Þjóðviljinn - 08.07.1962, Blaðsíða 6
(MÓÐVIUINII
(tedutfli ■sm«)nu«»rflokkai alHBa — MaUUataflokknrUu. - aiutíírsii
Buntfi CJsrtsnsaon (áb.), Mamúá Torfl Ólafsson. BlsurBur QuBmundiion. —
'rittsrltitjörsri ívsr H. Jónison, Jón BJarnason. — Auglýslngastjóri: OuBiaU
tfaentfcson. - Kltstjóm. atgralBsIa. auglýslngar. DrsntsmlBJa: SkólavSrBust. 19.
Ksal 17-800 (S llnur). AskrlltarvsrB kr. SB.00 A mán. — LausasöluvsrB kr. 1.0*.
Sök bítur sekan
það leynir sér ekki, að íhaldið telur að hækjan, sem
•stutt hefur það undanfarið, sé nú að verða næsta
haldlítil. Og sem vænta mátti, er þegar farið að gera
gælur við maddömu Framsókn, enda hefur hún gefið
íhaldinu óspart undir fótinn eftir bæjarstjórnarkosn-
ingarnar í vor. Morgunblaðið og Vísir eru begar tekin
að boða það sem í vændum er. Viísir talar í gær um
„breytt hugarfar“ Framsóknar og Morgunblaðið komst
nýlega að þeirri niðurstöðu, að málflutningur Tímans
væri nú orðinn líkastur því, að „hann hafi náð sér í
stefnuskrá Sjálfstæðisflokksins og tekið til víð að
leggja út af ýmsum ákvæðum hennar. „Batnandi manni
er bezt að lifa“, segir Mogginn svo! En eftir er að
vita hvernig kjósendum Framsóknarflokksins geðjast
að þessari nýju stefnu Framsóknar. — b.
Siqueiros var dœmdur
fangelsl fyrir að berj
fy’ir freisi e?ieð list slnn*
Lýðræðið brýzt úr viðjum íasismans (1945).
„Breytt hugarfar
íí
Konumynd (1926).
Yfir höfðuni Mexíkomanna er
steikjandi sólskin og eldfjöll
undir iljum þeirra, Eldfjöllin
rfea skyndilega upp úr sléttum
maísökrjunum og verða að
þvenhníptum hömrum sem
spúa eldi óg eimýrju. Þannig
'hafa margar byltingarhetjur lí
Mexjkó risið upp úr djúpi
þjóðarinnar og tendrast í á-
kafa til baráttu.
Eitt slikt eldfjall þjóðarinnar
er hínn 65 ára heimsírægi list-
málari David Alfaro Siqueiros
sem var nýlega dæmdur í átta
ára fahgelsi eftir að hafa setið
20 mánuði i gæzluvarðhaldi í
fyrstu var ha'.dið, að hann hefðj
verið dæmdur fyrir að gangast
fyrir fjöidafundi í Mexíkóborg
þar sem Mexíkanar létu í Ijós
samstöðu s’na með Kúbumönn-
um (hann var ekki í borginni
þann dag), eða fyrir að hafa
stjórnað aðgerðunum úr fjar-
lægð. En hvorugt var rétt.
Hann var dæmdur, eins og
dómararnir orðuðu það, fyrir
að vera ..heimspekilega ábyrg-
jl|'orgunblaðið hefur verið ákaflega miður sín, vegna
þess að Þjóðviljinn skýrði frá hótunum íhaldsins
um nýja kjaraskerðingu. En þessar 'hótanir voru þó
teknar beint upp úr Moggatetri og mynd birt af text-
anum, svo eðlilegt er að yfirklórið gangi illa. Reynir
blaðið að klóra í bakkann með því að birta ummæli
úr ræðu forsætisráðherra 17. júní og segir, að það
séu „blekkingar“ og „hrein ósannindi“, að hann hafi
látið liggja að þessu í ræðu sinni. En ummæli Olafs
Thors sanna einmitt það, sem Þjóðviljinn sagði og
er rétt að birta iþau. hér orðrétt, svo 'að Mogginn geti
áttað sig örlítið betur á hlutunum. Ummæli forsæt-
isráðherra voru svohljóðandi: „Skal ég ekki neita því,
að telja verður nokkra óvissu á, hvort efnahagskerfið
stenzt áorðnar kauphækkanir, án þess að grípa þurfi
til vaxtahœkkana, lánsfjárskerðinga eða annarra svip-
aðra ráðstafana til varnar gegn verðbólgu“.
¥jví verður tæplega neitað, að forsætisráðherra gefur
* það ótvírætt f skyn með þessum ummælum, að
stjórnarflokkarnir hafa verið að velta því fyrir sér,
hvort vogandi væri 'að taka aftur af launþegum þær
kjarabætur, sem þeir náðu fram nú. í vor. Eða kannski
er leið íhaldsins til bættra lífskjara fólgin í vaxta-
hækkunum, lánsfjárskerðingum og öðrum viðlíka ráð-
stöfunum? Og það sýnir einungis ’hina „hreinu“ sa-nn-
leíksást Moggans, að hann 'kallai- það „blekkingar"
og „hrein ósannindi", þegar Þjóðviljinn skýrir frá
þessum st'aðreyndum. Hitt er raunar rétt, að núver-
andi forsætisráðherra hefur margan blekkt, en þó
hefur hann sjaldnast logið, þegar hann hefur boðað
árásir á kjör almennings. Enda vantar íhaldið ekki
framkvæmdaviljann á því sviði.
T lúalegastar eru þó árásir Morgunblaðsins á Harinibal
Valdimarsson og Snorra Jónsson, sem blaðið seg-
ir að hafi svarizt „í fóst'bræðralag til að hindra að
lægst launaðir verkamenn fengju meiri kjarabætur en
'aðrir“. Og hver er svo staðreyndin? Hún er sú, að Fé-
lag járniðnaðarmanna var búið að ná samkomulagi við
atvinnurekendur, og var bar gert ráð fyrir minni
kauphækkunum til járnsmiða í upphafi starfs, heldur
en sú hækkun var, sem verkamenn fengu. Þessa samn-
inga hindraði rfkisstjórnin, en það varð einungis til
þess að járniðnaðarmenn voru knúðir til þess að hækka
kröfur sínar vegna vinnutaps. R'íkisstjórnin veit upp
’á sig skömmina, og það er þetta, sem henni svíður.
En -hún mátti minnast þess, að sök bítur sekan. Og
hún á eftir það sem erfiðast er: Að standa frammi
fýrir dómi 'kjósenda í næstu alþingiskosningum.
ur“ vegna þess að hann hafði
með verkum sínum æst til
stöðu gegn „grr.ndv
stjórnarháttanna“ og
fyrir „þjóðfélagslegri upp-
lausn.“
„Frelsið er látlaus barátta
fyrir endanlegri frelsun,“ hefur
Siqueiros s.agt, og allt
hefur verið stanzlaus
fyrir frelsi. Og hann
barizt í - fílabeinstúrni
mannsins heldur sem
vopnafélagi m-eðal
verkamanna, bænda
menntaminna.
Þegar er hann. var 13,.
nemandi á San Carlos lis.ta-
skólanum hóf hann haráttu
fyrir frelsi listarinnar og vai'
dæmdur ’í’ fangelsi. Á byltih,’g-:
artimanum barðist hann .sém
liösforingi fyrir frelsun lands
’síns’. úndan. ’eríendum ágangi
og síðar sam verklýðsforingj’ og
meðlimur í Kommúnistaflók-krúí
um fyrir kjarabótum v.érkái-
mönnum tíl handa. Þégar
Fran’cofasistarnir réðust gegn
lýðræðlnu á Spáni var Síqu-
'eiros meðal fyrstu sjá1fboðalið-
anna. Hann varð ofursti í lý4-
veldishernum og stjórnaði herh
deild.
Það var Siqueiros sem skap-
aði, ásamt dr. Atl, Orozco,
Riviera og fleirum, hina mexí-
könsku nútímalist, sem grund-
va’Iast á arfle.’fð frá hinni upp-
runalegu menningu Indliánanna .
í' ^andinu. Þessi sóásialrealist-
íska list er að gæðum sambæri-
leg við beztu listaverk sem
sköpuð hafa verið í heiminum.
Enginn hefur afhjúpað og lýst
kapítalismanum og fasismanum
í myndrænu formi iafnvel og
Siqueiros. Hefur græðgj kapítal-
ismans nokkurstaðar verið lýst
á áhrifameiri hátt en í mál-
Múgmor
verki hans. Mvnd vorria tima?
Heili, aðeins heili sem tilfinn-
ingalaus og fullur af mann-
•hatri stjórnar krafsi hinna
'gróðugu handa. Á listasafni
Mexíkó, Paiacio de B'elles
Artes, getur að l'jta margar
hinna gríðarstóru veggmynda
hans. Frammi fyr.'.r þessum
myndum gufar upp allt hjal
um góðan smeikk. Hér er ekki
Eldfiall i
lb) — ÞJÖÐVILJINN — Sunnudagur 8. júlí 1962