Morgunblaðið - 01.12.1988, Qupperneq 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 1. DESEMBER 1988
Margrét E. Jónsdóttir
við eigum ekki ein náttúruna og
hver segir að réttur okkar sé mest-
ur?
Ég held að sagan hljóti að vekja
böm til umhugsunar. Frásögn höf-
undar er lipur, en sífelldar tilvitnan-
ir í ömmu og langömmu verða leiði-
gjamar lesendum sem mýslum.
Samkennd með öllu því er lifir og
hrærist í náttúmnni er ótvíræð.
Myndir em dálítið sérstæðar og
sóma sér vel m'eð sögunni.
Armaxlex
BYGGINGAVÖRUVERZLUN
Þ. ÞDRGRÍMSSON & CO
Box242 125Reykjavík Ármúla 29 Sími 38640
Bókmenntir
Sigurður Haukur Guðjónsson
Höfundur: Andrés Indriðason.
Kápa: Brian Pilkington.
Prentverk: Prentsmiðjan Oddi hf.
Útgefandi: Mál og menning.
Sé einhver að leita að sögu, æsi-
spennandi án alls hryllings, hollri,
menntandi lesning, þá er hún er.
Því hefir verið haldið fram, að í
holskeflu erlendra tungna, sem bylja
látlaust á hlustum, sé íslenzkan á
hröðu undanhaldi, orðfæðin slík, að
hroll setji að eldra fólki. Á slíkt skal
hér ekki lagður dómur, en hitt viður-
kennt, að oft hefir gámlingi svitnað,
er hann heyrir langskólagengna mis-
Ramíslensk
Bókmenntir
JennaJensdóttir
Skotta eignast nýja vini. Höfund-
ur Margrét E. Jónsdóttir, myndir
Anna Vilborg Gunnarsdóttir. Sel-
fjall 1988.
Sagan Skotta er sjálfstætt fram-
hald af Skottusögunni sem kom út
í fyrra.
Hjá sumarbústað nálægt borg-
inni búa þær Skotta og Bolla. Þær
em nágrannar og í sameiningu
uppgötva þær önnur dýr og fugla.
Þær em jákvæðar og fordóma-
lausar gagnvart því sem fyrir ber.
Vorið angar úti og inni og þær vin-
konur em komnar í bíl fjölskyldunn-
ar sem á sumarbústaðinn. Fullar
af ævintýraþrá hugsa þær gott til
þess að komast til borgarinnar. í
poka með spýtnadrasli hýrast þær
og ræða menningarlega saman,
meðan bíllinn hristist á holóttum
vegi.
MONTRES • PARIS

r/a
ÚR OG SKARTGRIPIR
clca cg Cskan
‘immil 14 11M It é. 'á t L j * ■*
Alveg milljón!
í eðli sínu
Þegar numið er staðar og spýtna-
pokanum hent út, uppgötva litlu
greyin að þær em staddar við gaml-
an torfbæ. Gömul kona þakkar
bílstjóranum fyrir eldiviðinn. En
Guðfínna gamla í torfbænum á
búrhillur hlaðnar íslenskum sveita-
mat. Sælan sú stendur ekki lengi
yfír hjá mýslunum. Músagöt og
músanart segja eftir sér. Þorlákur '
gamli kemur í heimsókn með hund-
inn sinn. Ótti og sjálfsbjargarvið-
leitni hvetja litlu mýslumar áfram.
Kynni þeirra við önnur dýr og fugla
færa þeim heim sanninn um það
að þær em ekki einar í viðureign
við mannskepnuna. Milli dýranna
er ekki kynþáttahatur. Baráttan
fyrir lífi skapar samheldni sem vísar
á ýmsar úrlausnir vandamála.
Og þótt sjálfur rebbi sé hættuleg-
ur fuglunum, verða þó kynnin við
hann ekki tilfinningalaus, af því að
með þeim slæðist skilningur á fjöl-
skyldulífi hans og þörfum. Og drep-
ur ekki lítill fugl járnsmið?
Þeim Skottu og Bollu lærist að
það er erfítt að vera beggja vin þar
sem átök lífsbaráttunnar em
hatrömmust innan samfélags dýr-
anna. Heimþrá er einnig dýmm í
blóð borin. Þessi músasaga hefur
það til ágætis að vera ramíslensk.
Við þekkjum þetta allt. Rótum í
moldinni, höfum séð litla snoppu
og hvöss augu, sem fráir fætur
bjarga. Gamla sveitaumhverfið,
sem ekki er enn horfíð með öllu.
Dýrin, öll úr okkar umhverfí, fjar-
lægari sumum, nær öðmm. Líf
hversdagsins nálægt okkur öllum.
Höfundur vill fá börnin til að nema
staðar, hlusta, horfa á og skilja að
Andrés Indriðason
þyrma svo orðum, að hann hreinlega
efast um að blessað fólkið kunni að
beygja nöfn foreldra sinna. Nú eða
orðfæðin! Sumir ungir fínna til van-
áttar síns í meðferð málsins, og leita
þá ráða. Á þjóðsögur er bent, mál
alþýðunnar og sagnimar gömlu. En
hér mætti og benda á stíl Andrésar.
Hnitmiðaðar, safaríkar setningar.
Mynd dregin með einu, tveim eða
þrem orðum. Víst ná þessu ekki all-
ir, en góð fyrirmynd yrði slíkt mál í
kennslustofum í dag. Við þetta átti
ég, er ég taldi bókina menntandi.
Holl er hún af því, að höfundur sann-
ar að hægt er að segja sögu beint
af iðutorgi borgarinnar, sögu af
ósköp venjulegu bami. Æsispenn-
andi er hún af því að höfundur safn-
ar í sarpinn tilburðum okkar við að
sýnast menn og ræður yfír þeirri
kunnáttu að segja svo frá, að sá er
á hlýðir verður allur að eyrum.
14 ára snáði verður vitni að stuldi
á Laugavegi miðjum. Hann er skiln-
aðarbam, gáfnaljós í skóla og lífið
hefír því kennt honum að skipta sér
ekki af því, er óþægindi gætu kallað
yfir hann. Hann heldur því áfram
sína leið. „Dag skal að kvöldi lofa“,
og það fékk Steini að reyna. Fyrr
en varir er hann kominn í atburða-
rás, hraða, sprenghlægilega, svo þú
sleppir ekki bókinni, fyrr en öll er
lesin. Já, það er ekki allt sem sýn-
ist, oft blekkir yfirborðið hvað undir
býr. Það fær Steini að reyna. Til
sögunnar eru nefnd allra beztu skinn,
en líka skúrkar og úr þessu efni
gerir höfundur prýðisbók, hið góða
sigra og bjartur hlýr dagur boðaður
í vændum.
Kápumynd Brians af Steina og
Elsu er prýðisgóð. Gaman hefði ver-
ið að sjá myndimar fleiri, sjá hvem-
ig listamaðurinn hefði unnið úr
bráðsmellnu efni.
Prentverk allt vandvirknislega
unnið. Hafí höfundur og útgáfa þökk
fyrir prýðisbók.