Þjóðviljinn - 18.01.1957, Blaðsíða 6

B) — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 18. janúar 1957
BMóÐViumN
Útgefandi:
Sameiningarflokkur alpýðu — Sósíalistaflokkurinn

Ih;í!dsbiónar að verki
virðist nú augljóst að
*■ nokkrir hægri menn í Al-
þýðuflokknum ætli að verða
Við liðsbón atvinnurekenda og
Ejálfstæðisflokksins við kosn-
ingarnar í verkalýðsfélögun-
km. Þarna eru að verlci gami-
ir íhaldsþjónar sem hafa frá
upphafi verið algjörlega and-
vígir núverandi samstarfi um
ríkisstjórn og beittu sér gegn
því meðan fært þótti. Þessir
itnenn þykjast eygja möguleika
itil að skaða stjórnarsamstarf-
ið og veikja hornstein þess,
eamvinnuna við verkalýðs-
iireyfinguna, með því að sam-
fylkja með atvinnurekendum
og íhaldi í verkalýðsfélögun-
»im. Það er því samræmi I
verkum þeirra. Helzta áhuga-
*mál hægri manna Alþýðu-
. flokksins ér að koma núver-
Bndi ríkisstjórn frá völdum og
K.fhenda íhaldinu stjórnar-
taumana.
Sessi opinberi fjandskapur
við samstarf núverandi
1 Btjórnarflokka og flatmagandi
1 jjjónustulipurð við íhaldið í
1 forölti þess í verkalýðsfélögun-
um mun ekki aðeins verða
fordæmt af sósíalistum og
öðrum stuðningsmönnum Al-
þý’ðubandalagsins. Allir vinstri
menn, hvar sem þeir standa í
flokki, sjá og skilja að erfitt
er að vinna þarfara verk í
þágu íhaldsins og atvinnurek-
enda en að aðstoða það við
að cfla áhrif sín í verkalýðs-
Ihreyfingunni og lama hana
innnnfrá. Ekki sízt munu heið-
arlegir fylgjendur Alþýðu-
flokksins í verkalýðsfélögun-
um draga sínar ályktanir af
þessari framkomu hægri for-
ingjanna. Þeir hljóta að skipa
sér því eindregnar við hlið
annarra stéttvísra verka-
manna og vinstri manna í
verkalýðsfélögunum til vernd-
ar hagsmunum stéttar sinnar
og vinstri samvinnunnar sem
hægri menn verða opinberari
að því að ganga erinda stjórn
arandstöðunnar og atvinnu
rekenda.
Thaldið mun því fljótt reka
sig á þá staðreynd að
fylgispekt nokkurra hægri
manna í Alþýðuflokknum færir
það ekki nær því takmarki að
reka fleyg í þá vinstri sam-
vinnu sem tekizt hefur gegn
því og hagsmunum gróða
stéttar og milliliða og að lama
eða eyðileggja samtök vinn-
andi fólks. Heróp íhaldsins og
hægri klíkunnar í Alþýðu-
flokknum þarf að verða til
þess að þjappa saman öllum
framsæknum öflum í verka-
lýðshreyfingunni, þjappa þeim
saman til svo öflugrar og
þróttmikillar sóknar að íhald-
ið verði hrakið á eftirminni-
legan flótta og fái þá ráðn-
ingu sem það verðskuldar. Um
það verkefni sameinast nú all
ir vinstri menn í verkalýðs-
félögunum og láta fámennum
og yfirgefnum hópi hægri
krata einum eftir að skemmta
íhaldinu með aðstoð við sundr-
ungarstarfið, sem hefur að
megin markmiði að eyðileggja
stjómarsamstarfið og fella nú-
verandi rikisstjóm.
Ábyrgðarlaus floldcur
Sjálfstæðisflokkurinn er á-
byrgðarlausasti flokkurinn
á íslandi. Hann er reiðubúinn
tii a-3 halda fram hvaða skoð-
un sem er ef hann telur sig
hagnast á því. Hann lætur sig
ekki he’dur muna'um að halda
fram tveimur eða fleiri and-
Stæðum skoðunum i senn eftir
því við hvern er talað. Aldrei
hefur þó þessi eiginleiki
ilokksins birzt jafn greinilega
pg eftir að hann komst í hina
5,börðu“ stjórnarandstöðu á s.l.
feumri.
Þegar ríkisstjórnin batt allt
verðlag í landinu á s.l.
hausti i samráði við alþýðu-
samtökin ætlaði Sjálfstæðis-
flokkurinn af göflunum að
ganga. Hann skoraði á laun-
þega að heimta kauphækkanir.
Hann skoraði á bændur að
heimta hærra verð fyrir afurð-
ir sinar. Og hann skoraði á
kaupmenn að skipuleggja
svartan markað ef þeir fengju
ekki hærra vöruverð En svo
þegar bráðabirgðalög stjórnar-
fcinar komu til meðferðar á
}>ingi, sá hann séx þapn kost
vænstan að hætta vlð allan
ícddaraleik og iýsa fylgi við
®ðgerðimar. Forustumennirnir
höfðu rekið sig óþyrmilega á
það að hið ábyrgðarlausa og ó-
heila skrum vakti aðeins fýrir-
litningu hjá þjóðinni.
17,n flokkurinn virðist ekkert
" geta lært, Nú hefur verið
tekin upp sama aðferðin og í
haust. Sjálfstæðisflokkurinn
kveðst vera stórhneykslaður á
því að nú muni ýmsar vörur
hækka í verði meira og minna.
En á sama tíma er hann enn-
þá hneykslaðri á því að milli-
liðir skuli ekki fá að leggja á
vörurnar eins og þeim sýnist á
sama hátt og verið hefur að
undanfömu, og hann hefur
eggjað þá lögeggjan að taka
upp sölubann til þess að knýja
fram sem hæst verð. Hann
heimtar sem sagt í einu lægra
verð og hærra verð eftir því
hvort hann talar við almenn-
ing eða milliliði. Gallinn er að-
eins sá að öll þjóðin heyrir
hvað Sjálfstæðisflokkurinn seg-
ir við milliliðina
Tf^að er hægt að finna mörg
*■ áróðursefni með svona
vinnubrögðum og stjómarand-
staðan getur orðið „hörð“. En
það tekur enginn mark á gagn-
rýni sem byggð er á fullkomn-
íjú . -. - •
Nú tim nokkurt skeið hafa
blöð olíufélaganna, Morgun-
blaðið og Vísir, mjög legið í
hælunum á mér út af olíumál-
unum. Ég hefi haft öðrum
hnöppum að hneppa að und-
anfömu á meðan samningar
hafa staðið yfir um reksturs-
grundvöll útgerðarinnar en að
elta ólar við lygafréttir íhalds-
blaðanna um þessi mál.
Það er út af fyrir sig merki-
legt mál, að nú skuli íhalds-
blöðin, sem alltaf hafa staðið
eins og vaiðhundar um okur-
mál olíufélaganna, ásaka mig
fyrir of lin tök á olíufélögun-
um, einkum hvað við kemur
leigu á Hamrafellinu og fyrir
það að hér skuli vera hærra
olíuverð en þurft hefði vegna
leigu á olíuflutningaskipum.
Nú koma þessi blöð og virð-
ast hafa sérstakan áhuga fyr-
ir lágu olíuverði, en allt fram
að þessu hafa þau reynt að
verja í líf og blóð hið óheyri-
lega háa olíuverð sem gilt hef-
ur í landinu. Sg vænti, að þeir
séu ýmsir, sem muna deilur
þær sem ég átti í á sl. ári
einmitt við þessi blöð um
verðlagningu á olíu hér og í
nálægum löndum. Þá réttlættu
þessi íhaldsblöð hverja verð-
hækkun á olíu, sem ákveðin
var, og áttu sér þá stað gífur-
legar hækkanir æ ofan í æ.
Hór er um vtsvitandi blekk-
Ingu að ræða. Olrufélögin
höfðu fulla heimild til að
leigja umrætt skip til flutn-
inganna og þurftu ekki að
sækja um neina heimild til
mín í þeim efnum.
Þetta upplýsti ég á Alþingi
5. des. sl. þegar íhaldsþing-
maðurinn og olíusalinn Björn
Ólafsson var að dylgja þar
um þessi mál.
Þá rakti ég auk þ'ess við-
skipti mín við olíufélögin all-
rækilega varðandi þessar
skipaleigur og var ekki ann-
að að sjá en að íhaldsþing-
maðurinn hefði heldur lítið
Lúðvík Jósepsson, viðskiptamálaráðherra
Olíumálin
Leiga á olínskipum
- leigan á Hamrafelli
Fyrri hluti
En nú er sem sagt tónninn
annar, enda verðlag á oliu hér
fast og óbreytt þrátt fyrir
gífurlegar hækkanir á olíu í
öllum löndum í kringum okk-
ur. Og nú hefur það gerzt í
oliuverðlagi, sem aldrei hefur
gerzt áður, að verð á oltum
er ÓDÝRARA hér en í ná-
grannalöndum okkar.
Ætli árásarskrif íhaldsblað-
anna á mig út af olíumálunum
eigi ekki sína skýringu í þess-
um staðreyndum, eða hver
trúir því, að blöð íhaldsins
veittust sérstaklega að mér,
eða ríkisstjóminni fyrir olíu-
málin, ef olíufélögin græddu
eins vel og áður?
Það er einkum tvennt, sem
íhaldsblöðin hafa deilt á mig
fyrir í þessum olíumálum. Hið
fyrra er: að ég hafi synjað
olíufélögunum um leyfi til
þess að leigja tiltekið olíu-
flutningaskip fyrir 120 shill-
inga tonnið, og af því hafi
leitt að síðar var skip leigt til
þessara flutninga fyrir 220
shillinga tonnið.
«>
um óheilindum —■ þótt óheil-
indi séu að vísu sjálfsögðustu
einkenui þeirra maxma sem
eiga enga stefnu nema fýsn til
auðs og valda.
upp úr krafsi sínu.
Ég benti þá á þessi aðalat-
riði málsins: Olíufélögin hafa
samningslega skuldbundið sig
til þess að flytja nauðsynlegar
olíur til landsins. Þau ráða
sjálf skipaieigum. Ég hafði
enga íhlutun í þessi málefni
þeirra.
En vegna þess að flutnings-
gjöld fóru hækkandi vildu fé-
lögin tryggja sér það, að
hækkandi flutningsgjöld yrðu
viðurkennd í verðlaginu. Af
þeim ástæðum sneru þau sér
til mín og óskuðu eftir með-
mælum mínum með skipaleig-
unni.
Nú vissu þau, að ég fór
ekki með verðlagsmál og því
heyrði þessi beiðni þeirra ekki
sem slík undir mig. En ég,
sem sjávarútvegs- og við-
skiptamálaráðherra, hafði að
sjálfsögðu áhuga fyrir því að
nægileg olía yx-ði flutt til
landsins. Af þeim ástæðum
hafði ég áhrif á að skip yrðu
leigð til flutninganna, þegar
erfiðleikar af striðsvöldum
gerðu leigu á skipurn óað-
gengilega og olíufélögin höfðu
sumpart eða alveg gefizt upp
við að fá skip.
Nokkru áður en Súez-stríðið
skall á tóku flutningsgjöld að
hækka, einkum á olíuskipum.
Þá vildu olíufélögin fá með-
mæli min til leigu á gasolíu-
skipi fyrir’:150. shillinga-tonn
’ ið. Næsti farmur .áður hafðl
verið fluttur fyrir 98-'shillii>ga.'
Ég vildi ekki gefa meðmæli
mín til þessa.
Síðar vildu féíögin fá með-
mæli fyrir leigu fyrir sama
fanni á 129 sh. og 6 pence.
Ríkisstjórnin samþykkti , þá
eftir nokkra.daga að rétt væri
að heimila félögunum fragt
sem næmi allt að" þessari upp-
hæð. En fragtin lækkaði þá'.
enn næstu daga, og svo .kóm;
að Hamrafellið tók þehnan.
farm fyrir 100 shillinga. I
þessu tilfelli vildu því olíufé-
lögin leigja. skip fyrir 150 sh.
tonnið sem. litlu siðar: í-eyndist
hægt að fá fyrir 100 sli.
Nokkrum. dögum eftjr að
þetta gerðist töldu olíufélögin
svo rétt að leigja- skip undir
togaraolíu fyrir 120 sh.. tonn-
ið, en síðasti farmur af þess
konar olíu hafði verið fluttur
á 83 sh. og 6 pence. Ég vildi
ekki veita meðmæli mín fyrir
þessari fragtahækkun, . en
gerði- félögunum ljóst,- að.
þessir flutningar væru á þeirra
ábyrgð og þeim bæri að velja:
það sem þau teldu bezt á
hverjum tíma. Þau leigðu ekki
þetta skip og lái ég þeim .það
ekki.
En eftir nokkra daga var
svo Súez-stríðið skjmdilega
skollið á og þá ruku að sjálf-
sögðu allar fragtir upp og
skip urðu nær ófáanleg. Þar
kom að olíufélögin töldu að
leigja yrði skip undir þennan
togaraolíufarm fyrir 280 shill-
inga. En. þau fengu ekki með-
mæli mín til slíks.
Nokkru. síðar, þegar Ijóst
þótti að áhrif Súéz-stríðsins
mundu verða langvarandi,
samþykkti . ríkisstjórnin að
rétt væri, tíl þess að tryggja
að örugglega yrði næg ólía til
í landinu í vetur, að leigja
skip undir einn farm fyrir 220
shillinga. Jafnframt hafði rík-
isstjómin tryggt sér að hægt
yrði að fá nokkuð af þessari
olíutegund af birgðum þeim,
sem geymdar eru í Hvalfirði.
Þannig hafa þessi olíuflutn-
ingamál gengið fyrir sig. Hið
sanna er því, eins og ég upp-
lýsti á Alþingi, að olíufélcigin
höfðu fulla heimild til leigu á
hvaða olíuflutningaskipi, sem
þau vildu. — Ég hafði enga-
íhlutun í frammi við félögin.
Það voi-u þau, sém leituðu til
mín, þegár þau hikuðu végna
hækkandi fragta, en' hefðu
átt að leita heint til þeirra,
sem með verðlagsmálin fara.
Ég vildi ekki veita * sam-
þykki mitt .fyrir hverri fragt-
hækkun,' sém olíufélögin leit-
uðu eftir. Ég hefi ailtaf tekið
með varúð kröfum olíufélag-
anna um hækkun olíuverðs,
Það mun ég og gera áfram.
Eigi að ásaka einhvem fyr-
ir það, að flutningaskip var
ekki leigt á 120 shillinga
nokkrum dögum fyrir Súez-
stríðið, þá eru það olíufélögiri
sjálf, en mig er ekki hægt að
ásaka, því ég hafði ekki flutn-
ingana með höndum.
:
MUNIÐ
■ ■
S Kafíisöluna í Hafnar- \
stræti 16.