Vísir - 25.09.1967, Blaðsíða 7

V 1SI R , Mánudagur 25. september 1967.
7
— Rabbnð við
Asgrím Gíslason,
vörubifreiðar-
stjóra, elzta
starfandi mann-
inn í þeirri stétt
í yndislegu veðri, logni og
sólskini, var ég að rölta fram
hjá tízkuverzlun Guðrúnar
við Rauðarárstíg eða hvað
hún nú heitir þessi gata. Ég
sá að þar var húsfýlli bæði
af fögrum flíkum og fögrum
konum, og ég satt að segja
renndi til staðarins hýru auga.
TJ'inum megin viö götuna var
mikill fjöldi vörubifreiða.
Þar hefur vörubflastöðin Þróttur
aðsetur, og allt i einu er hugur
minn vikinn frá allri þeirri feg-
urð, sem augað gladdi svo mjög,
og ég fæ þá^hugdettu að ávarpa
ungan mann, sem stendur þar í
dyrunum og spyrja hann, hver
muni elztur þeirra manna, sem
nú starfi að vörubifreiðaakstri.
— Það veit ég ekki, ég vinn að-
eins hér í afleysingum.
Þá sný ég mér aö elskulegri
!
//
HJOLIN HAFA OFTAST SNUIZT...
44
i
i
(
i
i
i
i
i
í
i
i
i
i
i
V
afgreiðsludömu og spyr hins
sama.
— Já, þag er nú það. Ætli
það sé ekki hann Ási. — Jú,
líklega er það hann Ási. Hann
er kominn yfir sjötugt.
— Ási. Já, ég er nú ekki miklu
nær?
— Hann heitir Ásgrímur Gísla
son og á heima á öldugötu 54.
Ég þakka fyrir ágæta fyrir-
greiðslu og svp fer ég í símann.
Öldurmannleg rödd svarar í sím-
ann. Jú, það er Ásgrímur Gísla-
son bílstjóri. — Ég segi deili á
mér og jafnframt, að ég hafi
hug á að rabba viö hann sem
elzta bifreiöastjóra hjá Þrótti.
— Ég hef ekkert merkilegt
að segja. Hjólin hafa oftast snú-
izt. Það er öll sagan. Annars er
þér vel komið að líta inn til
mín.
i~|g þá er ég setztur hér í nota-
^ lega stofu hjá þeim hjónum
Ásgrími Gíslasyni og Luise Tóm
asdóttur konu hans, en mér er
sagt að hann sé einn af stofn-
endum Þróttar — vörubifreiða-
stjórafélagsins — og elzti starf-
andi maður í þeirri stétt hér í
bæ a. m. k. innan félagsins. —
Ásgrímur er áreiðanlega fróður
um margt, sem snertir þennan
atvinnuveg og hefur fylgzt með
þróun hans um áratugi, — og'
víst er um það, að margt hefur
á milli borið frá því menn not-
uðu þvínær eingöngu reiðskjót-
ann sinn, „þarfasta þjón þeirra
tíma“ eða fóru á tveim jafn-
fljótum og til þess tíma, er
menn nú virðast ekki geta farið
lengd sína án þess að vera á
fjórum hjólum, enda varla hægt
ag fara óhindrað um þessa bless-
aða borg, ef menn ætla að haga
háttum sínum eins og í gamla
daga.
— Hvaðan ert þú upprunninn,
Ásgrimur?
— Foreldrar mtnir voru Gtsii
Guömundsson, sem bjó hér á
Hverfisgötu 96. Móður minni,
sem var vinnukona þar í Staö-
arhverfi, kynntist hann sem sjó-
maður í Grindavfk. Ég fæHdist
svo 1 Litla-Nýjabæ f Krýsuvik-
urhverfi.
— Hve mikil byggö var þá í-
Krýsuvfk?
— Ég man það nú e.cki mín
fyrstu ár, en eftir aö ég fór að
stálpast þá man ég fyrsr og
fremst eftir Stóra-Nýjabæ. Þar
bjuggu Guðm. og Kristín, þau
áttu 18 böm.
— Nú, það er alveg ósvikiö
ævistarf.
— Já, og allt myndarfólk.
Ég fæddist, eins og ég fyrr sagði
í Litla-Nýjabæ hjá manni, sem
Steingrímur hét. — Ég er einn
þeirra manna, sem kom óvart í
heiminn. Hafði mjög lítil kynni
af föður mínum, sem hefur sjálf-
sagt þótt lítið til tilveru minnar
koma.
— Hefur ekki sagan sýnt, að
margir þeir, sem taldir hafa orð-
ið til óvart í þjóðfélaginu, hafa
oröið þvl ekki óþarfari þegnar
en sumir þeir, sem f því efni
eða við þag tækifæri hafa lotið
mannanna lögum. Er það ekki
rótin, blóðblöndunin og uppeld-
ið, sem mestu máli skiptir —
hvort sem yfirlestur hefur átt
sér stað eða ekki, enda þótt ég
með þessu sé ekki að gera lítiö
úr því að f „upphafi skuli menn
endinn skoöa“, ef það þá á
annað borð er hægt? En svo við
fáum ofurlitla skyndimynd af
æsku þinni. Hvar ólst þú upp?
J£g ólst upp í Grindavik og Var
kallaöur niðursetningur að
þeirra tíma hætti, sem boðinn
var upp á vorþingum og auð-
vitað seldur lægstbjóðanda. Og
fram til 10 ára aldúrs var ég á
hrakhólum.
— Já, en fátækt þeirra tíma
var engin mælikvarði á mann-
gildi þeirra sem upp voru að
vaxa?
— Já, og fátæktin var miklu
meiri en fólk í dag skilur. Þó
man ég ekki eftir nema einum
degi, sem ég ekkert fékk að
borða, það var enginn matur til
á heimilinu.
— Þegar ég var 10 ára var ég
tekinn meðgjafarlaust af Guð-
jóni Guðmundssyni og Engilbert
ínu Hafliðadóttuf, sem bjuggu
á Hrauni í Grindavík. Hjá þeim
eða öllu fremur á því heimili
var ég þangag til ég var 35
ára gamall — en nokkum hluta
þess tíma réði ég mér sjálfur,
— var ekki vinnuhjú. — Sjó-
maður var ég frá því ég var 16
ára gamall og fram til 1936,
að ég slasaðist og þar með var
þeim ferli lokið. Þegar það kom
fyrir var ég stýrimaöur á tog-
aranum Austra. — Það var tals-
vert erfiði að vinna sig upp í
yfirmannsstöðu á þeim árum, en
ég haföi tekig fiskimannapróf
frá Stýrimannaskólanum, þegar
þetta slys, sem ég gat um, henti.
Þá var ég með Jónbirni heitnum
skipstjóra. Ég fór niöur á dekk-
ið að athuga vír, sem slóst inn
á dekkið. Veður var mjög vont.
I þá daga var útbúnaður sá á
togurum, að vírar gátu slegizt
inn fyrir „polIa“, sem var á síð-
unni; þá var brotiö úr rúllunni
og ég vildi athuga hvort vírinn
sargaöist í brotinu. Ég komst
aöeins á milli spilsins og „poll-
ans“, þá reiö sjór undir, kippti
öllu í sundur, sló mig niður og
braut bæði lærin svo beinin
stóðu út úr fötum og öllu sam-
an. Matthías heitinn Einarsson
læknir kom því öllu saman.
— Hefurðu þá verið haltur síð
an?
— Nei, en boginn, og það
sennilega vegna of mikillar á-
reynslu á fæturna áður en þeir
voru til þess færir. Læknirinn
hafði sagt mér, að ef ég vildi
halda fótunum, þá mundi/ég
þurfa að reyna talsvert á þá,
og líklega hef ég ætlað mér það
— því ég var nokkug harður af
mér á þeim árum. — Um svipað
leyti gifti ég mig.
— Hvar hittir þú fyrst þína
elskulegu?
— Það var úti í Viðey.
— Viðey? Hvað varst þú eða
þið að gera þar?
— Ég var á skipum Kárafé-
lagsins, en hún var þar í vinnu
á fiskstööinni. Þar kynntumst
við og komum okkur saman um
að rugla saman reitunum sem
ekki voru nú allt of miklar.
Og þessi kona hefur verið mér
stoð og stytta í lífinu alla tíð.
Við höfum átt saman þrjár dæt-
ur og einn son — nú allt full-
orðið fólk sem að líkum lætur.
— Svo þrátt fyrir áföll ár-
anna hefur lífið ekki sýnt þér
neinar klær?
— Ekki beinlínis, nei. Og það
vil ég taka skýrt fram, að eftir
að ég kom að Hrauni leiö mér
alltaf vel, og leið aldrei neinn
skort.
'E’n svo erum við þá loksins
komnir að aðalefninu, sem
átti að vera uppistaða þessa við-
tals.
— Hvenær tókst þú bílstjóra-
próf?
— Árið 1929, og keypti þá
keypti þá yfirbyggðan vörubil,
sem kostaði 4200 kr. Það var
iy2 tonns bfll. Þetta var annar
af tveim fyrstu Chevroletbílum
meö 6 strokka vél, sem komu
hingað til landsins.
— Voru nú ekki talsverð við-
brigði að koma utan af hafi og
fara að skrölta á bílskrjóð um
hálfófæra vegi?
— Jú, það voru mikil við-
brigði, þvf vegir þá voru mjög
slæmir og á köflum nánast ó-
færir. Þegar maöur var I salt-
flutningum hér suður með sjó
þá var þaö oft á tíðum, að ekki
var hægt annað en láta „dúlla“
I fyrsta glr svo lengi sem áfram
var hægt að komast. Einu sinni
man ég eftir þvl, að við vorum
að draga bíl upp og þá sat pall-
urinn eftir með saltinu á.
— Hvað var þá til ráða?
— Auðvitað moka saltinu af,
koma bílpallinum á aftur og
fylla hann svo aftur. Annars
hef ég verið mjög heppinn í
mínu starfi. Fyrstu árin lappaði
ég nú talsvert vig bílinn minn
sjálfur, en nú er ég löngu hætt-
ur því, er ekki fær um það leng-
ur. — Annars hefur starf mitt
sem bifreiðastjóri verið mest við
höfnina.
— Þessi vinna viö höfnina,
hún er mér dálítiö framandi —
því mér virðist sem þar sé helzt
aldrei hægt að vera á ferð með
ökutæki, því mér finnst, ef ég
ek niður að höfn, að ég geti átt
von á því aö vera áður en varir I
klessu aftan- eða framan við
næsta farartæki?
— Já, það er þaö, sem ég hef
oft undrað mig á, þegar ég sé
I blööum eða heyri I útvarpi, aö
tryggingafélögin hafi heiðraö
þetta marga menn fyrir góðan
akstur — fimm ára akstur —
10 ára akstur. Einstaka leigubíl-
stjóri er þar I, en yfirleitt eru
þetta menn, sem aka bílnum
sínum milli heimilis og skrif-
stofu eða vinnustaðar. Ég hef
oft sagt vig mína félaga, sem
eru að snúast innan um allt
þetta kraðak hér við höfnina,
að þessir menn, sem úthluta
þessum verðlaunum, þeir ættu
að vera eins og tvo, þrjá daga
Framn .á bls. 10.
I