Morgunblaðið - 10.09.2005, Blaðsíða 10

10 LAUGARDAGUR 10. SEPTEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
SIGURÐUR Krist-
insson, málarameist-
ari og fyrrverandi for-
seti Landssambands
iðnaðarmanna, lést á
St. Jósefsspítalanum í
Hafnarfirði 4. sept-
ember sl.
Sigurður fæddist í
Hafnarfirði 27. ágúst
árið 1922. Hann var
sonur hjónanna Krist-
ins Jóels Magnússon-
ar málarameistara og
Maríu Albertsdóttur.
Sigurður stundaði
nám í Flensborgar-
skólanum og nam
málaraiðn hjá föður sínum. Hann
lauk prófi frá Iðnskóla Hafnarfjarðar
1943 og fékk meistarabréf árið 1950.
Sigurður starfaði sem málari í Hafn-
arfirði, fyrst hjá föður sínum eða þar
til hann hóf sjálfstæðan rekstur 1964.
Hann gegndi einnig fjölmörgum
trúnaðarstörfum og starfaði að mál-
efnum iðnaðarins um áratugaskeið.
Hann átti um árabil sæti í stjórn Mál-
arafélags Hafnarfjarðar, stjórn Iðn-
ráðs Hafnarfjarðar og stjórn Iðnað-
armannafélags Hafnarfjarðar og var
hann formaður þess árin 1960-67 og
1970-1989. Var hann gerður að heið-
ursfélaga félagsins 1988. Sigurður
átti einnig sæti í skólanefnd Iðnskóla
Hafnarfjarðar 1962-1970. Hann sat í
stjórn Landssambands iðnaðar-
manna frá 1965 og var forseti sam-
bandsins í 12 ár eða frá 1973 til 1985.
Var hann heiðursfélagi Landssam-
bandsins og sæmdur gullorðu þess
1978. Þá átti hann sæti í stjórn Nor-
ræna iðnráðsins árin 1973-1985 og
var formaður þess í
nokkur ár.
Sigurður starfaði einn-
ig mikið að leiklistarmál-
um allt frá árinu 1940.
Hann stundaði leiklistar-
nám hjá Jóni Norðfjörð
1944-45 og átti sæti í
stjórn Leikfélags Hafn-
arfjarðar um árabil frá
1949. Starfaði hann m.a.
sem leiktjaldamálari,
leikari og leikstjóri leik-
félagsins til 1965 og lék
um 30 hlutverk. Einnig
lék hann með Leikfélagi
Reykjavíkur og átti sæti í
stjórn Bandalags ísl. leik-
félaga og var formaður þess um
skeið. Sigurður lét sig margvísleg
önnur félagsmál varða og var m.a. í
lúðrasveitinni Svani og meðlimur í
karlakórnum Þröstum í Hafnarfirði.
Átti hann sæti í stjórn kórsins og var
formaður hennar í nokkur ár.
Sigurður hlaut ýmsar viðurkenn-
ingar fyrir störf sín. Hann var sæmd-
ur riddarakrossi Hinnar íslensku
fálkaorðu fyrir störf að iðnaðarmál-
um. Hann var einnig sæmdur heið-
ursmerki Leikfélags Hafnarfjarðar
og heiðursmerkjum aðildarsamtaka
Norræna iðnráðsins.
Sigurður var einn af stofnendum
Iðnaðarbanka Íslands 1952. Hann
var kjörinn í bankaráð bankans 1975-
1979 og aftur 1981 og síðar í stjórn
Eignarhaldsfélags Iðnaðarbankans.
Þá var hann í 12 ár formaður Iðn-
fræðsluráðs.
Eftirlifandi kona Sigurðar er Anna
Dagmar Daníelsdóttir. Þau eignuð-
ust sjö börn.
Andlát
SIGURÐUR
KRISTINSSON
Sigurður Kristinsson
KRISTINN Benediktsson ljós-
myndari hefur óskað eftir því að
Sýslumaðurinn í Reykjavík leggi
lögbann við útgáfu bókarinnar
Fiskisagan flýgur, sem hann er
annar höfunda að og bókaútgáfan
Skrudda gefur út. Tekur það til
þess að bannað sé að prenta bók-
ina, dreifa henni, gefa hana eða
selja eða nýta með nokkrum hætti.
Taka átti málið fyrir hjá sýslu-
manni í gær, en því var frestað
fram á þriðjudag af tæknilegum
orsökum. Málsatvik eru þau að að-
ilar gerðu með sér útgáfusamning
um útgáfuna 14. febrúar síðastlið-
inn, en bókin er að uppistöðu ljós-
myndir sem Kristinn tók í veiði-
ferðum úti á sjó á áttunda ára-
tugnum og sem hann á höfundar-
rétt að. Myndirnar ásamt texta
birtust upphaflega í ritinu Sjávar-
fréttum, sem gefið var út á þessum
árum. Hinn höfundur bókarinnar
er Arnþór Gunnarsson, sagnfræð-
ingur.
Fram kemur í lögbannsbeiðninni
að samningurinn gekk engan veg-
inn eftir samkvæmt efni sínu og
neyddist gerðarbeiðandi Kristinn
til þess að tilkynna um riftun
samningsins hinn 18. ágúst síðast-
liðinn. Riftuninni var hafnað af
hálfu gerðarþola og með bréfi dags
7. sept. eða á miðvikudag var gerð-
arbeiðanda tilkynnt að bókin væri
að koma úr prentun. Í gær hefði
gerðarbeiðandi síðan fengið sýnis-
eintak af bókinni og væri honum
mjög brugðið vegna óviðunandi
faglegra vinnubragða við vinnslu
myndefnis í henni.
Kristinn sagði í samtali við
Morgunblaðið að ástæðuna fyrir
riftuninni og síðan lögbannsbeiðn-
inni mætti rekja til þess að í öllu
útgáfuferlinu hefðu allar óskir
hans um frágang myndanna í bók-
inni skipulega verið hundsaðar og
ekkert tillit tekið til tillagna hans í
þeim efnum. Myndirnar séu daufar
og illa unnar og auk þess hafi
myndskurður farið fram án nokk-
urs samráðs við hann og hann eigi
því ekki annan kost en að fara
fram á lögbannið til þess að vernda
heiður sinn sem myndhöfundar.
Fram kemur í lögbannsbeiðninni
að Kristinn setti í upphafi fram
hugmyndir um framsetningu
verksins (layout), þannig að enginn
þurfti að velkjast í vafa um vilja
hans í þeim efnum, en þegar á leið
tók útgefandi völdin af honum.
Kristinn vildi frá upphafi stækka
og velja sjálfur allar myndirnar
sem veldust í bókina, „enda hefðu
þær þannig haldið þeim einkenn-
um og áherslum sem hann hefði
kosið og er óaðskiljanlegur hluti af
höfundarrétti hans sem ljósmynd-
ara og nýtur verndar af höfund-
arlögum. Síðan myndu copíurnar
verða skannaðar fyrir prentun.“
Fram kemur að þessari aðferð
hafi alfarið verið hafnað af útgef-
anda sem algerum óþarfa og
tímasóun, því tæknin væri orðin
svo góð að ekkert mál væri að
skanna filmurnar, en þessi viðhorf
útgefanda sýni mikla vanþekkingu
á ljósmyndun og vanvirðingu á höf-
undarrétti gerðarbeiðanda.
Jafnframt kemur fram að því
hafi ítrekað verið mótmælt að
nokkur megi vinna myndefni til
birtingar nema með fullu samþykki
höfundar og hafi það verið meg-
inástæða fyrir riftun samningsins.
„Útgefandi hafði sýnt að hann ber
hvorki skyn á höfundarrétt ljós-
myndara né mikilvægi faglegrar
og listrænnar niðurstöðu sem full-
nægi kröfum höfundar til endan-
legrar birtingar. Þessi réttur sé
heilagur og þann rétt á höfund-
urinn Kristinn Benediktsson,“ seg-
ir einnig í lögbannsbeiðninni.
Myndhöfundur krefst
lögbanns á útgáfu bókar
RUT Kjartansdóttir sem situr í
stjórn Barnavistunar segir að dag-
foreldrar finni fyrir auknu óöryggi
um framtíð sína og segist sakna
þess að þjónusta sem þeir bjóði
foreldrum barna 9–18 mánaða
skuli ekki vera nefnd þegar hug-
myndir séu settar fram um
greiðslur til foreldra sem eiga
börn á þessum aldri. Hún segir að
stjórn Barnavistar hafi rætt þann
möguleika að grípa til aðgerða til
að þrýsta á stjórnvöld að gefa skýr
svör um þær breytingar sem kunni
að verða á þeirra starfsumhverfi.
Björn Ingi Hrafnsson, formaður
fjölskyldunefndar ríkisstjórnarinn-
ar, kynnti fyrir nokkrum dögum
hugmynd um greiðslur til foreldra
barna 9 til 18 mánaða. Hann taldi
að með þessu mætti leysa þann
vanda sem skapist hjá mörgum
foreldrum eftir að fæðingarorlofi
lýkur og fram til þess tíma að
börnin komast á leikskóla. Stefán
Jón Hafstein, formaður mennta-
ráðs Reykjavíkurborgar, sagði í
framhaldi af þessari yfirlýsingu, að
ef fjölskyldunefnd ríkisstjórnar-
innar vilji ganga til opinnar við-
ræðu við sveitarfélögin muni ekki
standa á Reykjavíkurborg að
leggja sitt til málanna.
Stétt í útrýmingarhættu?
Rut sagði að dagforeldrar sökn-
uðu þess að vera ekki nefndir á
nafn þegar rætt væri um þjónustu
við börn á aldrinum 9–18 mánaða,
en þetta væri sá hópur sem dag-
foreldrar sinntu mest. Hún sagðist
þar með ekki vera að segja að
þetta væri slæm hugmynd. Það
mætti gjarnan bæta stöðu for-
eldra, en það bæri þá að gera það í
samráði við þá sem um áraraðir
hefðu veitt þessum aldurshóp
þjónustu.
Rut sagði að þörf væri á að auka
niðurgreiðslur til dagforeldra. Með
því að bæta starfsaðstöðu þeirra
væri verið að styrkja þessa þjón-
ustu og minnka þann vanda sem
margir foreldrar barna á þessum
aldri væru vissulega í. Rut nefndi
sem dæmi að fæðisgjald barna
yngri en tveggja ára væri 190
krónur á dag. Hún sagði að allir
sem eitthvað þekktu til mála gerðu
sér grein fyrir að þetta væri allt of
lág upphæð.
Rut sagði að mikill kurr væri
meðal dagforeldra með að þær
skuli ekki hafðar með í ráðum þeg-
ar starfsaðstæður þeirra og fram-
tíð væri til umræðu. Hún sagði að
margir dagforeldrar spyrðu sjálf-
an sig hvort þeir tilheyrðu stétt
sem væri í útrýmingarhættu.
Skapar óöryggi
meðal dagforeldra
Eftir Egil Ólafsson
egol@mbl.is
Hugmyndir um breytingar á starfsumhverfi dagforeldra
ÍSLENSKAR landbúnaðarvörur,
hvort heldur er kjöt, ostar, smjör
eða skyr, fékk mikla og góða
kynningu við opnun nýrrar búðar
á vegum verslunarkeðjunnar
Whole Foods Markets sem opnuð
var í Columbus Ohio nú í vikunni,
en um er að ræða næststærstu
búð keðjunnar til þessa. Þetta
segir Baldvin Jónsson, verk-
efnastjóri átakverkefnisins
Áforms sem fram fer í Bandaríkj-
unum haust hvert. Segir hann
ávallt reynt við opnun nýrra búða
að leggja áherslu á það sem er
óvenjulegt og sérstætt í viðkom-
andi verslun.
„Í ljósi þessa var því afar
ánægjulegt að sjá að t.d. fram-
setningin á íslenskum kjötvörum
var langmest áberandi í kjötborð-
inu og íslenska smjörinu var stillt
fremst við hlið lúxussmjörs ann-
ars staðar frá,“ segir Baldvin og
upplýsir að bakarí verslunarkeðj-
unnar sé um þessar mundir að
velta fyrir sér að skipta um smjör
í bakstri sínum og nota framvegis
íslenskt smjör, vegna þeirra góðu
eiginleika sem það býr yfir sem
meðal annars útskýrist af háu
fituhlutfalli í íslenska smjörinu.
Að sögn Baldvins voru íslensku
ostarnir einnig afar áberandi í
ostaborðinu og hafðir fremst. „En
yfirmaður allra innkaupa osta-
deildarinnar hreifst svo af ost-
unum að hún ákvað sjálf að gefa
viðskiptavinum að smakka,“ segir
Baldvin og tekur fram að gaman
hafi verið að upplifa það loksins
að sjá íslenskar afurðir settar upp
við hlið þess besta sem þekkist í
matvælabransanum fyrir vestan.
Íslenska kjötið var mest áberandi í kjötborðinu þegar ný Whole Food
Market-búð var opnuð í Columbus Ohio fyrr í vikunni.
Íslensku vörurnar
vöktu mikla lukku
„ÉG ER svo standandi hissa á þessu
að ég veit ekki hvað ég á að segja,
því við höfum hagað okkur í þessu
máli alveg eins og samningurinn
gerði ráð fyrir sem við gerðum við
hann á sínum tíma“ sagði Stein-
grímur Steinþórsson, annar eigandi
bókaútgáfunni Skruddu, þegar
blaðamaður leitaði viðbragða hjá
honum við fréttum þess efnis að
Kristinn Benediktsson ljósmyndari
hefði óskað eftir lögbannsbeiðni á
bókina Fiskisagan flýgur sem
Skrudda gefur út.
Að sögn Steingríms hafði hann
þegar blaðamaður ræddi við hann
ekki fengið neinar formlegar upp-
lýsingar um að lögð hefði verið fram
lögbannsbeiðni, annað en það sem
hann hefði heyrt í fréttum. „Við höf-
um hvorki heyrt frá hans lögmanni
né sýslumanni.“ Að sögn Steingríms
kom Kristinn að máli við sig viku áð-
ur en bókin átti að fara í prentun og
vildi hætta við útgáfu bókarinnar.
„En það segir sig sjálft að þegar bú-
ið er að leggja milljónir í svona verk-
efni þá er voðalega erfitt að hætta
bara skyndilega við, auk þess sem
þarna er annar höfundur sem vildi
endilega gefa út þessa bók og við
hefðum þá verið að brjóta samninga
á honum ef við hefðum hætt við.“
Kom fyrst með athugasemdir
sínar viku fyrir prentun
Aðspurður sagðist Steingrímur
ekki kannast við það að Kristinn hafi
snemma á útgáfuferlinu lagt fram
hugmyndir um vinnslu myndanna
sem útgefandinn hafi hafnað. „Hann
hafði allt sumarið
til að koma með
þessar at-
hugasemdir sín-
ar, en setti þessar
kröfur ekki fram
fyrr en viku áður
en bókin átti að
koma út, þ.e. í
ágúst. Við sögð-
um þá við hann
að ef einhverjar
myndir þyrftu að fara í gegnum
myrkraherbergið þá værum við al-
veg tilbúnir til þess að taka þátt í
því,“ segir Steingrímur og bendir á
að haldinn hafi verið fundur um mál-
ið þar sem gert hafi verið sam-
komulag um hvernig ætti að standa
að lokavinnslu bókarinnar. „Hann
var beðinn um að koma og taka þátt
í þessu starfi öllu, en hann hunsaði
það og lét síðan ekki ná í sig. Síðan
loksins þegar við heyrðum í honum
þá var hann mjög neikvæður. Við
sýndum honum tillögur og sögðum
honum að hann gæti gert allar þær
athugasemdir sem honum sýndist,
en hann virtist ekki hafa nokkurn
áhuga á því. Síðan fengum við bréf
þess efnis að hann vildi rifta samn-
ingnum sem gerður hafði verið,“
segir Steingrímur og bætir við:
„Þetta er vandræða mál og Kristni
ekki til nokkurs sóma.“
„Er svo standandi
hissa á þessu“
Steingrímur
Steinþórsson