Alþýðublaðið - 21.03.1973, Blaðsíða 2
„Þegar Arnór Kerlinganef
kom með þá tillögu að
heldur skyldi lóga
hundum en gamalmennum
urðu fyrstu deilur
um hundahald á íslandi”
og sannar, cins og i flciri forn-
sögum. Telur hann, að vcl væri
þvi fé varið, ef hann fengi nokk-
ur þúsund krónur til að upp-
fræða nútima veðurfræðinga
um staðreyndir þeirra fræða
i fornum sögum. Það er ekki
fyrir nútima veöurfræðinga aö
finna þær út eftir máli og orða-
lagi.
Segist Pétur hafa tileinkað sér
kunnáttu veöurfræðinga forn-
aldarinnar og sé hún mikill vis-
dómur, sem hann vilji gjarnan
miðla öðrum af. Mikinn lærdóm
megi draga af Vatnsdælasögu,
Gisla sögu Súrssonar, Laxdæla-
sögu, Njálu og Grettissögu, og
Eyrbyggjasögu.
Meðal annars hafi isöld skoll-
ið á hér á landi miklu fyrr en á
norðvestur Pólarsvæðinu, þ.e. á
svæðinu fyrir vestan Grænland
eða fyrir vestan Dumbshaf, eins
og það er á mörgum gömlum
kortum.
„Þegar Arnór kerlingarnef
kom með þá tillögu, að heldur
skyldi lóga hundum en gamal-
mennum, urðu fyrstu deilur um
hundahald á Islandi”, sagði
Pétur Hoffmann, er hann leit
við hjá okkur um daginn.
Pétur sagði, að á löngum
harðindakafla varð Gunnar á
Hliðarenda heylaus, og fleiri
menn. Þá settu höfðingjar sam-
an fund til að leysa vandann,
þegar hungursneyð var orðin.
Vildu sumir fækka fólki, og þá
helzt gamalmennum. Ekki voru
höfðingjar sammála um þetta,
og kom þá meðai annars fram
ofangreind tillaga.
Pétur H. Salómonsson bað
okkur að koma litlu kveri til
skila fyrir sig. Er það merkt Al-
þýðubókasafni Rcykjavikur, en
Pétur fann það á göinlu ösku-
haugunum fyrir 25 árum. Þetta
er Sigurðar Kristjánssonar út-
gáfan af Vatnsdælasögu. „Þótt
bókin sé min lögleg eign, vil ég
nú skila henni, enda er ég búinn
að kynna mér efni hennar”,
sagði Pétur.
Fyrir utan alvarlegar tima-
skekkjur i sngunni, kvcður Pét-
ur veðurfarslýsingar sögunnar
athyglisverðar. Þær séu réttar
Pétur H.
Salómonsson
segist vilja
uppfræða
veðurfræðinga
um veðurfars-
lýsingar í
fornsögunum
I dag ætti enginn
Vestmannaeyingur
að þurfa að kvarta
undan atvinnuleysi
Allur þorri Eyjafólksins býr nú
ó Stór-Reykjavíkursvæðinu
,Viðvikjandi þeirri vinnu, sem
unnin hefur verið úti i Eyjum,
má vel segja, að i ýmsu tilliti
hafi af eðlilegum orsökum verið
byrjað á öfugum enda.
Venjulega er það svo, þegar
starfsemi er hafin, þá er fyrir
hendi fjármagn og skipulag. 1
Vestmannaeyjum var brýn þörf
fyrirvaralausra athafna. Þá
hugsar enginn um kaup og kjör.
En að sjálfsögðu er þegar að þvi
komið, að slikt verður að ræða.
Þegar menn hafa unnið i hart-
nær tvo mánuði við algerlega ó-
vanalegar aðstæður, og óneitan-
lega oft hættulegar, þá kemur i
þessu tilliti sitthvað upp, sem
menn þurfa að koma sér saman
um. Þetta er eins og hver annar
vandi, sembrugðizt er við, þeg-
ar hann ber að höndum”
„Þegar, á leiðinni til lands,
hugleiddi ég, hvernig hægt yrði
að snúast við hinum ýmsu
vandamálum, sem blöstu við”,
sagði Jón Kjartansson, formað-
ur Verkalýðsfélagsins i Vest-
mannaeyjum, er við áttum við
hann tal i gær. Taldi Jón, að eins
og nú væri komið málum, þyrfti
enginn Vestmannaeyingur að
kvarta yfir þvi að fá ekki vinnu.
„Þegar ASt bauð verkalýðs-
félögunum i Eyjum aðstöðu á
skrifstofu sinni, leysti það mik-
inn vanda og auðveldaði öll okk-
ar störf”.
Rætt við Jón
Kjartansson,
formannVerkalýðs
félagsins í
Vestmannaeyjum
— og sagt frá
grein um hann
í dönsku blaði
Ekki kvað Jón liggja fyrir ná-
kvæmt yfirlit yfir búsetu og at-
vinnu allra Eyjabúa. Bæði væri
alltaf eitthvert vinnuafl á hreyf-
ingu og einnig skorti á, að fólk
léti skrásetja sig. Þó er ljóst, að
allur þorri fólks er á Reykja-
vikursvæðinu. Um 100 fjölskyld-
ur eru i Keflavik, 36 i Olfusborg-
um, 10—12 i Hveragerði,
Þorlákshöfn og Eyrarbakka.
Við sögðum Jóni frá grein,
sem hér fer á eftir i lauslegri
þýðingu, og birtist i danska
blaðinu Aktuelt. Kvað Jón menn
frá danska og sænska sjónvarp-
inu hafa komið að máli við sig
og hefði hann farið með þeim út
i Eyjar, þar sem þeir hefðu gert
þátt út frá viðhorfi einnar fjöl-
skyldu. Sagði Jón okkur, að
hann hefði svo sem ekki gert
annað en það, sem sjálfsagt var,
eins og aðrir, en hér fer sem
sagt þessi grein á eftir:
Utvegar atvinnulausu
flóttafólki frá Vest-
mannaeyjum vinnu.
Alþýðusambandinu islenzka
hefur bætzt nýr liðsmaður eftir
eldgosið með öllum þess óskap-
legu afleiðingum.
Hann heitir Jón Kjartansson.
Jón hefur engan fastan tima
og ef maður hringir i skrifstofu
Alþýðusambandsins, til þess að
tala við hann, fær maður þau
svör, að hann sé ekki staddur
þar. Skrifstofustjórinn veit
heldur ekki, hvenær hans er
von.
Jón Kjartansson vinnur sitt
sérstæða og hrifandi starf i
kyrrþey og á eigin spýtur.
Svo hljóðlega hefur hann unn-
ið, eftir að hann varð samstarfs-
maður Alþýðusambandsins, að
Ólafur Hannibalsson, skrif-
stofustjóri, þekkir hann ekki
persónulega.
Hannibalsson staðfestir bara,
að Jón Kjartansson hafi lagt af
mörkum frábært starf i þágu
verkamanna frá Vestmanna-
eyjum, en hann er formaður fé-
lags þeirra.
Þegar eldgosið hófst, og allt
fólk varð að flytja i skyndi til
meginlandsins, var það
Kjartansson, sem þegar i stað
leitaði uppi alla þá félaga sina,
sem hann komst yfir' að sinna,
til þess að vera þeim persónu-
lega stoð og stytta, en þó fyrst
og fremst til þess að fullvissa þá
um, að hann myndi ganga i það
af fullum krafti, að útvega þeim
nýja vinnu. Ekki aðeins fyrir þá
sjálfa, heldur einnig fyrir eigin-
konur þeirra, sem á Heimaey
unnu nokkuð utan heimilisins,
einkum i fiskiðnaðinum.
1 sjónvarpsþættinum um
vandamálin, sem fylgdu i kjöl-
far eldgossins, fjallaði Jón
Kjartansson um þá erfiðleika,
sem búið var að yfirstiga, og dró
upp mynd af þeim óskaplegu
vandræðum, sem ætti eftir að
takast á við.
Preben Dich fréttamaður
danska sjónvarpsins á Islandi,
var svo heillaður af Kjartans-
syni, að hann helgaði einmitt
honum og hæglátum frásögnum
hans langa kafla i útsending-
unni.
Ólafur Hannibalsson hjá Al-
þýðusambandinu áætlar, að um
2500 manns hafi staðið uppi at-
vinnulaus eftir skyndiflutning-
ana til lands. Verulegum hluta
þessa fólks hefur þegar verið
tryggð atvinna, meðal annars
fyrir snarráða aðstoð Jóns
Kjartanssonar.
Sjálfur lætur Jón litið yfir
störfum sinum, segir ólafur
Hannibalsson i viðtali við
AKTUELT. Kjartansson er hóg-
vær maður.
Starf Jóns hefur einkum lotið
að vinnumiðlun, en jafnvel engu
siður félagsráðgjöf. Hvarvetna
dást menn mjög að framtaki
Jóns i hjálparstarfinu, sem
hann hefur i té látið við hlið
stjórnvalda og Rauða krossins.
Raunhæft framlag hans sést
bezt af þeim árangri, sem það
hefur borið. Þó gera menn á
skrifstofu Alþýðusambandsins i
Reykjavik ekki minna úr þeirri
uppörvun, sem hann hefur veitt
félögum sinum og fjölskyldum
þeirra, sem harðast hafa orðið
úti, vegna náttúruhamfaranna.
©
Miövikudagur 21. marz 1973