Morgunblaðið - 31.12.1987, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 31. DESEMBER 1987
19
Nýtt tímarit
um uppeldismál
ÚT ER komið tímaritið Með fólki
sem er nýtt tímarit um uppeldis-
mál, gefið út af Samtökum
foreldra og kennarafélaga við
Grunnskóla Reykjavíkur. Er rit-
inu ætlað að ná til foreldra og
annara sem með uppeldismál
fara. Ætlunin er að gefa tíma-
ritið út þrisvar á ári.
í fyrsta tölublaði tímaritsins eru
nokkur málefni tekin ítarlega fyrir
en bryddað á öðrum. Er framhald
áformað í næstu blöðum.
Ritstjórar eru Valgarður Egils-
son og Anna Jóelsdóttir. í stjórn
samtakanna eru Valgarður Egils-
son læknir, formaður. Magnús
Forsíða tímaritsins Með fólki.
Skúlason arkítekt, María Norðdahl
kennari, Kristín Hraundal húsmóðir
og Hrund Hjaltadóttir kennari.
Sambandsf ry stihúsin;
Fiskframleiðsla 10%
meiri en í fyrra
Útflutingsverðmæti um 7,5 milljarðar króna
FRAMLEIÐSLA frystihúsa á veg-
um Sambandsins á þessu ári
verður um 10% meiri en á síðasta
ári og útflutningsverðmæti henn-
ar sömuleiðis. Vegna iækkunar
dollars og hækkunar pundsins og
annarra gjaldmiðla i Evrópu hef-
ur orðið veruleg sveifla á útflutn-
ingi milli markaða á kostnað
Bandaríkjamarkaðs. Vegna verk-
falla í upphafi ársins var fram-
leiðsla talsvert undir meðallagi
fyrri hluta árins, en er nú um 10%
meiri en í fyrra.
Sigurður Markússon, fram-
kvæmdastjóri Sjávarafurðadeildar
Sambandsins, sagði í samtali við
Morgunblaðið, að áætluð heildar-
framleiðsla frystihúsa tengdum
Sambandinu væri um 54.000 tonn
og verðmætið um 7,5 milljarðar
króna. Þróun gengis helztu gjald-
miðla fískkaupalandanna hefði haft
veruleg áhrif á útflutinginn og verð
á fískinum. Dollarinn hefði lækkað
um tæp 11% frá lokum síðasta árs,
en sterlingspundið hins vegar hækk-
að um 12%. Þessi þróun hefði haft
þau áhrif á útflutninginn, að hann
hefði í nokkrum mæli færzt frá
Bandaríkjunum yfir á Evrópu. A
síðasta ári hefðu 30% útfluttra botn-
fiskafurða farið til Bretlands,
Frakklands og Vestur-Þýzkalands
fyrstu 10 mánuði ársins en 38% nú.
Þó dollarinn hefði lækkað hefði verð-
hækkun komið á móti vestan hafs,
en í Evrópu hefði verð haldizt stöð-
ugt og gjaldmiðlar styrkzt.
Þá sagði Sigurður að vegna verk-
falls sjómanna í upphafi ársins, hefði
framleiðsla frystihúsanna verið 85%
minni í janúar en árið áður. I febrú-
ar hefði þetta hlutfall verið orðið
50%, 25% í marz og eftir 6 mánuði
hefði hún verið 2% minni. Síðan hefði
hún verið meiri en í fyrra og undan-
farna mánuði um 10% meiri en á
sömu tímabilum árið áður.
Danska biblían og
flugrekstrarbókm
eftir Skúla Br.
Steinþórsson
í ágætri grein Indriða G.
Þorsteinssonar um norska
skáldið Knut Hamsun kemst
hann svo að orði: „Þótt langt
sé um liðið áttum við flest sam-
eiginlegt Norðmönnum. Það
var ekki fyrr en þeir fengu sína
dönsku Biblíu að veruleg vatna-
skil urðu á milli þjóðanna," og
síðar í sömu grein: „Á tíma
þegar sjálfsagt þykir að halda
ensku slyndrulaust að lands-
mönnum á nokkrumútvarps-
rásum er hollt að hugleiða
hvemig Biblía á dönsku lék
íslenska tungu í Noregi. Hér
varð Guðbrandur Þorláksson
biskup til bjargar. Hann lét
þýða guðsorðið á íslensku og
þess vegna varðveitist þessi
móðurtunga Norðurlanda enn
meðal tvöhundruð og fjörutíu
þúsund manna þjóðar. Við telj-
um okkur hafa efni á að ögra
henni linnulaust eins og hún
sé höggvin í berg.“
Að undanfömu hefi ég oftar
en einu sinni heyrt talað fjálg-
lega um það í íslenskuþáttum
í útvarpinu að endanlega væri
það þjóðin sem ákvæði hvaða
mál yrði talað hér á landi. Eg
hélt að það væri nokkuð aug-
ljóst, en hins vegar væri ef til
Skúli Br. Steinþórsson
vill reynandi að hafa áhrif á
þá þróun til betri vegar.
Nú á tímum samsvarar sjón-
varp, útvarp, tölvuforrit og
ritað mál hinni dönsku Biblíu
miðalda. í fluginu má segja að
okkar Biblía varðandi starfið
sé „ópereisjons manjúal“ (flug-
rekstrarbók), hún hún er á
ensku og þannig samþykkt af
hinu íslenska ríki.
Til að undirstrika mátt hins
ritaða máls langar mig til að
benda á eitt undarlegt dæmi.
Fólk úr áhöfnum, sem er til
skiptis í innanlandsflugi og
millilandaflugi, jafnvel í sömu
vikunni, talar ýmist um að vera
varamaður á áhafnaskrá og í
aukaáhöfn eða hins vegar að
vera „stand bæ og ded hedd á
ktjúsjedjúlinu". Skýringin á
þessu er sú að fyrir innanlands-
flug og Boeing 727 flugvélarn-
ar er áhafnaskráin gefin út á
íslensku, en á ensku fyrir DC-8
flugvélarnar. Þetta stendur
sem betur fer til bóta, því nú
á að gera allar áhafnaskrár í
tölvu og forritið er á íslensku.
Stundum er talað um að
þjóðir, eins og t.d. Frakkar og
Þjóðveijar, gætu lært ýmislegt
af íslendingum varðandi mál-
vernd. Ég held að á síðustu
tímum stöndum við miklu verr
að vígi en þessar þjóðir varð-
andi málfar er varðar tækni.
Margvísleg tækni hefir þróast
hjá þeim og þær hafa jafnframt
eignast sitt tæknimál. Hér á
landi er tæknin í flestum tilvik-
um innflutt og það skortir mikið
á að við stöndum þessum þjóð-
um jafnfætis hvað eigið tækni-
mál varðar.
Höfundur er flugstjóri hjá Flug-
leiðum.
yer
erzlunarbankinn
þakkar viðskiptavinum ánœgjuleg samskipti á árinu sem er að líða
og óskar landi og þjóð góðs og gróðursœls árs.
VŒZLUNRRBANKINN
- vinnur með þér!
YDDA F2.11/SlA