Dagblaðið Vísir - DV - 17.04.1990, Blaðsíða 2

2
ÞRIÐJUDAGUR 17. APRÍL 1990.
Fréttir__________________________
Grafarvogur:
Aldrei farið fram
almannavarnaæfing
- segir Guðmundur Guðmundsson, formaður íbúasamtaka Grafarvogs
„Eg var tilbúinn fyrir mitt leyti að
bíða eftir almannavamaflautunni þó
þetta hafi ekki verið í fyrsta skipti
sem viö sjáum slökkviliðið fara
þarna uppeftir,“ segir Guðmundur
Guömundsson, formaður íbúasam-
taka Grafarvogs, en hann býr viö
Funafold. „Það stakk mig hins vegar
aö heyra í fréttum að hættuástandi
hefði verið aflýst því ég varð aldrei
var við að því væri lýst yfir. Við
sjáum ekki áburðarverksmiðjuna
héöan en ég fylgdist með krökkunum
„Frá því eldurinn kemur upp og
þar til hættan er liðin hjá líða ekki
nema um 10 til 15 mínútur," sagði
Davíð Oddsson, borgarstjóri og for-
maður almannavamanefndar
Reykjavíkur, um þá gagnrýni íbúa í
Grafarvogi að þeim hafi ekki verið
kunngert um hættuna fyrr en hún
var hðin hjá.
í máli þeirra kemur einnig fram
Fá ekki áhættuþóknun:
Eldurinn
í áburðar-
verksmiðj-
unni vekur
upp
spurningar
- sega slökkvíliösmenn
„Við fáum enga áhættuþóknun í
okkar starfi og við höfum aðeins ver-
iö að ræða það hvort við ættum ekki
að fara fram á slíkt,“ sagði Björn
Gíslason, fulltrúi slökkviliðsmanna í
Starfsmannafélagi Reykjavíkurborg-
ar. Eldurinn í áburðarverksmiðjunni
hefur vakið upp margar spumingar
innan raða slökkviliðsmanna um
hættu starfsins.
„í slökkviliðinu er vahnn maður í
hverju rúmi og miklar kröfur gerðar
til hvers og eins. Það að leggja sig í
mikla hættu th bjargar öðram er
okkar starf en við fáum ekkert greitt
aukalega fyrir það að leggja líf sjálfra
okkar undir.“
-JJ
Fullar fanga-
geymslur
á páskadags-
morgun
Erilsamt var hjá lögreglunni í
Reykjavík á laugardagskvöldið.
Miidl ölvun var í bænum þó
skemmtistaðir væru ekki opnir
lengi. Var fólk úti á götum og í
heimahúsum. Á páskadagsmorg-
un vora fangageymslur yfirfuh-
ar. Þá var nokkuð um ölvunar-
aksturumhelgina. -hlh
sem eltu slökkvibOana og greiiúlegt
var að þau voru strax stöðvuð og
snúið til baka. Það fyrsta sem ég
hugsaði var að athuga með það hvar
börnin væru og taka þau þá inn.“
Stjórn íbúasamtakanna kemur
saman í kvöld og mun bruninn í
áburðarverksmiðjunni vera aðalefni
fundarins. í haust fóru fulltrúar
íbúasamtakanna á fund borgarstjóra
og bentu á að íbúðabyggðin væri
komin mjög nálægt verksmiðjunni.
„Það er búið að benda á hættu-
að þeim finnst að einhver fræðsla
eigi að fara fram um til hvaða ráöa
fólk eigi að grípa ef ammoníak
streymir frá verksmiðjunni, þar sem
eðhlegustu viðbrögðin séu að foröa
sér. Þaö sé hins vegar einmitt það
sem fólk á ekki að gera.
„í skýrslunni um hættuna frá verk-
smiðjunni frá 1988 kom fram að hætt-
an er ekki í næsta nágrenni verk-
„Við sáum reyk rétt við tankinn
en vissum aldrei nákvæmlega hvar
eldurinn var. Okkar fyrstu viðbrögð
voru að kveikja á útvarpinu til að
vera viðbúin tOkynningu frá Al-
maxmavömum um að við þyrftum
að rýma húsið. Það tók greinilega
mjög skamman tíma að ráða niður-
lögum eldsins og þegar við sáum að
aht var með kyrram kjörum vissum
við að hætta var hðin hjá,“ sagði Sig-
urhna Davíðsdóttir, íbúi við Fanna-
fold, en hún fylgdist með brunanum
út um glugga á íbúð sinni. „Seinna
kom í ljós að það hefðu verið röng
viðbrögð að yfirgefa húsið. Eftir á aö
ástand vegna þessa gamla geymis í
tíu ár. Það hlýtur einhver ábyrgð að
hvíla á stjórn áburðarverksmiðjunn-
ar að bygging nýja geymisins hefur
dregist um nokkra mánuði. Þetta
snertir ekki eingöngu íbúa Grafar-
vogsins því eins og komiö hefur fram
ræðst það af vindátt hvert eiturskýið
fer. íbúar í Kleppsholti, Sundum og
Mosfellsbæ eru ekki í minni hættu
en við.“
í máli Guðmundar kom fram aö
íbúamir vita ekki nákvæmlega
smiöjunnar heldur í Laugarnesi og í
miðbænum. Ríkjandi vindáttir era
austan- og norðaustanáttir. Leik-
menn hafa hins vegar alltaf rýnt í
næsta umhverfi.“
- Er ekki eðlhegt aö Reykvíkingum
sé sagt tO um fyrstu viðbrögð, tO
dæmis í símaskránni, eins og um
kjarnorkustyrjaldir, hvar svo sem
mesta hættan er miðað viö ríkjandi
hyggja veit maður að hver og einn á
að kynna sér hvemig bregðast á við
svona hættuástandi. Við sem búum
í næsta nágrenni við verksmiðjuna
vorum ekki búin að því svo líklega
höfum við sofið á verðinum hvað það
snertir."
íbúar í Fannafold vita hvenær eitt-
hvert hættuástand skapast í áburð-
arverksmiðjunni því þeir heyra í við-
vöranarkerfi verksmiðjunnar. „Hins
vegar heyrum viö ekM í almanna-
vamaflautum þegar þær era prófað-
ar. Ég veit ekki tíl þess að það sé
flauta í þessu hverfi og er það ekki
gott. En ég treysti á það að viðvörun-
hvernig á að bregðast við hættu-
ástandi frá áburðarverksmiðjunni.
„Það þyrfti að undirbúa íbúa fyrir
svona lagað en það hefur aldrei farið
fram almannavarnaæfing í hverfinu
og í ljósi reynslunnar væri rétt að
halda slíka æfingu," sagði Guömund-
ur. „Það er engin ástæða til aö hræða
íbúana um of en samt verður enginn
í rónni vitandi af áburðarverksmiðj-
unni svo nálægt.“
-JJ
vindáttir?
„Það var sagt þegar um þetta var
fjallað. Máhð er það að í rauninni
hafa menn ekki nema um 10 til 15
mínútna fyrirvara ef virkOega Ola
fer. Þá má alls ekki koma upp pat
eða láta fólk rjúka út á götumar. Þaö
era hins vegar Almannavarnir ríkis-
ins sem ráöa því hvað er í síma-
skránni," sagði Davíð. -gse
um sé útvarpað ef ástæða þykir tO.“
Sigurlína sagði að byggðin í Grafar-
vogi væri staðreynd en heldur væri
áburðarverksmiöjan óskemmtilegur
nágranni. „Viö getum hugsaö okkur
síðustu atburði sem ágætis æfingu í
því hvað á að gera ef eitthvað ber
út af. Meðan verksmiðjan er hér
verðum við að sætta okkur við hana
en að mínu viti gengur þaö ekki upp
til lengdar að hafa slíka verksmiöju
nálægt íbúðabyggð. Mér finnst þaö
umhugsunarefni hvort þessi verk-
smiðja á lengur erindi á þessum stað
þegar borgin hefur færst svo nálægt
henni.“ -JJ
Verksmiðjan
á að hverfa
- segir Davíð Oddsson
„Ég hef aOtaf lagt áherslu á það
fyrir mitt leyti aö verksmiðjan
eigi að hverfa en það hefur ekki
fengist fram,“ sagði Davíð Odds-
son borgarstjóri í tilefni af hættu-
ástandinu við Áburðarverk-
smiðjuna í Gufunesi á páskadag.
„Eftir að skýrslan um hættuna
af þessum geymi kom 1988 héld-
um við fund í almannavarna-
nefndinni og kröfðumst þess að
ekki yrði flutt ammoníak til verk-
smiðjunnar. í annan stað kröfð-
umst við þess að verksmiðjunni
yrði lokað en ég fékk bréf frá
verkalýöshreyfingunni út af því
þar sem sagt var að svo og svo
mörg atvinnutækifæri myndu
glatast. I þriðja lagi bað ég ríkis-
stjórnina, sem þá var, að gera
athugun á hvort þaö væri þjóð-
hagslega hagkvæmt að reka
þessa verksmiðju en ég hef þá trú
aö svo sé ekki. Þáverandi land-
búnaðarráöherra breytti þessu
og lét rannsaka hvort verksmiöj-
an sem slik gæti boriö sig sem að
sjálfsögðu er aUtaf hægt ef menn
hafa áburðarverðið nógu hátt
Þetta var því bara vitleysa. Nið-
urstaða ríkisstjórnarinnar varð
síðan sú að leggja ekki verksmiðj-
una af en jafnframt að veija um
100 milljónum króna til að byggja
þennan kælda tank. Þaö kom síð-
an beiðni um Igyfi til að byggja
þennan tank og aö sjálfsögðu
höfnuðum við því ekki þar sem
hann var til bóta. En nefndin ósk-
aði eftir aö ammoníak yrði ekki
flutt í geyminn sem fyrir var á
meðan á byggingu nýja geymis-
ins stæði. Fjóram mánuðum síð-
ar fór verksmiðjan þess á leit að
hún fengi að flytja ammoníak í
gamla geyminn aö uppfylltum
ýmsum skUyrðum, meðal annars
að minnka magniö 1 geyminum
um helming. Almannavarna-
nefnd samþykkti það fyrir sitt
leyti,“ sagði Davíð.
-gse
Bjami P. Magnússon:
Ég fór í
smáfýlu
- fer á lista Nýs vettvangs
Bjarni P. Magnússon, borgarfuU-
trúi Alþýöuflokksins, hefur ákveðið
að taka þriðja sæti á Usta Nýs vett-
vangs en þar lenti hann í prófkjöri
samtakana um fyrri helgi. Eftir próf-
kjörið lét Bjarni í veðri vaka að hann
hygðist draga sig til baka vegna af-
skipta Jóns Baldvins Hannibalsson-
ar, formanns Alþýðuflokksins, og
Jóhönnu Sigurðardóttur, varafor-
manns flokksins, af prófkjörinu en
Bjarni segir þau hafa unniö gegn sér.
„Ef ég hefði notið þess aö forystan
í mínum flokki hefði komið fram við
mig eins og forystan í Alþýöubanda-
laginu kom fram við Kristínu Ólafs-
dóttur, það er látiö prófkjöriö í friði,
þá hefði ég fengið flotta kosningu,"
sagði Bjami í samtaU við DV.
- En hefur þú ekki skaöaö Nýjan
vettvang með því að gera usla vegna
niðurstaðna prófkjörsins?
„Það má segja að ég hafi leikið
vondan leik og gert þessu nýja afli
slæmt. En ég er nú mennskur eins
og margir aðrir. Ég hef minn metnað
og ég viðurkenni að ég fór í smá-
fýlu,“ sagði Bjami.
-gse
Ekið á hest
Ekið var á hest á Suðurlandsvegi,
vestan við Eystri-Rangá, á páskadag.
Aflífa varð hestinn á staönum.
Ein bílvelta varð á FljótshUöarvegi
í gærdag. Tveir farþegar vora í bfln-
um og sluppu báöir með minniháttar
skrámur.
-hlh
Hættan liðin hjá innan 15 mínútna
- segir Davíð Oddsson
Þórður Bogason slökkviliðsmaður, á aðalstöð í Reykjavík, var fremstur þeirra manna sem áttu við eldinn uppi á
ammoníaksgeyminum i Áburðarverksmiðjunni í Gufunesi á páskadag. Helgi Scheving, varðstjóri hjá slökkviliðinu
í Reykjavík, stjórnaði aðgerðum slökkviliðsmanna ásamt staöarmönnum í Gufunesi. DV mynd S
Kveiktum strax á útvarpinu
- segir Sigurlína Davíðsdóttir, íbúi við Fannafold