Tíminn - 01.02.1989, Page 5

- ' Miðvikudagur 1. febrúar 1989
•“ r • r M
Tíminn 5
Guðmundur J. Guðmundsson form. VMSÍ um samstarf við ríkisstjórnina:
Bjartsýnn á samráð
Trygging fullrar atvinnu, lifskjarajöfnun og að verðbólgu
verði haldið í skefjum eru þau atriði sem Verkamannasam-
band íslands telur að leggja beri áherslu á í komandi
kjarasamningum. Þessi áhersluatriði komu fram í ályktun
sem var samþykkt á fundi framkvæmdastjórnar VMSÍ og
formanna svæðasambanda ASÍ sem var haldinn í gær. I
ályktuninni segir einnig að það sé vilji fundarins að í
samningunum verði lögð mikil áhersla á verndun kaup-
máttar. Sú staðreynd vekur athygli að ekki er minnst á
launahækkanir eða aukinn kaupmátt sem markmið í
komandi samningum.
í ályktuninni kemur einnig fram
andstaða við gengisfellingu. Þar
segir meðal annars: „Með gengis-
fellingartalinu eru atvinnurekend-
ur að krefjast þess að vandi efna-
hagsmálanna, vandi óstjórnar lið-
inna ára, veröi leystur á kostnað
launafólks. Þetta verður verkalýðs-
hreyfingin að hindra.“
Fundurinn leggur einnig áherslu
á að ríki og sveitarfélög haldi aftur
af gjaldskrárhækkunum stofnana
sinna.
Ályktun fundarins virðist því
vera á þeim nótum sem ríkisstjórn-
in hcfur talið æskilegt að spilað
verði eftir í komandi kjarasamn-
ingum. IdagmunufulltrúarVerka-
mannasambandsins ganga á fund
forsætisráðherra en Steingrímur
Hermannsson sagði í viðtali við
Tímann í gær að þessar þrjár
meginkröfur væru í anda þess sem
ríkisstjórnin hefði lagt áherslu á.
Steingrímur sagðist einnig vera
sammála því að halda þurfi aftur af
gjaldskrárhækkunum ríkis og
sveitarfélaga.
Tíminn hafði einnig samband
við Guðmund J. Guðmundsson
formann Verkamannasambands
íslands og innti hann fyrst eftir því
hvort það mætti ekki lesa það út úr
ályktuninni að í komandi kjara-
samningum yrði áherslan á það að
halda í horfinu frekar en að ná
fram til dæmis auknum kaupmætti.
„Við teljum að þessi atriði séu
skilyrði allra góðra hluta. Varðandi
þá kröfu að verðbóigu verði haldið
í skefjum leggjum við gríðarlega
áherslu á lækkun vaxta og bjóðum
jafnframt að við munum beita
okkur fyrir því að lífeyrissjóðir
lækki vextina einnig. Við óttumst
mjög um atvinnuöryggi og atvinnu-
leysi í ýmsum byggðarlögum og
þar höfum við skyldur við félaga
okkar. Síðan er hreinlega ótti okk-
ar um það að það steypist fleiri
fyrirtæki og byggðarlög. Við telj-
um að þcssi vandamál séu svo brýn
að í jreim felist grundvöllur að
frekari kröfugerð. Við erum reiðu-
búnir að ræða við ríkisstjórnina og
jafnvel aðstoða hana.“
Guðmundur var í framhaldi af
þessu spurður að því hvort hann
væri bjartsýnn á að slíkar viðræður
eða samráð verði árangursríkt.
„Já, ég er það nú. Ég náttúrlega
fullyrði það ekki að þetta falli allt
saman, en ég hef trú á því að það
sé hægt að ná fram góðu samstaríi.
Ég held að okkar sjónarmið, eins
og það að hindra vaxtahækkanir,
eigi ákaflega sterkan hljómgrunn í
ríkisstjórninni.“
- En ertu ekki sammála því að
þessar kröfur ykkar eru mjög í
anda þeirrar kröfugerðar sem ríkis-
stjórnin hefur talið æskilega?
„Jú, en við erum í sjálfu sér ekki
að afsala okkur neinum rétti til að
gera einhverjar aðrar kröfur. Við
teljum bara að forsenda fyrir þeim
sé að þeirri þróun sem nú er komin
af stað verði afstýrt. Við getum sett
fram himinháar kröfur og okkur er
það Ijóst að það fólk sem er á
lægstu laununum er ekki ofsælt af
sínu. Það verður að hafa það í
huga að okkar afstaða mótast af
því að almennt verkafólk cr í
mestu návígi við öryggisleysi og
sveiflur í atvinnumálum. Við verð-
um einnig að gæta að því að
Verkamannasambandið er þannig
samansett að í því er fjöldi fólks og
út um allt land og nokkur hluti
þessa fólks býr þegar við atvinnu-
Íeysi og aðrir búa við ákaflega
sterkan ótta um atvinnuleysi."
- En er þá hægt að líta þannig á
að þessar kröfur séu raunsæjar?
„Ég hef trú á að það sé hægt að
stöðva verðbólguþróun og lækka
vexti. Það eru peningastofnanir
sem standa á móti þessu. Ástandið
var þannig í haust að það voru
fyrirtæki sem borguðu jafnmikið í
vexti og þau borguðu í vinnulaun
og það stendur enginn atvinnu-
rekstur undir slíku.“
Stjórnum atvinnugreinadeilda
innan VMSÍ hefur nú verið falið að
hefja nú þegar undirbúning að
samningagerð, hver á sínu sviði, í
samræmi við þau meginmarkmið
sem koma fram í ályktuninni.
SSH
Árbæingar harðir gegn fyrirhugaðri staðsetningu sorpmóttökustöðvar við húsdyr sínar:
Vildum sundlaug -
fengum sorpstöð
„Við erum búin að berjast í áraraðir fyrir sundlaug og
íþróttahúsi en í þess stað fáum við sorppökkunarstöð fyrir
ekki neitt. Við skulum standa saman og gefa borgaryfirvöld-
um „gúmoren“ og láta þau ekki komast upp með að troða á
okkur.“
Þetta voru orð Ásbjarnar Jó-
hannssonar íbúa í Árbæjarhverfi á
borgarafundi sem Framfarafélagið í
Árbæjarhverfi stóð fyrir um sorp-
böggunarstöðina sem ætlað er að
byggja í Hádegismóum.
„Sé gert ráð fyrir því að verðfall
fasteigna í Árbæjarhverfi verði um
5% vegna byggingar sorpböggunar-
stöðvarinnar sem er varlega áætlað,
þá er verið að tala um a.m.k. 400
milljónir króna eignarýrnun,“ sagði
Gísli Karel Halldórsson verkfræð-
ingur og íbúi í hverfinu á fundinum.
Framfarafélag Árbæjarhverfis
hélt fund um fyrirhugaða byggingu
sorpböggunarstöðvar í Hádegismó-
um, steinsnar frá efstu íbúðablokk-
unum í hverfinu en fulltrúi fram-
sóknarmanna í skipulagsnefnd borg-
arinnar vakti athygli á væntanlegri
staðsetningu stöðvarinnar fyrir
skömmu.
Borgaryfirvöld höfðu valið henni
stað og hafði ákvörðunin ekki farið
hátt og kom staðarvalið flatt upp á
almenning þegar greint var frá mál-
inu í Tímanum um miðjan þennan
mánuð.
Stöðin ekki auðkennd
á skipulagi
Á fundinn var boðið borgarfull-
trúum, embættismönnum borgar-
innar og fleirum og tóku margir til
máls.
Alfreð Þorsteinsson fulltrúi fram-
sóknarmanna í skipulagsnefnd var
einasti kjörinna fulltrúa borgarbúa
sem tók til máls. Hann sagði meðal
annars eftir að hafa hlustað á emb-
ættismenn borgarinnar og viðbrögð
fundarmanna að greinilegt væri að
Árbæingar væru ekki ginnkeyptir
fyrir draumaverksmiðju borgarverk-
fræðings og hans manna.
Hann sagði að málið snerist ekki
um ágæti nýrrar tækni við meðferð
sorps, heldur staðsetningu stöðvar-
innar sem væri fráleit. Hann benti á
að staðsetningin væri í ósamræmi
við samþykkt aðalskipulags Reykja-
víkur.
Samkvæmt skipulagsreglum væri
skylda við gerð aðalskipulags að
gera grein fyrir staðsetningu sorp-
hauga eða sorpeyðingarstöðva. Það
hefði ekki verið gert og því hefðu
íbúar og forsvarsmenn fyrirtækja
verið grandalausir gagnvart því að fá
slíkan nágranna sem sorpflokkunar-
stöð.
Alfreð gagnrýndi harðlega að
embættismenn borgarinnar hefðu
skoðað málið frá einu sjónarhomi,
sem væri flutningskostnaður. Hinn
mannlegi þáttur hefði algerlega ver-
ið sniðgenginn en slíkt gengi ekki.
Benedikt Bogason verkfræðingur,
formaður Framfarafélagsins og
fundarstjóri á fundinum sagði í gær
við Tímann að fundurinn hefði verið
hugsaður sem kynningarfundur.
Þeim Þórði Þorbjamarsyni borg-
arverkfræðingi, Þorvaldi S. Þor-
valdssyni forstöðumanni Borgar-
skipulags og Ögmundi Einarssyni
framkv.stjóra Sorpeyðingar höfuð-
borgarsvæðisins hefði verið boðið á
fundinn til að kynna fyrirhugaða
starfsemi stöðvarinnar og það hefði
öllum verið ljóst að um væri að ræða
gjörbyltingu í meðferð sorps hér á
landi.
íbúar hverfisins hefðu hins vegar
ýmislegt að athuga við staðsetningu
stöðvarinnar eins og fram hefði kom-
ið á fundinum og þá hefði það vakið
athygli manna hversu lítið hefði
farið fyrir ákvarðanatöku um stað-
setninguna.
Veruleg andstaða íbúanna
Vemleg andstaða er meðal íbú-
anna og stjómenda fyrirtækja í Ár-
bæjarhverfi gegn staðsetningu stöðv-
arinnar, en í næsta nágrenni hennar
verða Þvottahús ríkisspítalanna,
kaffibrennsla, mjólkurísgerð, gos-
drykkjaverksmiðja auk annars.
Fram kom á fundinum að t.d.
mun Coca Cola International ekki
sætta sig við hinn nýja nágranna og
krefjast þess að gosdrykkjaverk-
smiðja Vífilfells verði flutt verði
sorpstöðin byggð á þessum stað.
Benedikt Bogason sagði að þrátt
fyrir að embættismennirnir hefðu
kynnt fyrirhugaða starfsemi stöðvar-
innar málefnalega og vel hefði ekki
tekist að eyða ótta manna við starf-
semina. Umferð yrði mikil í kring
um stöðina og bættist hún við þá
miklu umferð sem fyrir er á Bæjar-
hálsi.
Ekkert lægi fyrir um að nýrSuður-
landsvegur yrði lagður, né tengiveg-
ur um Ofanleiti niður á Vesturlands-
veg og ekki væri heldur endanlega
ákveðinn urðunarstaður fyrir sorpið
og því mæltu flest rök gegn þessari
staðsetningu.
Þá væri þess að gæta að fyrir
borgarstjórnarkosningar 1982 hefðu
það verið höfuðkosningamál núver-
andi meirihluta að ekki yrði reist
íbúðabyggð á þessu svæði og áfram
í átt til Rauðavatns vegna þess hve
sprungið svæðið væri.
Þau rök giltu enn og sagði hann að
ekki væri víst að svo vel tækist að
ganga frá gólfum og járnabinda að
engin hætta yrði á að misgengi eða
gliðnun yrði í jarðveginum og
sprungur mynduðust í gólf og sorp
eða eiturefni færu niður í jarðskorp-
una.
Þá væru Bullaugu þama í grennd-
inni sem væru vatnsból - lindir—sem
að vísu væm nú ekki nýttar. Þær
væru þó náttúruauðlind og spurning
væri hvort mætti setja slíka auðlind
í hættu.
Góð hugmynd -
vondur staður
Um tvö hundmð manns sóttu
fundinn og fram komu tillögur um
aðra staði fyrir stöðina, svo sem á
Geirsnefi í grennd við malbikunar-
stöð borgarinnar og á gömlu haugun-
um í Gufunesi.
Fundarmenn voru almennt sam-
mála um að með byggingu sorp-
stöðvar væri verið að fara inn á nýja
og heppilega braut sem til mikilla
framfara horfði. Hins vegar væri
staðsetningin óviðunandi.
Á fundinum var samþykkt að
beina því til Framfarafélagsins að
láta fara fram undirskriftasöfnun í
hverfinu gegn staðsetningu stöðvar-
innar.
Á fundinum kom einnig fram að
væntanlegur Suðurlandsvegur, ofan-
byggðarvegur, verði ekki lagður á
næstu árum, enda ekki kominn á
vegaáætlun.
Því verði öll umferð að og frá
stöðinni að fara um Bæjarháls. Um-
ferð um hann muni því fyrirsjáan-
lega aukast verulega. Ekki verði
aðeins um að ræða 250-300 sorpbíla
á dag heldur flutningabíla sem aka
munu sorpböggum frá stöðinni á
urðunarstað.
Fyrirspurn í borgarráði
Á fundi borgarráðs í gær lagði
Alfreð Þorsteinsson fram fyrirspurn
í þrem liðum um sorpmóttökustöð-
ina. Á fundinum sagði hann:
„Samkvæmt skipulagsreglugerð
skal auðkenna svæði fyrir sorphauga
eða sorpeyðingarstöðvar. Ennfrem-
ur skal auðkenna sérstaklega svæði
fyrir iðnað sem hefur í för með sér
mengun eða aðra hættu.
í nýlega samþykktu aðalskipulagi
Reykjavíkur sem gilda á til ársins
2004 er ekki gert ráð fyrir slíkri
starfsemi í svokölluðum Hádeg-
ismóum austan Suðurlandsvegar í
nágrenni við Árbæjar- og Selás-
hverfi, en nú hafa borgaryfirvöld í
Reykjavík lýst áhuga sínum á að
koma þar fyrir sorpmóttökustöð sem
tvímælalaust fellur undir fyrrgreind
ákvæði.
Fyrirspurn mín er þessi:
f fyrsta lagi:
Voru það mistök, eða var talið
ónauðsynlegt að gera grein fyrir
möguleikum á sorpmóttökustöð á
þessu svæði með því að auðkenna
það sérstaklega?
Hyggjast borgaryfirvöld halda því
til streitu að byggð verði sorpmót-
tökustöð á þessu svæði þrátt fyrir
öflug mótmæli íbúa og fyrirtækja í
næsta nágrenni?
Verði sú raunin, hvemig ætla
borgaryfirvöld að bæta úr þeim
ágalla aðalskipulags Reykjavíkur
sem lýst hefur verið að framan.“
Alfreð sagði við Tímann í gær að
með því að aðalskipulag Reykjavík-
ur væri gallað að þessu leyti hefðu
hagsmunaaðilar í nágrenninu, íbúar
og iðnfyrirtæki í matvælafram-
leiðslu, ekki verið meðvituð um
þessa fyrirhuguðu starfsemi og þess
vegna ekki haft tækifæri til að gera
athugasemdir eins og þeir tvímæla-
laust eiga kröfu til.
Það yrði því að kallast valdníðsla
af hálfu borgaryfirvalda, ætluðu þau
að halda byggingu stöðvarinnar til
streitu á þessum stað þrátt fyrir
andstöðu íbúanna og annarra hags-
munaaðila. -sá/ps