Þjóðviljinn - 11.03.1960, Blaðsíða 10
10) — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 11. marz 1960
V
: Skráaing óhoHs
Framhald af 4. síðu.
Alfreð talaði um að þessar
skýrslur eigi að gera árlega.
Það þykir heppilegra að draga
saman verkefni fyrir hinar
stórvirku skýrsluvélar, og ekk-
ert óeðlilegt við það að gera
skrá fyrir tvii ár í einu.
• Verði kippt í lag
Það á ekki að þurfa að sækja
um leyfi til að skoða lélegar
íbúðir — það er skylda og tek-
ur heilbrigðissamþykkt Reykja-
víkur allan vafa af um það,
sagði Alfreð Gíslason i svar-
ræðu sinni. Þar eru meira að
segja ákvæði um viðurlög, allt
að 1000 kr. sekt — með vísi-
töluálagi! Aðalatriði þessa
máls er að skýrslur um lélegt
og óhæft húsnæði eiga að liggja
fyrir árlega. Það er skylda
bæ j arst j órnarfnn ar að skoða
og þá sé ekki aðeins skoðað
allar íbúðir fimmta hvert ár.
lélegar íbúðir áriega. Það ætti
því að vera alger óþarfi að
fara fram á að þetta sé gert.
Og ég vona að þetta verði til
þess að þessu verði nú loks
kippt í lag.
í bráðabirgaskýrslunni seg-
ir að skoðaðar hafi verið 174
ibúðir, og tel ég víst að ekki
liafi þá verið skoðaðar aðrar
íbúðir en þær sem fólk bað
um að væru skoðaðar. Það er
ekki nægilegt.
• Þarf sérstaka hörku
Guðmundur J. Guðmundsson
tók til máls og sagði m.a.
Það er einmitt vegna þess að
fólk býr um sig í alls konar
húsnæði, eins og Auður borg-
arstjóri komst að orði, sem til-
iaga Alfreðs Gíslasonar er
mjög þörf.
íbáðarhúsnæðis
í skýrslunni .segir að helm-
ingur íbúða í herskálum hafi
reynzt ..viðunandi eða góðar“.
Ég held þvert á móti að engin
íbúð í herskála geti talizt við-'-
unandi — hvað þá góð! Þar
kemur margt til. Áhrifin á
börnin sem verða að búa í her-
skálum eru óviðunandi. Ég veit
um að í einum skóla bæjarins
þarf sérstaka hörku til að
koma börnunum í skólann
vegna aðkasts sem þau verða
fyrir í skólanum útaf því
að þau búa í bragga.
• Við stærum okkur oft af því
að hér á landi sé meira jafn-
rétti en í öðrum löndum. Ég
held að braggarnir séu svart-
asti bletturinn á íslenzku þjóð-
félagi.
Auður. borgarstjóri mennta-
mála og félagsmála, flutti til-
lögu um að þar sem fyrir lægi
skýrsla frá borgarlækni (bráða-
birgðaskýrsla) um húsnæðis-
málin væri tillögu Alfreðs
Gíslasonar vísað frá.
íhaldsfulltrúarnir 10 sam-
þykktu frávísunartillöguna, en
gegn henni greiddu atkvæði
Alþýðubandalagsmennirnir 3 og
Framsóknarfulltrúinn, ■— en
Magnús elíefti limur bæjar-
stjórnaríhaldsins fór hjá sér
og sat hjá!
Daggföld hækka
Framh. af 12. síðu
gær, að stjórn ríkisspítalanna
hefði ekki gert neinar beinar
tillögur nú um hækkun dag-
gjalda, þar eð ráðuneytið hefði
tekið á'kvörðun um þau í sínar
hendur. 1 fyrra hefði spítala-
stjórnin lagt til að daggjöld á
Landsspítalanum yrðu 140 kr.
vegna síaukinna útgjalda. I
upphafi þess árs (1959) voru
gjöldin ákveðin '130 kr. í Lands
spítalanum og 90 kr. 'í öðrum
ríkisspítölum, en þau voru
nokkru síðar lækkuð í 120 og
85 kr. Hafa gjöldin síðan verið
óbreytt þar til nú.
Framkvæmdastjórinn kvað
beinan kostnað við hvern sjúk-
ling i ríkisspítölunum hafa
numið 281 kr. á dag sl. ár.
Gerði hann ráð fyrir að dags-
kostnaðurinn kæmist upp í 320
i kr. á þessu ári.
Blikksmiðír mófmœla hinni
stórfelldu kjararýrnun
A aðalfundi Félags blikk-
smiða, sem haldinn var fyrir
n,okkru var gerð eftirfarandi
samþykkt með samhljóða at-
kvæðum:
„Aðalfundur í Félagi blikk-
smiða í Reykjavík, haldinn að
Þórsgötu 1, 19. febrúar 1960,
samþykkir mótmæli gegn hin-
um nýju lögum um efnahags-
mál, er samþykkt voru í dag
á Alþingl. Fundurinn telur að
í lögnm þessum felist stórfelld
kjararýrnun, nú þegar dýrtíð-
in eykst stórlega og vísitalan,
— sem verið hefur hið eina
sem bætt hefur — að nokkru
— dýrtíðaraukningu undan-
farinna ára — er nú numin
burt með Iagaboði".
Stjórn félagsins varð sjálf-
kjörin, en hana skipa: Magnús
Magnússon, formaður, Guðjón J.
Brynjólfsson. ritari og Ölafur Á.
Jóhannesson, gjaldkeri. Vara-
stjórn skipa: Einar Finnboga-
son og Þórður Sveinbjörnsson.
Trúnaðarmannaráð skipa auk
stjórnar og varastjórnar: Ásgeir
Matthiasson og Bjarni Heígason.
Söluskatfurinn þriðja risaskrefið
Framh. af 12. síðu
isstjórnarinnar voru nánast ekki
annað en vífillengjur, t.d. að
ekki hefði verið búið að ákveða
hvort skatturinn væri 3 eða 4%
að undanþágurnar hefðu reynzt
fleiri en áætlað var, og svo síð-
ast en ekki sízt að nú væri sýnt
að skatturinn kæmi ekki nema á
þrjá ársfjórðunga þessa árs!
Hentu alþingismenn einkum
gaman að þessari síðustu ,,rök-
semd“ fjármálaráðherra fyrir
reikningsskekkjunni miklu, og
töldu að svo einfaldan hlut
hefðu þó sprenglærðir hagfræð-
ingar og ráðherrarnir sjálfir átt
að geta séð fyrir. Fullyrðingar
Gunnars um að engin skekkja
hefði fundizt í útreikningunum
varð ekki vel sannfærandi, þegar
ekki var sterkari afsökun til að
dreifa.
Álöguíargan og
fljótræði.
Alfreð Gíslason sýndi fram á
óheilindi ríkisstjórnarinnar og
svikin loforð í sambandi við á-
lagningu söluskattsins. Lauk
hann ræðu sinni á þessa leið:
Ilér er um að ræða eitt
stærsta og mesta skattpín-
ingarfrumvarp sem nokkru
sinni hefur verið lagt fram
á Alþingi. Með þeim ráð-
stöfpnum sem í því felast er
ríkissjóði áætlaðar fimm-
hundruð milljónir króna að
minnsta kosti en enginn hef-
ur hugmynd um hve miklu
hærri upphæðin er sem al-
menningur í landinu, neyt-
endurnir, verða að borga.
Þessar ráðstafanir eru gerð-
ar í flaustri og ekkert hirt um
að vanda til verksins, svo
er ríkisstjórninni brátt í brók
með skattpíninguna. Hvers
má vænta af slíku hugarfari
og hér birtizt og þeim vinnu-
brögðum sem viðhöfð éru, er
ekki vandséð — það er ills
eins. Enginn veit þó nú hvc
miklu illu þetta álögufargan
og þetta fljótræði getur kom-
ið til Ieiðar. Úr því verður
reynslan að skera.
Framsókn einnig andvíg
frumvarpinu.
Tveir þingmenn Framsóknar-
flokksins, Hermann Jónasson og
Sigurvin Einarsson töluðu einn-
ig gegn frumvarpinu og deildu
á ríkisstjórnina fyrir óáreiðan-
leik og' skattpíningu. Svaraði
Gunnar stuttlega og lauk 1. um-
ræðu á fimmta tímanum. Var
skotið á fundi kl. 5 og málinu
vísað til 2. umræðu og fjárhags-
nefndar.
Vlál og menning
Framh. af 12. síðu
Jón Óskar birtir þýðingar á
1 jóðum ' eftir nóbelsverðlauna-
skáldið Quasimodo.
Mest rúm í heftinu skipar
IJppskera lyginnar, draugasaga
úr Reykjavík samtímans eftir
Þórberg Þórðarson.
Hannes Sigfússon skrifar
grein sem hann nefnir Bók-
menntir í blindgötu. Hermann
Pálsson skrifar um Hvítra-
mannaland íslenzkra fornbók-
mennta og Sverrir Kristjánsson
um bréfaskipti Matthíasar
Joclmmssonar við Geoi'g Brand-
es. — Þýdd grein er um Laos
og þýtt viðtal ritstjóra banda-
ríska bókmenntavikurits við
Ehrenburg. Elías Mar, Þórar-
inn Guðnason, Bjarni Einars-
son og Jakob Benediktsson
skrifa um bækur.
HEIMILISÞ ATTUR
Undln fiskflök
1 kg. rauðspretta eða l'/, kg.
þorskur, 1 1 vatn 2—3 lauk-
sneiðar, 2 tsk. salt, y2 lár-
viðarlauf, 6 piparkorn, bein,
hausar, roð og uggar.
Flakið fiskinn og skolið bein,
hausa, roð og ugga vel úr
köldu vatni. Látið það í pott-
inn og hellið köldu vatni yfir.
Látið suðuna koma hægt upp.
Veiðið froðuna ofan af og bæt-
ið kryddinu út í, látið sjóða
hægt í 20—30 mín.
Flökin:
Vindið flökin upp og stingið
í þau tréprjóni. Reisið rúllurn-
urnar upp á endann og legg-
ið þær í flatbotnaðan pott,
smurðan með smjörlíki. Iiell-
ið soðinu af úrganginum og
látið sjóða mjög- hægt.
Flskgratín
3 msk. smjörlíki,. 3 msk.
hvciti, 4 dl soð og mjólk, 2
egg, salt, pipar, 300 gr. soð-
inn fiskur (fiskleifar). í rnót-
ið >4 msk. af smjörlíki.
Bakið upp jafning og látið
hann kólna. Bætið eggjarauð-
unum út í einni og einni í
einu og hrærið vel í. Hreinsið
öll bein vandlega úr fiskinum.
Þeytið síðan eggjahvíturnar og
blandið þeim í jafninginn.
Leggið jafning og fisk í lög-
um í eldfast fat eða mót. Strá-
ið brauðmylsnu yfir. Bakist í
V2. — % klst. Blanda má græn-
meti í fiskinn.
miiiiiiiiiiiimiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii' iiiiiiiiiiiiiKiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiii
Útvatnið síldina yfir nótt.
Leggið síldarflökin í örlítið
kalt vatn í flatbotna pott eða
mót og látið suðuna koma upp.
Skerið harðsoðin eggin í sneið-
ar og bræðið smjörið. Leggið
síðan flökin á heitt fat og helí-
ið smjöri yfir og skreytið fat-
ið' síðan með eggjasneiðunum.
Salffisk-
frikasé
500 gr. saltfiskur, 150 gr.
gulrófur. 150 gr. gulrætur.
Sósa 114 msk. smjörlíki, 2
msk. hveiti, 1*4 dl. græn-
metissoð, 3 dl. mjólk, söxud
steinselja.
Roðflettið fiskinn og skerið í
bita og sjóðið. Sjóðið gulróíur
og gulrætur sér í bitum. Jafn-
ið sósuna, sem gerð er úr soð-
inu. Leggið fisk og' grænmetið
á fat og hellið sósunni yfir.
SaltsíEdar-
flök
2 saltar sildar, 1 egg, 3—4
msk. smjör og smjörlíki.
114 msk. feiti, 2 msk. hveiti,
4 dl fisk — grænmetis- eða
kjötsoð, salt, pipar, sykur.
Síið soðið og bræðið feitina.
jafnið hveitinu veL saman' við
brædda feitina. Vætið síðan ör-
lítið með soðinu og smám sam-
an meira og meira. Látið suð-
una alltaf koma upp á milli.
Ef sósan aðskilur sig má' bæta
örlitlu af köldu‘vatni í hana og
hræra það hratt saman við.
Notið sleif sem íylgir botnin-
um vel.
114 msk. feiti, 2 msk. hveiti,
4 dl. fisksoð, pipar, salt og
sykur, 2—3 msk. tómatlögur.
Bræðið feitina og jafnið
hveitinu saman við. Þynnið
með soðinu. Látið suðuna koma
vel upp á milli.
Vorfrakká ár bémullarefni
Þessi skemm'filegi ítalski frakki er saumaður úr ósköp venju-
Segu bómullarefni. Liturinn er grábrúnn og sniðið þannig, að
írákkann er liægt að nota við öll tækifæri.