Morgunblaðið - 14.03.1991, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 14. MARZ 1991
byPACK
FATASK'APAR
Vestur-þýskir fataskápar sem sameina góða hönnun
og lágt verð. Fást í eik, furu og hvítum lit. Margar
stærðir. Speglaskápar, skúffuskápar, skápar fyrir
skrifstofuna. Rennihurðir og útteknar hurðir.
Skápur210
180x222 sm, 3 skúffur.
Verð kr. 44.625
MflXI
skóskápurinn
Verð kr. 22.790
Nr. 93
Verð 13.940
Skápur304
100x197 sm, 3 skúffur.
Verð kr. 17.940
Nýborgí#
Skútuvogi 4, sími 82470.
HUSBREF
Greiðslubyrði vegna íbúðarkaupa
eftirJóhönnu
Sigurðardóttur
Því hefur verið haldið fram að
húsbréfakerfið sé síðri kostur til
íbúðarkaupa fyrir láglaunafólk en
lánakerfið frá 1986. Greiðslubyrðin
sé hærri og íbúðarkaup erfiðari.
Þetta er ekki rétt. Greiðslubyrðin
er svipuð eða lægri í húsbréfakerf-
inu og íbúðarkaup eru mun auðveld-
ari en áður hefur þekktst.
Greiðslubyrði af lánum —
greiðslubyrði vegna
íbúðarkaupa
Gera verður greinarmun á
greiðslubyrði af lánum annars veg-
ar og greiðslubyrði af íbúðarkaup-
um hins vegar. Það sem máli skipt-
ir fyrir íbúðarkaupendur er hver
greiðslubyrðin af íbúðarkaupunum
í heild er. Það gagnast íbúðarkaup-
endum ekki mikið að greiðslubyrði
af einu láni sem taka þarf til íbúðar-
kaupa sé lág, ef greiðslubyrði af
öðrum lánum sem taka þarf er
þannig að greiðslubyrðin í heild
verður há. Þannig var málum farið
í 86-kerfinu. Meðalvextir íbúðar-
kaupenda sem notfærðu sér 86-
kerfið eru um 6-7%, þegar tekið er
mið af öllum þeim lánum sem þeir
þurftu að taka vegna kaupanna,
samanborið við 6,0% vexti í hús-
bréfakerfinu.
Hámarkslán
Hámarkslán í húsbréfakerfinu er
um tvöfalt hámarkslán í 86-kerfinu.
Þörf þeirra íbúðarkaupenda sem
notfæra sér húsbréfakerfið fyrir
NYR, GLÆSILEGUR
TSE

Vift óskum íslenskum sælkerum til hainingju meft
nýjan og óvenju fjölhreyttan matseðil oklcar.
Að sjálfsögðu er ]>að vinsælasta af eldri matseðli
enn til staðar en við bætist fjöldinn allur af
girnilegum réttum.
DÆMI UM NÝJA RÉTTI:
(Súpa dagsins og salathar fylgja).
Gordon Bleu, svínaflllé með skinku og osti.
Verð: 1590 kr.
„Bourbon Street“ nautahryggvöðvi.
Oðruvísi steik, marineruð í blöndu af hrúnuðum sykri
og búrbon viskí. Borin fram með Búrgundísveppum.
Verð: 1950 kr.
Það besta úr hafinu í dag. Verð: 1060 kr.
fiSKUR
S T E I K II U S
Suöurlandsbraut 4, simi 38550
skammtímalán er þess vegna minni
heldur en þeirra sem kaupa íbúð
og fá lán úr 86-kerfinu.
Vextir
Vextir í húsbréfakerfinu eru
6,0% og lánstíminn 25 ár. Vextir í
lánakerfinu frá 1986 eru nú 4,5%
og lánstíminn 40 ár. í þessu sam-
bandi ber að hafa í huga að algeng-
ir vextir af bankalánum eru yfir
8%, en íbúðarkaupendur þurfa í
miklu meira mæli á þeim lánum að
halda nýti þeir sér 86-kerfið frekar
en húsbréfakerfið.
íbúðarkaup auðveldari
samkvæmt húsbréfakerfinu
Sumir halda að það hafi verið
auðveldara að festa kaup á íbúðar-
húsnæði með láni úr lánakerfinu frá
1986 heldur en samkvæmt hús-
bréfakerfinu. Þá taka þeir hinir
sömu einungis mið af greiðslubyrð-
inni af húsbréfaláni annars vegar
og láni samkvæmt 86-kerfinu hins
vegar. Þeir gleyma að taka tillit til
þess að fæstum kaupendum nægir
að fá eingöngu lán hjá Húsnæðis-
stofnun úr 86-kerfinu. Nær ein-
göngu hinir tekju- og eignameiri
hafa getað látið sér þau lán nægja.
Fyrir þá er greiðslubyrði íbúðar-
kaupa samkvæmt húsbréfakerfinu
því meiri. Fyrir hina er greiðslu-
byrðin samkvæmt húsbréfakerfinu
hins vegar svipuð og í mörgum til-
vikum lægri, þegar vaxtabætur eru
teknar með í dæmið. Aætlað er að
raunvextir lágtekju- og meðaltekju-
fólks, sem notfæri sér húsbréfakerf-
ið til íbúðarkaupa, séu um 2-3%
eftir vaxtabætur.
Hagræði
Hagræðið, sem hlýst af því að
geta fest kaup á íbúðarhúsnæði
þegar það hentar, er auðsjáanlegt.
Að þurfa að bíða eftir lánsloforði
frá Húsnæðisstofnun og festa þá
kaup á húsnæði samkvæmt þeim
dagsetningum sem þar koma fram,
kannski 3—5 árum eftir umsóknar-
dag eða síðar, hentar ekki mörgum.
Mikill íjármagnskostnaður fylgir
líka skammtímalánum á meðan
beðið er eftir afgreiðslu láns ef fólk
hefur neyðst til íbúðarkaupa áður
en til afgreiðslu kemur vegna hins
langa biðtíma í 86-kerfinu. Þeir sem
festa kaup á húsnæði og nýta sér
húsbréfakerfið til þess, sækja um
þegar þeim hentar og fá afgreiðslu
nokkrum vikum síðar. Þessu hag-
ræði gleyma þeir sem segja að 86-
kerfið sé hagstæðara en húsbréfa-
kerfið.
Dæmi um greiðslubyrði
Borin er saman greiðslubyrði
íbúðarkaupa 1.-5. ár í húsbréfakerf-
inu og lánakerfinu frá 1986. Miðað
er við að umsækjandi hafi lánslof-
orð og sé að festa kaup á sinni
fyrstu íbúð. Skuldabréfaskipti í
húsbréfakerfinu miðast við 65% af
matsverði íbúðar. Ekki er tekið til-
lit til vaxtabóta, sem lækka
greiðslubyrðina hjá þeim sem upp-
Jóhanna Sigurðardóttir
„Fyrir hina er greiðslu-
byrðin samkvæmt hús-
bréfakerfinu hins veg-
ar svipuð og í mörgum
tilvikum lægri, þegar
vaxtabætur eru teknar
með í dæmið. Áætlað
er að raunvextir lág-
tekju- og meðaltekju-
fólks, sem notfæri sér
húsbréfakerfið til íbúð-
arkaupa, séu um 2-3%
eftir vaxtabætur.“
fylla skilyrði laga þar um.
íbúðarverð er 6,0 millj. kr.
Eigið fé kaupanda er 1 millj. kr.
Mánaðarleg greiðslubyrði skv.
húsbréfakerfinu 1.-5. ár er um 50
þúsund kr.
Mánaðarleg greiðslubyrði skv.
86-kerfinu 1.-5. árer um 55 þús. kr.
Lögum um húsbréfakerfið hefur
verið breytt þannig að viðmiðunar-
mörk mega miðast við 75% af mats-
verði íbúða, ef íbúðarkaupendur eru
að festa kaup á sinni fyrstu íbúð.
Verið er að ganga frá reglugerð í
félagsmálaráðuneytinu þessa efnis.
Þá mun greiðslubyrði vegna íbúðar-
kaupa samkvæmt húsbréfakerfinu
lækka úr um 50 þúsund krónum á
mánuði 1.-5. ár í um 40 þúsund
. krónur.
Hér hefur verið tekið einfalt og
algengt dæmi um mismun á
greiðslubyrði vegna íbúðarkaupa.
Eins og áður hefur komið fram, er
greiðslubyrðin samkvæmt hús-
bréfakerfinu alls ekki hærri en sam-
kvæmt lánakerfinu frá 1986.
Ástæðan er sú að þörf íbúðarkaup-
enda fyrir skammtímalán er minni
í húsbréfakerfinu.
í næstu grein mun ég taka fyrir
vexti, ávöxtunarkröfu og .afföll,
hvernig þessum hugtökum er oft
ruglað saman og hvað það vill oft
gleymast að afföll eru ekki nýtt
hugtak sem kom með húsbréfakerf-
inu. M.a. verður svarað spurningum
um hve mikil afföll og fjármagns-
kostnað fólk þurfti að bera áður en
húsbréfakerfið kom til.
Höfundur er félagsmálnráðherra.
VORUBILL
Til sölu Benz 2219, árg. ’80. 14 tonn. HMF krani. Einfaldur búkki. Allur
nýuppgerður. Upplýsingar í símum 98-75932 á kvöldin og 985-32353.