Dagblaðið Vísir - DV - 11.04.1995, Blaðsíða 4

4
ÞRIÐJUDAGUR 11. APRÍL 1995
Fréttir_________________________________________________________________________dv
Ðeilur magnast um túlkun á síðustu kjarasamningum:
Líkur á að leitað verði
úrskurðar Félagsdóms
- deilumar snúast um hvort ýmsar aukalaunagreiðslur eigi að hækka eða ekki
Deilur eru uppi um túlkun á kjara-
samningum sem aðilar vinnumark-
aðarins gerðu með sér í febrúar síð-
astliðnum. DV hefur fyrir því heim-
ildir að ákveöin verkalýðsfélög, eða
sambönd, íhugi nú að vísa deilunum
til Félagsdóms til úrskurðar.
„Það er skýrt fram tekið í samning-
unum að 2.700 króna eða 3.700 króna
hækkunin, sem kemur á launataxt-
ana, hækki ekki bónus eða premíu-
greiðslur. Hafnarverkamenn fá hlut-
deild í þeim tímaspamaði sem verö-
ur við hagræðingaraðgerðir. Þaö er
greitt af meðaltímakaupi hópsins.
Þeir héldu því ákveðiö fram að það
væri ekkert tekið fram í kjarasamn-
ingunum um þetta kerfi og því bæri
þeim að fá hækkun á þessum greiösl-
um í samræmi við taxtahækkun.
Þeir sögðu að þetta væri hvorki bón-
us né premíukerfi. Þess vegna var
orðið við kröfum þeirra," sagöi Þór-
arinn V. Þórarinsson, framkvæmda-
stjóri VSÍ, um þá deilu sem Dagsbrún
haíði betur í við Eimskip og Mjólk-
ursamsöluna.
Yfirborganir í ýmsu formi eru al-
þekkt fyrirbæri hér á landi. Eitt
formið er yfirborgun sem hlutfaU af
taxtakaupi. Þórarinn V. var spurður
hvort launþegi með 80.000 krónur á
mánuði, fyrir kjarasamniga, sem
hefði haft 10 prósent af taxta sem
yfirborgun og því samtals 88.000
krónur í laun á mánuði, ætti að fá
10 prósent af 82.700 krónur eftir að
launataxti hans hækkaði eftir kjara-
samninga.
„Við lítum svo á að það sé enginn
spuraing um það að samið var um
að endanlegt kaup ætti aö hækka um
Deilt er um túlkun á kjarasamningum. Líklegt er að ákveðin verkalýðsfé- 2.700 eða 3.700 krónur á mánuði. Þvi
lög, eða sambönd, íhugi nú að visa deilunum til Félagsdóms. hækkar yfirborgunin ekki. Aftur á
móti á vaktaálag og yfirvinna að
hækka sem nemur taxtahækkun-
inni,“ sagði Þórarinn V. Þórarinsson.
Bjöm Grétar Sveinsson, formaður
Verkamannasambandsins, sagði að
sambandið ætti í deilum við vinnu-
veitendur um hvemig á aö reikna
þúsund krónumar sem koma á
lægstu launin, ofan á námskeiðs-
greiðslur. Hann sagði að fólk í fisk-
vinnslu, sem færi á námskeið, fengi
3.207 króna námskeiðsálag á mán-
uði. Vinnuveitendur segja að fyrst
eigi að reikna námskeiðsálagið ofan
á taxta og síðan þúsund krónurnar.
„Þetta munar svo sem ekki neinum
stómm upphæðum en í okkar huga
snýst málið um grundvallaratriði,“
sagði Bjöm Grétar.
DV er kunnugt um að mörg fleiri
stéttarfélög em ósammála túlkun
vinnuveitenda á samningunum.
Benedikt Davíðsson, forseti Alþýðusambandsins, um háajaðarskatta:
Tekjutenging bótanna nær alK of langt niður
- félagshyggjugildrur ástæðan, segir Friðrik Sophusson flármálaráðherra
„Við gerðum okkar afitaf grein fyr-
ir þessu. Þess vegna gagnrýndi
verkalýðshreyfingin mjög hart að
þessi tekjutenging bótanna skyldi
látin ná svona langt niður í tekjum.
Við sögðum að þama væri vísvitandi
verið að skattleggja lágar og miðl-
ungstekjur. Aftur á móti er það rangt
sem Friðrik Sophusson fjármálaráð-
herra segir í blaðaviðtah að það sé
með óeðlilegum hætti með þessari
tekjutengingu verið að auka jaðar-
skatta á hátekjufólki. Það sést best á
því að hátekjuskatturinn kemur ekki
á hjónatekjur fyrr en þær em komn-
ar upp í 500 þúsund krónur á nján-
uði. Þegar þar er komið launum em
umræddar bætur, eins og bamabóta-
auki, vaxtabætur og húsaleigubætur,
fallnar niður. Þess vegna er villandi
haldið á þessu af hálfu fjármálaráð-
herrans og við munum koma á fram-
færi leiðréttingum vegna þess,“ sagði
Benedikt Davíðsson, forseti ASÍ, um
þá staðreynd að jaöarskattar fólks
með tekjur frá 125 til 210 þúsund
krónur á mánuði geta verið allt að
95 prósent.
Hann sagði aö verkalýðshreyfingin
hefði alltaf sagt að ef um tekjuteng-
ingu væri að ræða þyrfti að tryggja
það að lágar og miðlungstekjur yrðu
ekki fyrir barðinu á aukaskattlagn-
ingu vegna þess.
„Það er því ekki lítil handvömm
af hálfu Jóhönnu Sigurðardóttur,
þáverandi félagsmálaráðherra, að
hafa húsaleigubætumar með þeim
hætti að í fyrsta lagi era þær skatt-
skyldar og í annan stað lækka þær
barnabæturnar," sagði Benedikt.
„Ástæðan fyrir þessum vandræð-
um er sú að menn hafa alltaf verið
að hlaða niður bótum fyrir þá sem
era verst settir í þjóðfélaginu. Fyrir
vikið eru búnar til gildrar sem ég
hef kallað félagshyggjugildrur.
Venjulega eru það stjómmálamenn
sem era að hjálpa þeim verst settu
sem sefja inn bætumar en þær eiga
að áhti þeirra ekki rétt á sér þegar
fólk er búið aö ná ákveðnu tekju-
marki. Þessar gjldrur era verstu ein-
kennin í skattkerfinu í dag. Ég tel
óumflýjanlegt að ráðast í að lagfæra
þetta. Ég bendi á að á sínum tíma
valdi verkalýðshreyfingin, og ríkis-
stjórnin féUst á það, að taka þá pen-
inga sem þá vora tíl ráðstöfunar tíl
þess að lækka matarverð í gegnum
virðisaukaskattskerfiö. Þannig átti
að ná tíl þeirra sem hafa svo lágar
tekjur að það er ekki hægt að bæta
kjör þeirra í gegnum tekjuskatts-
kerfið. Því miður var ekki hægt aö
gera aUa hluti í einu og matarskatts-
lækkunin var taUö forgangsverk-
efni,“ sagði Friðrik Sophusson fiár-
málaráðherra.
Hverjir unnu?
Fylgi flokka
— samkvæmt skoöanakönnun —■
Nú era menn aö velta fyrir sér
kosningarúrsUtunum og sannfæra
sjálfan sig um að þeir hafi sigrað í
kosningunum. Jafnvel þeir sem
mestu töpuðu unnu á og aUir
standa uppi sem sigurvegarar.
Kosningar era einmitt svo ánægju-
legar fyrir þá sök hversu margir
geta sigrað í svona kosningum og
það er aldrei neinn sem tapar.
Dagfari er þá að tala um stjórn-
málaflokkana enda er þeim att á
foraðið og þeir látnir halda að kosn-
ingamar snúist um gengi þeirra.
Það gleymist þó í aUri þessari
umræðu og kapphlaupi um verð-
launasætin að það era aUs ekki
flokkamir sem era í kjöri. Þeir era
bara eins og veðhlaupahestamir
og hundamir sem era látnir hlaupa
eftir brautinni. Þeir era til brúks
fyrir aUa hina sem veðja á hestana
og hundana og í þeim hópi áhorf-
enda og utanaðkomandi er að finna
hina raunverulegu sigurvegara og
hina sem töpuðu.
í þeim hópi era til að mynda aug-
lýsingastofumar. Þaö era auglýs-
ingstofumar sem mæla gengi sitt
eftir atkvæðafiölda flokkanna sem
þær tefla fram. Það era auglýsinga-
stofumar sem standa og faUá í
þessari kosningabaráttu.
Af hveiju tók Jóhanna Sigurðar-
dóttir aUt í einu upp á því að brosa
í kosningabaráttunni, manneskjan
sem aldrei hafði stokkið bros á
löngum póUtískum ferU? Skýringin
er auðvitaö sú að auglýsingastofan
hennar ráðlagði Jóhönnu að brosa
við og við. Eina vandamáUð var að
koma Jóku í skilning um það hve-
nær hún ætti að brosa vegna þess
að Jóhanna er ekki vön því að
brosa að einhveiju fyndnu, því
henni finnst ekkert fyndið.
Af hverju grennti Dávíð Oddsson
sig og kom svona glerfínn fram í
sjónvarpsauglýsingum? Það var
ekki vegna þess að Davíð væri
hættur að borða eða hefði löngun
tU að horast. Veslings Davíð fékk
um það fyrirmæh frá auglýsinga-
stofunni að hora sig og öðravísi var
hann ekki frambærUegur gagnvart
kjósendum. Davíð varð aö breyta
útUtinu svo Sjálfstæðisflokkurinn
gæti sýnt hann!
Og Davíð gerði meira. Hann hætti
að hafa skoðanir og vera illkvittinn
og setti upp svip hins sauðmein-
lausa stjómmálageldings sem ekk-
ert vissi og ekkert sagði. Það var
ekki vegna þess að Davíð hefði ekki
lengur skoðanir né heldur vegna
þess að hann var ekki lengur Ul-
kvittinn. Nei, auglýsingastofan
hans Davíðs varð aö sigra með sinn
mann og þá varð hann að gjöra svo
vel að vera öðravísi en hann á að
sér að vera. Annars hefði auglýs-
ingstofan hans ekki sigrað í þessum
kosningum.
Fyrir utan keppnina á miUi aug-
lýsingastofanna setti slagurinn á
miUi þeirra sem gerðu skoðanak-
annanir mikinn svip á þessa kosn-
ingabaráttu. Þar vora þátttakend-
urmr Gallup, Felagsvisindastofn-
un, Skáís, DV og aðrir minni spá-
menn á vegum einstakra fiölmiöla.
Keppni var afar tvísýn og harösótt
og kepptust kannanimar við að
hringja í kjósendur fyrir kjördag
og svo aftur á kjördag tíl að vera
vissar um að kjósendur mundu
kjósa rétt og kjósa samkvæmt nið-
urstöðum skoðanakannana.
Alvarlegasta áfalhð kosninga-
nóttina reyndist þeim skoðana-
könnunum sem ekki höfðu fengið
nógu návæma niðurstöðu fyrir
kosningar. Sumar aðrar hrósa hins
vegar sigri og segja má að skoðan-
akannanir séu orðnar svo tíðar og
svo nákvæmar að óþarfi sé að kjósa
á sjálfan kjördaginn.
Raunar finnst Dagfara það mUdu
skynsamara og ólíkt ódýrara ef
felía má niður kosningar og leyfa
síðan flokkunum að bjóða þær út
og með því fá fram rétt úrsUt í
könnunum. Einstök fyrirtæki, sem
taka að sér skoðanakannanir, geta
síðan boðið hinum mismunandi
flokkum upp á mismunandi úrsUt
og þeir hreppa hina einu og gfidu
könnun sem býður flokkunum upp
á þær niðurstööur sem era flestum
ásættanlegar. Þannig má líka fiölga
kosningum án þess að efna tíl kosn-
inga og hreyfa síðan þingmanna-
styrk flokkanna til í samræmi við
kannanir á hveijum tíma. Þetta
fyrirkomulag er ólíkt lýðræðis-
legra og hagkvæmara svo að ekki
sé talað um spamaðinn .
En aðalatriðiö er þó hitt að
raglast ekki á sigurveguram.
Flokkarnir hafa ekkert með það aö
gera.
Dagfari