Þjóðviljinn - 14.02.1989, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
BHMR
BSRB
Sókn til bættra lífskjara
Formannaráðstefna BSRB leggur línurnar um bœttlífskjör og kjarasamninga
Formannaráðstefna BSRB var
haldin í gær og var þar sam-
þykkt yfirlýsing um að sækja
skuli fram til bættra lífskjara á
tveimur sviðum. Annars vegar
þyrfti að koma til stigvaxandi
kaupmáttur kauptaxta og að
kjarasamningar yrðu tryggðir
með kaupmáttartryggingu. í
öðru lagi og samhliða þyrftu
samtök launamanna sameigin-
lega að ganga til viðræðna við
ríkisvaldið um leiðir til að efla
velferðarkerfið og skapa launa-
fólki betri lífskjör. Teksti sam-
þykktarinnar er eftirfarandi:
BSRB vekur athygli á eftirfarandi
staðreyndum:
* Á undanförnum árum og miss-
erum hefur stefnt í aukið
launamisrétti á íslandi og er
stórum hópum fólks búin óvið-
unandi launakjör.
* Á meðan lífskjör almennings
hafa rýrnað hefur fjármagn
verið verðtryggt og á okurvöxt-
um. Þegar þjóðin hefur orðið
fyrir áföllum hefur almennt
launafólk þurft að taka á sig
byrðarnaren fjármagnseigend-
ur hafa hagnast.
* Vaxtaokur hefur sett þungar
klyfjar á einstaklinga og fjöl-
skyldur og til óhófslegs fjár-
magnskostnaðar og óskynsam-
legra fjárfestinga má rekja vax-
andi atvinnuleysi í landinu.
* Þrátt fyrir fengsælustu ár ís-
landssögunnar hefur velferð
stórs hluta þjóðarinnar ekki
aukist.
Þess vegna segir BSRB:
* Við sættum okkur ekki við
óbreyttan kaupmátt lágra
launa og viij um fá hann bættan.
Kennarasamband
íslands
Kaupmátt-
artrygging
meginatriði
„Kennarasambandið hefur
alltaf lagt áherslu á samvinnu við
önnur samtök launafólks. Við
erum tilbúin til samstarfs um alla
þá hluti sem betur kunna að
horfa, en ég vil taka það fram að
við erum að fara í samninga um
kaup og kjör okkar féiagsmanna
og tökum mið af þeirri staðreynd
að eftir okkar síðasta samningi
var aldrei farið. Hann var svik-
inn. Við munum því leggja
áherslu á að ná fram kjarasamn-
ingum um launahækkanir, en al-
mennari atriði er snerta allt
launafólk verða að vera fyrir utan
hinar beinu samningaviðræður
um kauptaxtana. En við erum
auðvitað tilbúin til að vinna með
öðrum félögum og það verður að
leggja áherslu á slíka samvinnu,“
sagði Svanhildur Kaaber, for-
maður Kennarasambands ís-
lands.
Svanhildur sagði enn fremur
að kennarar legðu mikla áherslu
á að ná fram kaupmáttartrygg-
ingu. „Eftir það sem undan er
gengið hljótum við að leggja
mikla áherslu á þetta atriði.
Trygging kaupmáttar er megin-
atriði í samningagerðinni," sagði
Svanhildur.
* Við viljum sporna gegn
launamisrétti og beita okkur
fyrir réttlátari tekjuskiptingu í
landinu.
* Við sættum okkur ekki við að
fjármagnsokur og óráðsía í
fjárfestingum verði látin valda
atvinnuleysi á íslandi.
* Við viljum að almenningi verði
búið vinsamlegra efnahagsum-
hverfi t.d. með lækkun fjár-
magnskostnaðar og annars
kostnaðar heimilanna og rétt-
látara skattkerfi.
* Við viijum efla velferðarkerfið
Eg er mjög hlyntur því að ræða
um velferðarkerfið og tel það
eitt af stærri hagsmunamálum
launþega að standa vörð um það.
Mér líst vel á margt í þessum hug-
myndum og sé ekkert því til fyrir-
stöðu að viðræður gætu hafist um
þetta mjög fljótlega. En hvað
kaupmáttartrygginu varðar má
spyrja: Getum við tryggt
kaupmáttinn frekar en fjármagn-
ið skapast í þjóðfélaginu? Ég vil
orða þetta þannig að við skulum
setja okkur einhver mörk sem
tryggi kaupmátt lægstu
launanna, því þegar 5,5% sam-
dráttur vcrður í afla þá er það tap
ekki tekið annars staðar, því mið-
ur“, sagði Steingrímur Her-
mannsson, forsætisráðherra þeg-
ar Þjóðviljinn bar undir hann
hugmyndir BSRB um að samtök
launafólks ættu að sækja fram
fyrir velferðarríkið og að í kom-
andi samningum yrði kaupmátt-
artrygging að koma til.
Steingrímur sagði að ef hug-
myndin væri að vísitölubinda
hækkanir á launum, þá væri það
fáránleg hugmynd. „Við getum
hvorki tryggt fjármagn eða annað
umfram það sem undirstöðuat-
vinnuvegirnir bera.“ Sagði
Steingrímur það eðlilegt að fram
væru settar kröfur um aukinn
kaupmátt, en það skilyrði yrði að
setja ef slíkar hækkanir ættu að
ganga upp launaskalann, að
undirstöðuatvinnuvegirnir bæru
slíkt. Það gerðu þeir ekki í dag.
Aðspurður um hvernig ríkis-
á íslandi þannig að sameigin-
legir fjármunir þjóðarinnar
nýtist þar sem best til að hlúa að
einstaklingum og bæta lífsgæð-
in.
BSRB vill fara eftirfarandi leiðir
til að ná settu marki:
1. í samvinnu við önnur samtök
launamanna verði gengið til
viðræðna við ríkisvaldið um
leiðir til að efla velferðarkerfið
og skapa launafólki betri lífs-
kjör. Rætt verði um bann við
vaxtaokri, lækkun á tilkostn-
stjórnin ætlaði að láta 4% sam-
drátt í launum ríkisstarfsmanna
koma til framkvæmda, sagði
Steingrímur að það yrði gert fyrst
og fremst með því að ráðast á
yfirborganir. Eitthvað kynni að
Islensku piltarnir komu, sáu og
sigruðu á Norðurlandamótinu í
skólaskák sem fram fór í Gerðu-
bergi, félagsheimili Breiðhylt-
inga, þessa straumrofnu og
illviðrasömu helgi. Þeir hrepptu
hvorki meira né minna en 4 titla
af 5 mögulegum og vér Islending-
ar erum 4 Norðurlandameistur-
um ríkari.
Elstu piltarnir kepptu í A
flokki og síðan fækkaði árunum
fjórum sinnum niður í E flokk.
Hinn góðkunni alþjóðameistari
Þröstur Þórhallsson bar sigur úr
býtum í A flokki, hreppti 5 vinn-
inga af 6 mögulegum.
Þann leik lék nafni hans Árna-
son einnig í B flokki. Héðinn
Steingrímsson bar ægishjálm yfir
keppinauta sína í C flokki og fékk
5,5 v. Það var þó Arnar Gunnars-
son sem stal senunni og brá sér í
aði heimilanna, skattamál,
húsnæðismál, tryggingamál,
dagvistarmál og annað sem
lýtur að velferð almenns
launafólks.
2. BSRB leiti eftir samkomulagi
um kjarasamning til ársloka
þar sem samið verði um sam-
ræmingu á launakerfi BSRB
og stigvaxandi kaupmátt
kauptaxta. Þá verði samið um
kaupmáttartryggingu.
3. Aðildarfélög BSRB leiti þegar
eftir viðræðum um sín innri
málefni.
þurfa að fækka fólki og athuga
með nýráðningar. „Það þarf að
gera minna af því að hækka menn
upp í deildarstjórastöður, það
Virðast allir orðnir vera orðnir
deildarstjórar. En við lækkum
gœfumuninn
Héðinn Steingrímsson heims- og
Norðurlandameistari (skák.
gervi Fischers með því að leggja
sérhvern fjanda sinna í E flokki: 6
v. af 6 mögulegum. Arnar er 10
ára gamall.
Aukaverðlaun eru veitt fyrir
Kaupmattur
tengdur SDR
Páll Halldórsson: Erum
tilbúnir í viðrœður við
ríkið um velferðarmál
„Við viljum án efa taka þátt í
slíkum viðræðum með BSRB við
ríkisvaldið. Við höfum ákveðnar
skoðanir á ýmsum þáttum vel-
ferðarríkisins og höfum m.a.
skilað áliti um skattamál. En við
erum ekki tilbúnir að fara í við-
ræður við ríkið, sem síðan tefja
hinar eiginlegu kjaraviðræður.
Ef að í einhverjum félagsmála-
pakka er kaupmáttaraukning þá
erum við tilbúnir að ræða það því
auðvitað erum við að slást fyrir
auknum kaupmætti,“ sagði Páll
Halldórsson, formaður BHMR í
samtali við Þjóðviljann í gær.
Páll sagði að BHMR stæði
frammi fyrir gífurlegu kaupmátt-
arhruni og því þyrfti að berjast
gegn. Ekki vildi Páll nefna neinar
tölur í hugsanlega kröfugerð
BHMR, en sagði að félagið muni
taka mið af þeim launum sem
fólk með sambærilega menntun
og í sambærilegum störfum fengi
greitt á almenna launamarkaðn-
um.
„Kaupmáttartrygging er lykil-
atriði í komandi samningum. Ef
hún fæst ekki fram er ekki hægt
að gera samninga nema til mjög
skamms tíma. Róttækustu hug-
myndir okkar um kaupmáttar-
tryggingu miða að því að hún
verði óháð vilja ríkisvaldsins, en
reynsla okkar af ríkisvaldinu hef-
ur sýnt okkur fram á nauðsyn
þess. Við höfum jafnvel hugleitt
hvort kaupmáttartrygging launa
gæti t.d. ekki verið tengd SDR-
einingunni. Þ.e.a.s. ef gengið
fellur að þá verði laun tryggð í
samræmi við gengi SDR á hverj-
um tíma. En hinu verður heldur
ekki neitað að rauðu strikin hafa
verið betri en engin,“ sagði Páll
Halldórsson. -phh
ekki umsamið kaup.“ Sagði
Steingrímur að öll ráðuneyti
væru nú að vinna af fullum krafti
að koma þessum niðurskurði í
bestu heildarniðurstöðu, vinn-
ingar tveggja efstu keppenda
hverrar þjóðar í hverjum flokki
eru lagðir saman. Er skemmst frá
því að segja að íslendingar urðu
langefstir með 40,5 vinninga.
Næstir urðu Finnar og Danir með
30,5, Svíar hrepptu 27,5 (sem er
óvenju lágt, þeir urðu efstir síð-
ast) en Norðmenn ráku lestina
með 24 vinninga.
Ólafur Ólafsson hagfræðingur
er sem kunnugt er driffjöðrin í
unglingastarfi skákhreyfingar-
innar. Hann var að vonum í sjö-
unda himni er Þjóðviljinn sló á
þráðinn til hans í gær. Hann hafði
ekki skýringu á reiðum höndum á
þessum glæsta árangri en taldi þó
að góð mótaæfing okkar manna
og heimavöllur kynnu að hafa
riðið baggamuninn.
ks.
Frá BSRB-fundinum í gær. Frá v.: Svanhildur Halldórsdóttir, Ögmundur Jónasson og Ragnhildur Guð-
mundsdóttir. Mynd - Þóm.
Ríkisstjórnin
Kaupmáttartrygging á lægstu laun
Steingrímur Hermannsson: Höfum ekki efni á almennri kauphœkkunupp skalann.
Parfað tryggja kaupmátt lœgstu kauptaxta. Líst velá margt íhugmyndum BSRB.
framkvæmd.
-phh
Skólaskák
4 Norðurtandameistarar
Ólafur Ólafsson: Góð mótœfing og heimavöllurgerður ugglaust
-phh
2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 14. febrúar 1989