Morgunblaðið - 29.01.1985, Qupperneq 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 29. JANÚAR 1985
Vistum til einangraðra
svæða varpað úr lofti
Addis Ababa, 27. janúar. AP.
BRESKAR og vestur-þýskar her-
flugvélar flugu með mikið magn
matvæla og vista til einangraðra
svæða í Eþíópíu um helgina og komu
þeim svo að segja klakklaust til
skila. Var flogið til svæða þar sem
hungursneyðin er hræðileg, en
vegna samgönguleysis hefur ekki
verið unnt til þessa að koma fólkinu
til hjálpar. Kurt Janson, aðstoðar-
framkvæmdastjóri Sameinuðu þjóð-
anna, sem er fulltrúi þeirra í
Eþíópíu, sagði að flutningarnir hefðu
heppnast „stórkostlega".
Þess var getið, að bresku flug-
vélarnar flugu yfir svæðið í 6
metra hæð, en vestur-þýsk vél
flaug enn lægra, í 3 metra hæð.
Var vistunum síðan varpað frá
borði í sérstökum umbúðum. Svíi
einn að nafni Staffan De Mistura
skipulagði aðgerðirnar, en í ráði
hafði verið í fyrstu að nota einnig
sovéskar herþyrlur, en frá því var
horfið af tæknilegum ástæðum.
Kurt Janson sagði að yfirvöld í
Addis Ababa hefði lengst af verið
mótfal'in flugferðum af þessu
tagi, en látið til leiðast er þessi
tækni var ákveðin.
Við Dauðavegginn
AP/Símamynd
Lucjan Motyka, formaður alþjóðlegu Auschwitz-nefndarinnar, sést hér leggja blómsveig við
svonefndan Dauðavegg í Auschwitz-fangabúðunum í Póllandi á laugardag. Þess var minnst
nú um helgina að liðin eru fjörutíu ár frá því að fangarnir í þessum illræmdu þrælabúðum
nasista voru freisaðir.
Eftirmadur séra Popieluszkos:
AP/Símamynd
Geimferjan Discovery lendir eftir ferð 51-C í Kennedy-
geimvísindastöðinni á Flórída á sunnudag. Mikil leynd
hvíldi yfir tilgangi ferðarinnar, sem er sú fyrsta, sem
farin er í hernaðarlegum tilgangi.
Pólska lögreglan öli
á að svara til saka
V arsjá, 27. janúar. AP.
PÓLSKI presturinn séra Teofil Bocucki hélt þrumandi messu í kirkju séra
Popieluszkos heitins á sunnudaginn og 20.000 manns ýmist tróðu sér inn í
kirkjuna eða fylltu nærliggjandi götur og hlýddu á boðskapinn um hljóð-
nema. Sagði Bogucki, að setja bæri allt lögreglulið Póllands fyrir rétt, en
ekki aðeins leynilögreglumennina fjóra sem ákærðir eru fyrir að hafa rænt
og myrt séra Popieluszko. Sagði presturinn, að lögreglukerfi landsins hefði
brugðist bæði stjórnvöldum og pólskri alþýðu og það bæri að stinga á þaö
kýli sem myndast hefði.
myndi vera röng niðurstaða ef
hann væri sekur fundinn. Piotr-
owski á yfir höfði sér dauðadóm,
svo og félagar hans þrír, ef þeir
verða sekir fundnir.
Mannfjöldinn fagnaði mjög orð-
um prestsins. Hann sagði einnig,
að lögreglan „sveigði þjóðfélagið
eftir geðþótta og píndi almenning
til hlýðni með hótun um ofbeldi".
Væri þannig gengið á þann rétt
hvers manns til frelsis. „Við erum
Pólverjar og Pólverjar láta ekki
setja sig í hlekki þegjandi og
hljóðalaust," þrumaði presturinn
og mannfjöldinn fagnaði ákaft.
Bocucki vék að óhæfuverki fjór-
Áform um að Gorbachev
taki við af Chernenko
menninganna og sagðist líta á það
sem skyldu sína að standa upp og
verja málstað séra Popieluszkos,
„þeir pyntuðu hann áður en þeir
myrtu hann og nú pynta þeir
minningu hans með óhróðri og
lygum í réttarsalnum. Þeir bera,
að Jerzy og reyndar fleiri prestar
hafi brotið lög með því að ræða
um almenn og sjálfsögð mannrétt-
indi í ræðum sínum. Hvílík vitfirr-
ing. Verknaður fjórmenninganna
vakti þjóðfélagið aftur til meðvit-
undar um hvernig mannréttindin
eru í raun fótum troðin hér í landi
og Jerzy mun alla tíð skipa háan
sess í pólskri sögu, sem maður sem
gaf líf sitt fyrir æðstu réttindi
guðs og manna, frelsi," sagði Boc-
ucki.
Viggen-þotur
kyrrsettar
Stokkhólmi. 28. janúar. AP.
SÆNSKI flugherinn hefur stöðvað
flug allra Viggen-orrustuflugvéla
sinna eftir að ein þota þessarar teg-
undar fórst í fyrri viku þar sem lausar
skrúfur í væng trufluðu stjómtæki
hennar með fyrrgreindum afleiðing-
um.
Við skyndiskoðun á öðrum
Viggen-þotum kom í ljós að hlutir
voru lausir í væng fimm þeirra á
stað, sem venjulega er ekki skoðað-
ur fyrir flug.
Grunur leikur á að um skemmd-
arverk hafi verið að ræða.
Erkibiskup varar vid
auknum ofbeldisverkum
San Salvador, El Salvador, 27. januar. AP.
EINN af æðstu embættismönnum kirkjunnar í El Salvador, Gregorio Rosa
('havez, aöstoðarmaður erkibiskupsins í San Salvador, sagðist á sunnudag
óttast, að morðöld sem nú stæði yfir kynni aö leiða til aukinna pólitískra
ofbeldisverka í landinu.
Chavez lét þessi ummæli falla í
sunnudagsprédikun. Hann sagði
að 63 hefðu látið lífið af völdum
ofbeldis í síðastliðinni viku, her-
inn hefði tekið þrjá höndum og sjö
hefðu horfið. Bar hann stofnun þá
á vegum kirkjunnar, sem veitir al-
menningi lögfræðiaðstoð, fyrir
þessum upplýsingum.
Hann sagði, að meðal hinna
látnu væru óbreyttir borgarar,
stjórnarhermenn og skæruliðar.
Chavez sagði, að aftökur nokk-
urra ungra manna síðusíu daga,
yllu ótta hans við, að „stigmögnun
pólitískra glæpa nú gæti gert
kosningabaráttuna blóðugri,
ómálefnalegri og örvæntingar-
fyllri".
— segja heilsu forsetans hafa hrakað mjög
Ixindon, 28. janúar. AP.
TVO bresk blöð greindu frá því í
gær, að Konstantin Chernenko, for-
seti Sovétríkjanna og aðalritari
kommúnistaflokksins, væri á gjör-
gæsludeild í sjúkrahúsi í Kreml og
kynni hann að láta af völdum vegna
sjúkleika.
Vestrænir stjórnarerindrekar í
Moskvu, sem AP-fréttastofan
hafði samband við, sögðust ekki
hafa haft af því neinar spurnir að
Chernenko væri í sjúkrahúsi, en
hins vegar könnuðust þeir flestir
við að hafa heyrt að hann væri
lasinn.
The Sunday Times kvaðst hafa
fyrir því óopinberar heimildir, að
Chernenko, sem ekki hefur sést
opinberlega í röskar fjórar vikur,
mundi fyrstur sovéskra leiðtoga
láta sjálfviljugur af völdum. Sagði
blaðið að heilsu hans hefði hrakað
mjög í vikunni sem leið.
Dagblaðið The Express sag ði,
að Chernenko væri orðinn svo
sjúkur, að hann kynni að neyðast
til að segja af sér. Blaðið tilgreindi
ekki heimildir sínar fyrir frétt-
inni.
Samkvæmt frétt The Sunday
Timeshefur stjórnmálaráð sov-
éska kommúnistaflokksins þegar
samþykkt áætlun, sem felur í sér
að Mikhail S. Gorbachev, sem er
53 ára að aldri og talinn annar
valdamesti maður í Sovétríkjun-
um, verði arftaki Chernenkos, sem
aðalritari kommúnistaflokksins.
Blaðið segir, að ekki sé víst að
Gorbachev verði jafnframt forseti
landsins og sé jafnvel hugsanlegt
að Chernenko gegni því embætti
áfram, ef heilsa hans leyfir. For-
setaembættinu fylgja ekki mikil
Víetnamar héldu uppi stórskota-
hríð í alla nótt á stöðvar Rauðra
khmera í Kambódíu. Talið var að
árásin hefði leitt til til þess að fjöldi
óbreyttra borgara á þessum slóðum
flýði yfir landamærin til Thailands,
en samkvæmt síðustu fréttum mun
það hverfandi.
Thailenzkir hermenn sögðu
fyrstu fregnir benda til þess að
fimm víetnamskir hermenn hafi
fallið og að særzt hafi sex her-
menn khmera og 15 óbreyttir
Kambódíumenn.
völd í reynd og er embætti aðalrit-
ara kommúnistaflokksins helsta
áhrifastaða í Sovétríkjunum.
The Sunday Times segir að end-
anlegar ákvarðanir um þessi
valdaskipti kunni að verða teknar
á fundi miðstjórnar sovéska
kommúnistaflokksins í næsta
mánuði.
Javier Perez de Cuellar fram-
kvæmdastjóri Sameinuðu þjóð-
anna ferðaðist um átakasvæðin í
Kambódíu um helgina og kynnti
sér ástandið þar. Kom hann til
höfuðborgar Víetnams, Hanoi, í
dag til viðræðna við stjórnvöld.
Nguyen Co Thach utanríkisráð-
herra sagði við fréttamenn er
hann beið komu de Cuellars á
flugvellinum í Hanoi, að Víetnam-
ar hefðu ekki um neitt við SÞ að
ræða fyrr en þær hefðu komið því
til leiðar að mótspyrnuöflin í
Kambódíu legðu niður vopn.
Réttarhöldin í Torun halda enn
áfram og i dag voru fjórmenn-
ingarnir spurðir um hver þeirra
hefði hnýtt sekk fullan af grjóti
við fætur prestsins rétt áður en
þeir vörpuðu honum í uppistöðu-
lónið. Ekki fékkst botn í það, en
Grzegorz Piotrowski höfuðsmað-
ur, sem sakaður er um að hafa
stjórnað aðgerðunum, lét þau orð
falla rétt einu sinni, að hann væri
saklaus af öllum ákæruliðum, það
Sagði Thach að hendur SÞ væru
blóði drifnar þar sem þær leyfðu
mótspyrnumönnum að hreiðra um
sig í nóttamannabúðum SÞ með-
fram landamærum Thailands.
Bæru þær ábyrgð á dauða
óbreyttra borgara á átaka-
svæðunum. Sameinuðu þjóðirnar
væru aðilar að átökunum og væru
því ekki í stakk búnar til að kalla
saman ráðstefnu um málefni
Kambódíu. Gætu samtökin ekki
stuðlað að lausn Kambódíudeil-
unnar af hlutlægni meðan þau
blönduðust inn í átökin.
GENGI
GJALDMIÐLA
Pundið
lækkar
London, 28. janúar. AP.
GENGI Bandaríkjadollars hækk-
aði í dag gagnvart öllum helztu
gjaldmiðlum Evrópu. Sterlings-
pundið lækkaði aftur á móti og
fékkst fyrir það 1,1110 dollar síð-
degis í dag. Gullverð lækkaði
einnig.
Um tíma var gengi pundsins
enn lægra og fékkst þá aðeins
1,1060 dollar fyrir pundið. Það
hækkaði aðeins síðdegis, eftir
að nokkrir stórir bankar hækk-
uðu vexti um 2% eða úr 12 í
14% og var það þriðja vaxta-
hækkun þeirra á aðeins tveimur
vikum.
Gengi Bandaríkjadollars var
siðdegis í dag þannig, að fyrir
hvern dollar fengust 3,1675
vesturþýzk mörk (3,1615),
2,6640 svissneskir frankar
(2,6560), 9,6855 franskir frankar
(9,6625), 3,5805 hollenzk gyllini
(3,5730), 1.951,95 ítalskar lírur
(1.950,50), 1,3267 kanadískur
dollari (1,3248) og 254,22 jap-
önsk jen (253,75).
Mesta sókn Víetnama
á þessari þurrkatíð
Hanoi, Aranyaprathet, Thailandi, 28. janúar. AP.