Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Volume

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1969, Page 61

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1969, Page 61
SKILDAHÚFA 65 mjög nákvæm lýsing á skildahúfu, sem hann sá í Görðum á Álfta- nesi í október 1791. Um afdrif húfunnar er ekki vitað, en Sveinn lýsir henni á þessa leið: „Kona prófasts4 sýndi mér svonefnda skilcLahúfti (Skjoldhue), sem heyrir til hinum forna þjóðbúningi, sem enn er mikið notaður. Þar eð húfu þessari hefur ekki verið lýst fyrr af ferðamönnum með öðrum þjó'ðbúningi landsmanna, ætla ég að lýsa henni stuttlega. Hún er flöt og kringlótt, 10 þumlungar [25,4 cm] í þvermál, tvöföld og með kringlóttu opi að neðanverðu. Að ofan er hún klædd svörtu flaueli og með gylltum silfurskildi eða hnappi í miðju, og er hann nálægt 5 þumlungum [12,7 cm] í þver- mál. Að innan er húfan fóðruð með svörtu emsklæði. Að utanver'ðu er húfan brydd með % þumlungs [1,9 cm] breiðum gullborða. Eins og áður er sagt, er kringlótt op, nálægt 4 þumlungum [10,2 cm] að þvermáli, neðan á húfunni, og eru rendur þess einnig bryddar með gullborða. Kringum þetta op er húfan að neðanverðu klædd svörtu flaueli og þétt sett gylltum silfurskjöldum, sem eru nærri jafn- breiðir og umger'ð húfunnar (Dobbelturen). Á þessari húfu [réttari þýðing mun vera: Á þessum hluta húfunnar] voru sjö skildir. Sex þeirra voru jafnstórir, hver með 6 laufum, en hinn sjöundi var stærstur, nálægt 4y2 þumlungi [11,4 cm] að þvermáli, og með 18 hangandi silfurlaufum. Allir eru skildirnir úr víravirki, en af því er ekki sjaldgæft að finna hina fegurstu gripi, sem unnir eru hér á landi. Innan í húfuna er hafður hattflóki eða pappi til þess að gera hana nægilega stinna. Þegar húfan er sett upp, er kollurinn fylltur með pappír. Þá er efsta hluta skautafaldsins (Sjá FerðabóJc Eggerts og Bjarna.) stungið gegnum opið á húfunni, þannig að stærsti skjöld- urinn snýr beint fram. Skautafaldurinn er.þá hafður lægri og þykk- ari en venja er til, svo að hann geti borið húfuna uppi. Sagt er, að húfa þessi hafi einungis veri'ð notuð sem brúðarskart, en nú er hún að mestu horfin.“5 Nationalmus. 12013/1964. Leifar þær af skildahúfu, sem varðveittar eru í Þjóðminjasafni Dana, komu til safnsins árið 1861. Hlutu þær skrásetningartölurn- ar 19712/1861 og W 1014 c. Árið 1964 munu þær hafa verið töl'u- settar að nýju, en árið 1965 voru þær teknar til gagngerðrar at- hugunar og viðgerðar í textílviðgerðardeild safnsins.0 Um þær skrif- aði Matthías Þórðarson meðal annars eftirfarandi árið 1918: „Skilt- húfuskildir (sbr. nr. 9896 [þ. e. nú Þjms. 10934]) úr silfri, gylltir, 7+1 að tölu; 1 er stærstur, 10,7 cm [10,8 cm7] áð þvermáli, en hinir 5
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.