Skólablaðið - 01.12.1911, Blaðsíða 4

180
SKOLABLAÐIÐ
hestar-nir, folar-nir, hœðir-nar, rjúpur-nar, lömb-in, aug-un,
hesta-na, fola-na, hœðir-nar, rjúpur-nar, lötnb-in, aug-un, hestu-
num, folu-num, hœðu-num, rjúpu-nutn, lömbu-num, augu-num,
hest-anna, fol-anna, hœð-anna, rjúpn-anna, lamb-anna, augn-
anna. Hér er sannarlega hvorki fegurðartilfundning né sam-
kvæmni fyrír að fara, því eins og allir sjá er sumstaðar skift um
samskeyti nafnorðs og greinis, þar sem því nær við að koma
eftir kenningu höf., t. d. rjúpu-na, en annarstaðar um samskeyti
meginhluta og endingar nafnorðsins. t. d. rjúp-an. Gamla regl-
an um skiftingu atkvæða í orðum er ágæt og er samkvæmust
eðli germanskra mála. Hin er og afar-einföld og fljótlærð og
samkvæm sjálfri sér alla tíð. Hún er fólgin í því eiuu, í öllum
ósamsettum orðum, að láta altaf síðara lið skiftingarinnar byrja
á hljóðstaf, og undir þessa óbrotnu reglu heyra nafnorð með
viðskeyttum greini, sem er ið eina rétta, málspekilega skoðað.
í hestur-inn t. d. er skift um samkomu nafnorðs og greinis, en
í hest-inum um samkomu megmhluta og fallendingar nafnorðs,
og í hest-arnir sömuleiðis, en í hestarn-ir um samskeyti megin-
hluta og endingar greinisins sjálfs, og mega allir sjá, að betur
fer á þessari reglu, sem ávalt er ein og in sama. Annars held
eg, að þeim, sem fundið hafa upp á nýjunginni þarna, verði
hollast að 'nverfa sem fyrst frá henni, og taka upp gömlu skift-
inguna aftur. Að kenna rangritun í skólum, styrktum af lands-
fé, er hneyksli mikið. Um þá rangritun, að láta j og v fylgja
síðara shiftingarlið, er áður talað, en það gerir höf. þó, eins og
líka við er að búast eftir öðru hjá honum í bókinni. Málið á
bókinni er gott og mjög viðfeldið, og enginn efi er á því, að
nota má hana við barnakenslu, ef kennarinn er góður og vel
að sér.
Um skóla erlendis.
Flestir kenrtarar hér munu finna, að ef þeir sitja um
kyrt hver í sínum verkahring, þá er lítil von um, að þeir
geti fylgst með þeim framförum, sem sí og æ gerast í menn-