Alþýðublaðið - 04.03.1972, Blaðsíða 5

alþýðu) Útgáfufélag Alþýðublaðsins h.f. Ritstjóri Sighvatur Björgvinsson (áb.). i Aðsetur ritstjórnar
lilP.ÍHlil Hverfisgötu 8-10. Símar 14-900 (4 línur).
NÝn BLAD - BETRA BLAD
í dag eru timamót i rösklega hálfrar aldar
sögu Alþýðublaðsins. Ný prenttækni er tekin í
notkun. Sú fullkomnasta. sem völ er á.
Það var árið 1947, þegar siðast voru gerðar
tæknilegar breytingar á prentun blaðsins, sem
talizt geta hliðstæðar þeim, sem nú hafa á orðið.
Þá var keypt til Alþýðublaðsins sú prentvél,
sem þjónað hefur blaðinu síðasta aldar
fjórðunginn. Sú vél er nú löngu orðin útsiitin,
enda búin að duga vel.
Það er þvi langt siðan aðstandendur Alþýðu-
blaðsins fór að dreyma um nýja prenttækni sem
bætt gæti útlit blaðsins og aukið möguleika þess
til þess að veita lesendum betri þjónustu. Nú
hefur sá draumur náð að rætast með samstarfi
fjögurra islenzkra dagblaða um kaup og rekstur
á fullkominni offsetprentsmiðju. Slikt samstarf
eitt út af fyrir sig er sögulegur viðburður í
íslenzkum blaðaheimi. Afleiðingar þess eru
stórbætt þjónusta þessara blaða við lesendur
sina, en breytingar til bóta eru þó sennilega
mestar fyrir lesendur Alþýðublaðsins.
Auglýsingasími 14-906. Blaðaprent h.f.
Þvi er ekki að leyna, það vita raunar allir, að
Alþýðublaðið hefur lengst af átt við fjárhags-
lega erfiðleika að búa. Samt sem áður hefur það
oft komið i hlut Alþýðublaðsins að taka forystu
um nýjungar í islenzkri blaðamennsku. Saga
blaðsins getur um marga slika atburði, bæði frá
fyrri og siðari timum, Ritstjórn blaðsins hefur
nú i undirbúningi tilraunir með ýmsar slikar
nýjungar, sem munu koma fram i blaðinu,
sumar á næstunni, en aðrar þegar nokkur
reynsla hefur fengist á hina nýju prenttækni.
Auk þess að vera almennt fréttablað hefur
Alþýðublaðið ávallt haft og mun hafa ákveðnar
skoðanir á þjóðmálum. Alþýðublaðið er mál-
gagn islenzkrar jafnaðarstefnu og styður
Alþýðuflokkinn, flokk islenzkra jafnaðarmanna.
Eins og formaður Alþýðuflokksins, Gylfi Þ.
Gislason, segir i grein i Alþýðublaðinu i dag er
markmið Alþýðublaðsins ávallt það sama, að
vinna aðbetra og réttlátara þjóðfélagi á íslandi.
Hin nýja prenttækni mun gera blaðið að enn
máttugra vopni i þeirri baráttu.
TÖKUM FREST
Þá er rikisstjórnin loks komin
frammeð endanlegar
breytingartillögúr sinar við
skattafrumvörp þau, sem rikis-
stjórnin sjálf lagði fram á
Alþingi i desember s.l. Það
hefur tekið stjórnina nokkuð á
þriðja mánuð að ljúka þvi verki.
Siðustu tillögurnar bárust ekki
frá henni, fyrr en um eða eftir
miðja viku og ætlunin er að
ljúka nú afgreiðslu frumvarp-
anna með sérstökum hraða.
Þótt rikisstjórnin hafi þannig
tekið sér nokkuð á þriðja manuo
til þess að gera endanlega upp
við sig hvað hún vildi gera við
skattafrumvörpin ætlar hún
ekki að veita stjórnarand-
stöðunni nema nokkra daga til
þess að kynna sér breytingar-
tillögurnar og ganga frá sinum
eigin.
Þegar Alþingi afgreiðir nú ný
skattalög verða liðnir hart nær
tveir mánuðir frá þvi framtals-
fresti lauk Islenzkir skatt-
borgarar fá þvi enga hugmynd
um, eftir hvaða reglum á þá
verður lagt, fyrr en löngu eftir
að þeir hafa orðið að skila fram-
tölum sinum. Fyrir utan það,
hve allur málatilbúnaður rikis-
stjórnarinnar I sambandi við
skattamálin, hefur verið með
miklum eindæmum. er. betta
hneykslanleg og ámælisverð
framkoma gagnvart al-
menningi.
Vegna þessara atriða hefur
þingflokkur Alþýðuflokksins
gert það að aðaltillögu sinni, að
Alþingi vlsi skattamálunum i
heild aftur til rikisstjórnarinnar
og málið verði undirbúið fyrir
næsta þing. Veitir sannarlega
ekki af þvi, að svo sé gert.
FORHEIMSKUN
Leiöari Timans i gær er ein
hver sá allra heimskulegasti,
sem i þvi blaði hefur birzt, — og
er þá langt til jafnað. Þar er
fjallað um nýjustu veröhækk-
anirnar og þá yfirlýsingu rikis-
stjórnarinnar, að kaupmáttur
launa skuli aukinn.
Greinarhöfundur reynir að
sanna það, að verðhækkanir
hafi alls ekkert rýrt kaupmátt-
inn. Og hvernig fer hann að þvi?
Jú, honum reiknast svo til, aö
verkamaðursé nú u.þ.b. 10 min.
lengur að vinna fyrir kjötkllói
en i marz 1971, en hins vegar
tveim minútum skemur að
vinna fyrir einum mjólkurlitra.
Siðan segir blaðið:
,,En sé haft i huga, að venju-
leg fjölákylda neytir meira
magns mjólkurvara en kjöt-
vara, hefur kaupmáttaraukn-
ingin verulega aukizt frá þvi i
fyrra....”
Það sem biaðið er raunveru-
lega að burðast við að segja er,
að hinar miklu veröhækkanir
hafi aldeilis ekkert rýrt kaup-
mátt launanna, — vel að merkja
ef fólk dragi stórl^ga við sig
neyzlu kjöts en drekki þeim
mun meiri mjólk i staðinn. Ollu
vitlausari röksemdafærsla
hefur sjaldnast sézt i islenzku
dagblaði,— jafnvel ekki i
Timanum.
Gylfi Þ. Gísla-
son skrifar
MALGAGN
JAFNAÐAR-
STEFNU
I dag er merkisdagur i sögu
Alþýðublaðsins. Það tekur nú i
sina þjónustu nýjustu tækni i
prentun dagblaða. Ytri gerð
blaðsins verður eins og hún gerist
bezt i blaðaheimi nútimans. Þvi
munu allir gamlir og nýir vinir og
velunnarar Alþýðublaðsins
fagna.
Alþýðublaðið er orðið hálfrar
aldar gamalt. A siðum þessa
blaðs hefur fyrst verið vakin
athygli á óteljandi umbótamál-
um, sem á sinum tima þóttu
ótimabær og jafnvel fjarstæöa, en
eru nú löngu komin i framkvæmd
og þykja sjálfsögð. Alþýðublaðið
var fyrsta málgagn jafnaðar-
stefnunnar á tslandi og hefur I
hálfa öld veriö eina dagblaðið,
sem barizt hefur fyrir framgangi
þeirra hugsjóna, sem eru kjarni
lýöræðissinnaðrar jafnaðar-
stefnu.
Alþýöublaðiö mun áfram og
ávallt verða málsvari þessara
hugsjóna. Það er ánægjuefni, að
nú skuli hægt að boða þær á ný-
tizkulegri og áferöarfegurri hátt
en áöur. En i augum Alþýðu-
Frh. á bls. 2
SðSÍALISMI Á
TÍMAMÚTUM
Sósialisminn er ekki aðeins á
kveðin aðferð til þess að leysa
stjórnunarleg vandamál i samfél-
aginu. Sósiaiisminn er hugsjóna-
stefna, byggð á ákveðinni heim-
speki, sem studd er áþreifan-
legum staðreyndum úr daglegu
lifi. Vegna þess að umhverfi
mannsins tekur slfelldum breyt-
ingum, hver ný kynslóð skapar
nýjan heim, breytast þær stað-
reyndir úr daglega lifinu, sem
heimspeki sósialismans og
aðferðafræði styðjast við. Það
hefur aftur I för með sér nauðsyn
breyttra viðhorfa sósialista tii
ýmissa mikilsverðra málefna
samfélagsins, þótt grunntónninn i
sósiölskum viðhorfum og
sósialskri heimspeki sé ávallt sá
sami.
Hvorki aðferðafræði né heim-
speki sósialismans hefur þvi
nokkru sinni verið mótuð i eitt
skipti fyrir öll. Sósialisminn
hlýtur að vera i sífelldri endur-
sköpun. Hver ný kynslóð á aö
skapa sósialismann að nýju, en
ekki að taka hann athugasemda-
laust og óbreyttan i arf frá fyrri
tið.
Það er vitaskuld einfaldasta
leiðin út úr vandanum að búa til
trúarbókalegt kennisetningar-
kerfi úr skrifum þeirra manna,
eins og Marx og Engels, sem
fyrstir bjuggu til ákveðna
aöferðarfræöi reista á sósialskri
heimspeki. Þetta hefur svo sem
verið gert. Þeir sósialistar, sem
valið hafa þessa leið til þess eins
að losa sig frá þvi erfiði að þurfa
að hugsa og álykta sjálfir lita á þá
Marx og Engels (aö Lenin við-
bættum) sem nokkurs konar
yfirmannlega spámenn, sem
aldrei getur skjöplast. Þe'ir sam-
þykkja ekki aðeins heimspeki-
legar ályktanir spámannanna,
heldur aöferðarfræði þeirra i
öllum smáatriðum og telja hana
geta leyst öll samfélagsvandamál
allra tima. Heittrúaðir Marx-
Leninistar eru þvi nokkurs konar
kirkjulegt samfélag innan heims-
hreyfingar sósialista með sinum
páfum, kardinálum og prelátum.
Þannig starfar t.d. kommúnista-
hreyfingin I heiminum meö Mao
sem patriarkann I Peking, fyrst
Stalín, siöar Krúsjeff og nú
Kosygin/Brésnef sem hans
heilagleika i Moskvu og þar til
viðbótar nokkra siðbúna sér-
trúarsöfnuði i öðrum iöndum, —
„hússita” I Júgóslaviu, „mót-
mælendur” á Frakklandi og á
ítaliu og „frikirkjusöfnuð” á
Kúbu.
Aldrei „stofnun”.
Sósialismi á vitaskuld ekkert
skylt við þetta kirkjulega kenni-
setningarkerfi. Hann getur aldrei
orðið „stofnun” einfaldlega
vegna þess að sósialisminn er i
eðli sinu byitingarstefna á öllum
timum og undir öilum kringum-
stæðum. Sósialisminn getur
aldrei orðið svo sáttur við sjálfan
sig og sitt umhverfi að hægt sé að
segja um hann hingað og ekki
lengra. Þess vegna er þaö jafn
frálcitt að halda þvi fram, að ekki
aöeins aliar heimspekilegar
ályktanir Marx, Engels og Lenins
heldur einnig aðferðafræði þeirra
i smáatriöum sé jafn rétt og
óbrigðul nú og þegar .þær voru
gerðar og að segja, að heimurinn
hafi staðið kyrr allan þann tima,
sem siðan hefur liðið, — I millitið-
inni hafi ekkert gerzt
En þótt þau sannindi að
sósialisminn þarfnist sifelidrar
endursköpunar hafi ætið veriö
jafnaðarmönnum Ijós hafa þeir
þó oft ekki hegðað sér i samræmi
viö það. Tökum t.d. Islenzka
jafnaðarmenn. Hversu Iangt
skyldi vera siðan ideologiskar
umræður hafi farið fram meðal
þeirra? Siðustu ritverk sem ég
minnist i svipinn um þau efni, eru
bæklingar, sem Gylfi Þ. Gislason
skrifaði fyrir ca. 15 árum. Og þeir
jafnaðarmenn á tstandi, sem
vilja telja sig „sannari” lýðræöis-
sósialista, en Aiþýöuflokksmenn,
hafa ekki lagt nokkurn skapaöan
hlut til málanna nema gömul
slagorð.
Á timamótum.
Þetta er heldur ekkert sér-
islenzkt fyrirbæri. Hugsanaietin á
jafnt við um t.d. jafnaðarmanna-
flokka nágrannalanda nn a.
Ideólógiskar umræður og skrif
hafa verið þar harla litt áberandi.
Þaö er helzt nú, i sambandi við
hugsanlega aðild Noregs og Dan-
merkur að EBE sem örlaö hefur á
slikum umræðum. Og jafnvel
forystu f I okkur norræns
lýðræðissósialisma,
Alþýöuflokkurinn I Sviþjóð, virð-
ist hafa lýst þegjandi samþykki
við kapitaliskt eðli sænsks þjóð-
félags um alla fyrirsjánlega
framtið. Hann lætur sér nægja
það eitt að vera „admin-
istrativur” stjórnandi kapitalisks
þjóðfélags.
A Norðurlöndum stendur
sósialisminn þó á timamótum.
Ummerki þess dyljast engum.
Aðferðafræði jafnaðarmanna-
flokkanna þarf endurskoöunar
við vegna breyttra tima og
breyttra aðstæðna. Þannig er t.d.
valda jafnréttið orðið miklu
þýðingarmeira i þessum þjóð-
félögum en efnahagslegt jafnrétti
einfaldlega vegna þess að etna-
hagslegt jafnrétti fæst ekki nema
með þvi móti að valdajafnréttiö
i þjóðfélaginu sé fyrst aukið.
Sama máli gegnir raunar um
jöfnun á frelsi einstaklinga og
EFTIR SIGHVAT
BJðRGVINSSON
félaga. Þar liggur sennilega
mesta misréttið i samfélaginu i
dag.
En jafnaðarmenn hafa verið
svo uppteknir af efnahags-
málunum að þeir eiga i erfið-
leikum með að átta sig á þessum
nýju viðhorfum. öll aðferðafræði
þeirra beinist fyrst og fremst aö
efnahagsmálunum einum. Og sú
aðferðafræði á ekki lengur við.
Hún er döguð uppi.
Jafnaöarmannaflokkarnir
þurfa þvi að endurskapa sina
sósiölsku aðferðafræði. En það
verður ekki gert nema I kjölfar
öflugra ideologiskra umræðna.
Og þar stendur hnifurinn i kúnni.
Byggingarfélag
Alþýðu Reykjavik
Aðalfundur félagsins verður haldinn,
þriðjudaginn 7. þ.m. kl. 20.30 að Hótel
Sögu, átthagasalnum.
Fundarefni:
1. Venjuleg aðalfundarstörf.
2. önnur mál.
Stjórnin.
Laugardagur 4. marz T972
0