Solidarn-
osc verði látnir lausir og virt verði
félagafrelsi og verkalýðsréttindi,
eins og samþykktir Alþjóðavinnu-
málastofnunarinnar (ILO) kveða á
um og Pólland hefur staðfest.
I mörgum öðrum kommúnista-
ríkjum eru verkamenn einnig
sviptir rétti sínum til óháðrar
þátttöku. Þar er hver sá, sem þor
hefur til að styðja frjáls verka-
lýðsfélög, ofsóttur eða lokaður
inni á geðveikrahælum.
En Alþjóðasambandi frjálsra
verkalýðsfélaga og öllum aðildar-
samböndum þess er fullljóst, að
það er ekki eingöngu í A-Evrópu
sem verkalýðsréttindi og frelsi eru
fótum troðin.
í Tyrklandi eiga 52 verkalýðs-
leiðtogar dauðadóm yfir höfði sér,
vegna starfa sinna að verkalýðs-
málum, af hálfu herstjórnarein-
ræðis, sem aðhyllist hugmynda-
fræði, sem er gjörsamlega and-
stæð hugmyndafræði herstjórnar-
innar i Póllandi.
í Suður- og Mið-Ameríku líður
ekki svo vika að ekki séu einn eða
fleiri virkir þátttakendur í verka-
lýðshreyfingunni látnir „hverfa",
fangelsaðir eða myrtir.
Apartheid-stefnan í S-Afríku er
forkastanleg, en í nafni hennar
hefur fjöldi virkra félaga í verka-
lýðsfélögum glatað frelsi sínu og
jafnvel lífi.
Þetta eru aðeins örfá dæmi um
það hörmungarástand, sem nú
ríkir. Hinar fjölmörgu aðgerðir og
kvartanir, sem sambandið og að-
ildarsambönd þess hafa staðið að
áður fyrr, hafa oft leitt til þess að
föngum hefur verið sleppt eða
málum verið komið í viðunandi
horf.
Því miður sjást þess nú oft
merki, jafnvel í lýðræðisríkjum,
að reynt sé að takmarka athafna-
frelsi verkamanna. Því er það
brýnna en nokkru sinni fyrr, að
verja þennan rétt með oddi og egg.
I nóvembermánuði sl. sam-
þykkti framkvæmdastjórn Al-
þjóðasambands frjálsra verka-
lýðsfélaga tillögur að stefnuskrá
verkalýðshreyfingarinnar til að
stuðla að friði, öryggi og afvopn-
un.
„Afvopnist eða deyið ella“,
þannig hljóðar boðskapur fulltrúa
milljóna manna í frjálsum verka-
lýðsfélögum um heim allan.
I ályktun, sem samþykkt var
einróma, var sýnt fram á að velja
verður á milli friðar annars vegar
og atvinnuleysis, hungurs, ör-
birgðar og kúgunar hins vegar, og
bent á að þörfin á vörnum réttlæti
ekki vígbúnaðarkapphlaupið. Á
sama tíma mega skv. stofnskrá
Sameinuðu þjóðanna engin ríki
„hóta, eða fara með vopnavaldi
inn á landssvæði nokkurs annars
ríkis, né ógna pólitísku sjálfstæði
þess“. Alþjóðasamband frjálsra
verkalýðsfélaga hafnar þeim full-
yrðingum að kjarnorkuvopn séu
aðeins til varnar og lýsir því yfir
að tilvist þeirra orsaki hættu, sem
sé meiri en gagnsemi þeirra til
varnar. Hugmyndin um takmark-
að kjarnorkustríð er fáránleg
blekkjng. Alþjóðasamband
frjálsra verkalýðsfélaga fordæmir
bæði traust á kjarnorkuvopnum
og eflingu hefðbundins vopnabún-
aðar og bendir á að uppbyggingu
annars þáttarins megi nota sem
afsökun fyrir eflingu hins.
Alþjóðasamband frjálsra verka-
lýðsfélaga skorar eindregið á rík-
isstjórnir að afvopnast, ella verði
líf á jörðunni afmáð. Þess vegna
hvetur sambandið viðkomandi rík-
isstjórnir til:
— að hafna þeirri blekkingu, að
aukinn vígbúnaður tryggi ör-
yKK>.
— að taka þegar í stað upp á ný
viðræður sem leiði til raun-
verulegra afvopnunaraðgerðá
undir alþjóðlegu eftirliti,
— að vinna að og koma á gagn-
kvæmu trausti,
— að fullgilda þá sáttmála, sem
þegar hafa verið gerðir um
takmörkun kjarnorkuvopna,
— að stuðla að slökun spennu
milli austurs og vesturs og
leysa ágreiningsmál með við-
ræðum og samningum til þess
að sem fyrst verði unnt
— að ná samkomulagi um að fjar-
lægð verði þau SS-20 skeyti
Sovétríkjanna sem sett hafa
verið niður og framleiðslu
þeirra hætt, jafnframt því'sem
hætt verði við framleiðslu og
staðsetningu Cruise og Persh-
ing II-skeyta Bandaríkjanna
og bandamanna þeirra, og
framleiðslu nifteindasprengj-
unnar.
1. maí taka milljónir verkafólks
í verkalýðsfélögum þátt í hátíða-
höldum í öllum heimshlutum til
að sýna samstöðu um kröfu Al-
þjóðasambands frjálsra verka-
lýðsfélaga: Brauð, frið og frelsi
öllum til handa.
Aðeins sterk verkalýðsfélög
sameinuð í sterk alþjóðasamtök
geta tryggt árangur þegar til
lengdar lætur.
Lengi lifi 1. maí.
STOR
í Gróóurhúsinu, m jono
stendur aðeins í ** U<I3<I
Pottaplöntur 20—50% afsláttur
Allar potta-
plöntur seldar
þessa daga meö
20-50%
afslætti
Ath.: Allar
pottaplöntur á útsölu
Keramik útsala
ViÖ seljum pottahlífar úr
keramik í miklu magni meö
20-50%
r/
o

Sigtúni 40, sími 86340.
afslætti