Þjóðviljinn - 18.01.1957, Blaðsíða 9

Föstudagur 18. janúar 1957 — ÞJÖÐVILJINN — fe
r
ÍÞRÓTTIR
RITSTJÓRI;/- FRÍMANN HELGASON
Knattspyrnan í Englandi
Það virðist sem ensk knatt-
■spyma sé stöðugt að opna aug-
un fyrir þeim ungu, og það má
segja að það séu fleiri og fleiri
félög sem reyni þá í vaxandi
mæii. Um síðustu helgi vöktu
margir ungir menn á sér at-
hygli með góðum leik. í liði
Burnley keppti þá í fyrsta sinn
'17 ára piltur, lan Lawson að
Xiafni. Aðeins 20 ára gamall
maðnr, Joe Bonsor að nafni,
hafði forustuna í liði Wolver-
hampton í leik félagsins við
Swansea. í liði Huddersfield
kepptu tveir ungir menn, 16
og 17 ára, Lów og Mchale, og
sama saga er sögð úr fleiri
félögitm.
Það vekur mikla athygli hve
marksæknir leikmenn Totten-
ham eru. í hinum 24 leikjum
í deiJdakeppninni hafa þeir sett
17 mörk og er það 10 mörkum
meira en Manch Un. sem er
efst. Það er almenn skoðun í
Englandi að Tottenham sýni
bezta sóknarleikinn í fyrstu
deild. Margir álíta einnig að
markagræðgi Tottenham verði
bezta vopn þeirra til þess að
koma í veg fyrir að Manchester
Un. nái því marki sínu í ár að
vinna tvöfalt, þ.e. deildakeppn-
ína og bikarkeppnina.
Fyrirliði Tottenham, Tony
Marehi, aðeins 24 ára gamall
óskar sér mest af öllu að lið
hans vinni bikarkeppnina, en
úrsliiin í henni verða snemma
S maí.
Eíns og er mun það þó vera
Manehester Un. sem talið er
hafa mesta sigurmöguleika í
bikarkeppninni, I getraunum
standa ágizkanir fyrir M. U.
J5:l. fyrir Wolverhamton 9:1,
'Arsenal, Birmingham og Tott-
énham 100:9, Burnley 100:7 og
Preston og West Bromw. 100:6.
Ödvrt happlið
Bo'iton, sem er eftir 25 leiki í
9. sæti, hefur ekki þurft að
íkaupa menn sína dýru verði,
sem þó er algengt í atvinnu-
mannafélögum. Hvorki meira
né minna en 9 leikmanna þeirra
sem eru í aðalliðinu hefur
framkvæmdastjóri félagsins
„fundlið" og æft upp. Þetta er
talið nærri einstakt í enskri
knattspyrnu, í fyrstu deild.
Bartkel agaður
Sigurvegarinn á ÓL í Ilels-
ingfofs 1952 í 1500 m hlaupi,
Josef Barthel, var meðal þátt-
takenda á ÓL í Melbourne;
keppti þar í 1500 m hlaupi og
fél! strax úr í fyrstu undanrás,
Áður en hann fór til Mel-
bourne gagnrýndi hann mjög
frjálsíþróttasambandið í Lúx-
emborg fyrir það að veita hon-
um ekki fjárhagslegan og sið-
ferðilegan stuðning
Þegar Barthei kom heim var
mál hans tekið upp af stjórn
sambandsins, sem tók þessa
gagnrýni óstinnt upp og útilok-
iaði hann í 6 mánuði frá keppni.
Hinir tveir leikmanna Bolton
eru frá litlum nágrannafélög-
um.
Bolton hefur sem sé ekki
þurft að borga eitt penny fyrir
lið sitt. Félagið hefur 29 menn
til umráða og hefur greitt fyrir
einn mann í þeim hópi. Hann
kostaði 1000 pund og er hann
varamarkmaður liðsins. Núver-
andi markmaður liðsins, Eddie
Hopkinson, kom í liðið með
ævintýralegum hætti, ef svo
mætti segja. Hann fékk tæki-
færi til að leika til reynslu þar
sem allir þrír markmenn liðs-
irts höfðu meiðzt snemma á
keppnistímabilinu. Hopkinson
lék svo vel í þessum reynslu-
leik að hann fór beint inní
aðalliðið, og hefur verið þar
síðan. Hann er aðeins 20 ára.
Elzti maður liðsins er Nat
Lofthouse sem er 31 árs og
hefur leikið 4 sinnum í enska
landsliðinu. Hann er stöðugt
einn bezti skotmaður, sem til
er í enskum liðum.
Enska frjálsíþróttasambandið
hefur 'eitað eftir því við Sovét-
ríkin að tekin verði aftur upp
samvinna milli landanna og að
komið verði á landskeppni á
næsta sumri, en sl sumar var
sem frægt er orðið hætt við
keppnina eftir að sovétfólkið
var komið til Englands en fór
heim aftur í mótmælaskyni er
Nina Pomonareva var sökuð uirt
hattaþjófnað sællar minningar.
Kínverjar hafa
náð gélum árangri
í sundi
í fréttum sem borizt hafa
frá Kína segir frá því að Kín-
verjar hafi þegar eignazt góða
sundmenn. Fyrir stuttu náðu
þrír sundmenn árangri sem er
á heimsmælikvarða Á móti sem
haldið var í Shanghai synti Mu
Suan-Sun 200 m bringusund á
2.33.1 sem er næstbezti tími
í heimi eða næstur á eftir
Furukawa frá Japan (2,31,0)1
Tsi Le-Jún synti á 2.36.4 og
Sui Tschi-Sian synti á 2.37.0.
Sigurvegari í langstökki kvenna
á olympíuleikunum ' Melbourne
varð pólska stúlkan Dunska-
Krzesinska. Hún stökk 6.35 m.
Sagt er að Rússamir hafi á-
huga fyrir því að taka upp
þráðinn þar sem hann slitnaði
á liðnu hausti, og eru líkur
taldar til að af landskeppni
verði.
Hollenzkum sund-
konum boðið til
Astralíu
Sem kunnugt er hættu Hol-
lendingar við þátttöku í ÓL í
Melbourne rétt áður en þeir
áttu að hefjast og voru sumir
keppendumir komnir austur.
Rétt um það leyti sem leikarnir
stóðu yfir settu hollenzkar sund-
konur heimsmet í sundi og þótti
þeim súrt í broti að verða að
halda sig heima. ^Ástralskar
sundkonur tóku flest verðlaun-
in í sundi í fjarveru þeirra
hollenzku. Nú hefur sundsam-
band 4stralíu boðið þrem hol-
lenzkum sundkonum til þátt-
töku í sundmeistaramóti Ástral-
íu sem fram fer seint á árinu.
Talið pr fullvíst að þessu boði
muni verða tekið
Auglýsin
Athygli söluskattskyldra aðilja í Reykjavík
skal vakin á því, að frestur til að skila framtali til
skattstofunnar um söluskatt og framleiðslusjóðsgjald
fyrir 4. ársfjórðung 1956 rann út 15. þ.m.
Fyrir þann tíma bar gjaldendum að skila
skattinum fyrir ársfjórðungitm til tollstjóraskrifstof-
unnar og afhenda henni afrit af framtali,
Reykjavík, 17. jan. 1957.
SKATTSTJÓRINN í REYKJAVÍK
TOHLSTJÓRINN í REYKJAVÍK
Keppa England og Sovétríkin í frjáls-
um íþréttum næsta sumar?
Elzta menningarríkið
Framhald af 7. síðu
aði um hin sjö furðuverk
heimsins, en meðal þeirra
taldi hann pýramídana,' segir
frá því, að þessir furðulegu
steinvarðar hafi verið klæddir
fægðum og lituðum steinplöt-
um. Á þrettándu öld voru þær
enn óhreyfðar, og’ sá þær þá.
arabiskur rithöfunrtur, sem
fullyrðir, að þær hafi verið
aiskrifaðar myndleíri og
mundi það hafa tekið yfir
10.000 síður í bók LTm stærð-
fræðiþekkingu Egypta hefur
margt verið ritað. en sumt er
enn óljóst í þeim fræðum.
Heródót segir að 10OD00
manns hafi verið gert að
skyldu að vinna við pýramíd-
ana í þrjá mánuði ár hvert.
Það er álitið að á þessum
þremur miánuðum hafi ekki
verið neitt annað hægt að gera
vegna flóðanna. Þá hafa fellah-
arnir verið atvinnulausir og
vinnan við pýramídana verið
þeim atvinnubótavinna, feng-
in þeim svo að þeir féllu ekki
úr sulti.
*----
STÓRVELDIÐ
EGYPTALAND
Miðríkið stóð frá valdatöku
hinnar sjöundu konungsættar
til valdatöku hinnar þrettándu,
eða frá 2100 f.Kr. til hér um
bil 1780 f.Kr. Þá tók við
Hyksosættin. Nýja ríkið stóð
frá hér um bil 1600 f.Kr. til
700 f.Kr. Á þessum öldum varð
Egyptaland stórveldi Siðan
komu ýmsar konungsættir og
árið 332 f.Kr. kom Alexander
mikli og Ptolemeusartímabilið
rann upp.
Það er gott að glöggva sig
á því hve löng saga Egypta-
lands er orðin með því að
bera saman við hana tíma-
lengdina frá dögum Sókrates-
ar til Halldórs Kiljans, frá
Persastríðinu til árása Breta
og Frakka á Egyptaland! Þá
sést hvílikan óratíma saga þess
tekur yfir.
Með stofnun Alexandríu
hófst vald Egypta á höfunum.
Vitinn á eynni Pharos, sem var
120 m á hæð, var kallaður
eitt af sjö furðuverkum heims-
ins. Bókasafnið í Alexandríu,
sem hafði inni að halda meira
en eina milljón bóka, var
frægt um víða veröld. Muscion
var menningarmiðstöð í fom-
öld. Og eftir að Rómverjar
unnu Egyptaland óx vald Al-
exandríu, og hún varð mikil
verzlunarborg og sigldu þang-
að kaupmenn bæði austan að
og vestan til að ferma og af-
ferma skip sín.
Á fyrstu öldum rómverska
keisaratímans var Egyptaland
fyrirmynd nálægum löndum í
öllum háttum, byggingameist-
arar höfðu egypzk hús að fyr-
irmjmd, garðar, dúkar, mál-
verk, mósaík, svingsar, stein-
varðar, allt var þetta gert eft-
ir egypzkri fyrirmynd, og frá
Egyptalandi komu galdramenn
og s:jörnuspekingar til að
kenna fræði sín öðrum þjóð-
um. Trúin á ísis breiddist út
um allt Rómaveldi, allt til
Bretlandseyja. Saga kristin-
dómsins er einnig nátengd Eg-
yptalandi því það var Órígenes
frá Alexandríu, sem gaf krist-
inni trú fast form. og þar var
það sem Antoníus stofnaði
hina fyrstu kristnu munka-
reglu, en tonsúran er einmitt
tekin eftir prestum Isisar.
Eftir að Byzanz hafði ríkt
yfir menningu Egyptalands ura
hundruð ára, hófst íslam þar
til valda, en það var árið 670.
Rúmum þúsund árum síðar
og eftir að saga Egyptalands
og menning höfðu verið móðu
huldar um margar aldir,
kviknaði aftur áhugi á menn-
ingu þessa ævaforna ríkis. Sá
áhugi kom upp við herför
Napóieons, sem raunar var
hernaðarleg fýiuför er upphaf
merkilegra vísindalegra land-
vinninga Napóleon hafði með
sér hóp af ágætum vísinda-
mönnum, og með stofnun Inst-
itue d’Egypte hófust rannsókn-
ir á sögu Egypta og stóðu þær
brátt með miklum blóma,
Albanskur liðsforingi, að
nafni Mehmed Ali er barizt
hafði .neð Napóleoni var gerð-
ur að tandstjóra í Egyptalandi
og gerðist hann brátt óháður
tyrkneska soldáninum. Hann
var viðurkenndur af Frakk-
landsstjórn seni erfðakonung-
ur Egyptalanda, og stofnaði
hina síðustu konungsætt (hlaut
þó að gjalda Tyrkjasoldáni
skatt). Eftirmaður hans var
Said, sá er stofnaði hafnar-
borgina Port Said og hið fræga
minjasafn í Kaíró Þá er ísm-
al var við völd, var Súezskurð-
urinn vígður. Hann kallaði
sig chediv eða vísikonung og
hafði landið að féþúfu því
til efnalegs niðurdreps á sama
hátt og Farúk. Og þá er her-
inn gerði uppreisn gegn sjtií
hans árið 1882, hafði Breta-
stjórn það að átyllu til að her-
xfema landið
Frá marzmánuði 1922 var
Egyptaland í orði kveðnu ó-
háð könungsríki (en þó i&i
brezkt herlið í landinu.).
★----
TÍMI HEIMS-
V ALD ASTEFN-
UNNAR ER
LIÐINN
Margt hefur verið skrafa®
og skeggrætt um hlutverk
Nassers sem einræðisherra í
sjálfstæðu landi, eftir að burt
var rekinn hinn duglausi svall-
ari Farúk, í stjórnmálablöðum
hins vestræna heims. Því er
ekki að neita að hann er eng-
inn lýðræðismaður, en þó er
enn fjær lagi að jafna hon-
um við Hitler. Að valdatöku
hans standa allt önnur öfl ea
sá þýzki fasismi, sem hlóð und-
ir Hitler. Það voru fyrst og
fremst brezkir auðkýfingar,
sem lj'ftu þessum geðbilaða
austurriska veggfóðrara á
valdastól. Fremur væri Nasser
sambærilegur við Kemal Atat-
j’rk. En þó er vissast að sþá
engu um rás ókominna atburða
í Egyptalandi. Hið eina, sem
unnt er að segja með vissu,
er það, að heimsvaldastefr.a
Evrópu er strönduð. Hitt veit
enginn, hvort auðvaldið á eft-
ir að hniga að velli í blóðug-
um voða, eða í friðsamlegrí
samkeppni við fullkomnari
þjóðfélagshætti. Úr því kann
að verða skorið í náinni fram-
tíð.
1