Morgunblaðið - 04.12.2007, Blaðsíða 30
30 ÞRIÐJUDAGUR 4. DESEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
Nú þegar elsku afi
er dáinn þá rifjast upp
svo margar minningar.
Þegar hann bjó í Eskihlíðinni passaði
hann oft Sigga sem minnist þess með
söknuði og sérstaklega að fara og
spila golf með afa sínum auk þess sem
hann kenndi honum að tefla á þessum
árum áður en hann veiktist. Ekki
muna öll barnabörnin hans afa eftir
honum sem sjómanni en Siggi man
vel eftir honum sem skipstjóra á
Bjarna Sæm. og er sérlega eftir-
minnileg siglingin um Sundin með
honum.
Meðan hann var heill heilsu kom
hann alltaf í mat á þriðjudögum en
það voru grjónagrautsdagar á heim-
ilinu. Þannig að þótt afi kæmi í heim-
sókn einu sinni í viku þá fékk hann
alltaf það sama að borða, hvað ætli
hann hafi haldið um mataræði fjöl-
skyldunnar? Þegar við vorum yngri
spilaði hann við okkur Lúdó og Yatzy
en einnig var hann ágætis skákmaður
og tefldi reglulega þó hann leyfði okk-
ur oftast að vinna. Seinna meir reynd-
um við að kenna honum Uno og var
það gjarnan spilað þegar hann var í
heimsókn en með misjöfnum árangri
því hann lærði spilið illa og svindlaði
alltaf óvart. „Gula hættan“ var við-
kvæði afa í hvert sinn sem hann setti
út gult spil.
Afi mundi ævinlega eftir öllum af-
mælisdögum og hann var alltaf hjá
okkur á jólunum og við vitum ekki
hvernig jólin verða án hans. Það er
erfitt að hugsa sér jólaboð án þess að
hann taki upp munnhörpuna og spili
jólalög. Einhvern veginn fannst
manni að afi mundi alltaf lifa, að hann
yrði alltaf hjá okkur. Þó voru veikindi
hans síðustu árin augljós enda eru
núna liðin fjórtán ár frá fyrsta hjarta-
áfallinu en síðast í október var hann
lagður inn á sjúkrahús. Afi var hins
vegar alltaf bjartsýnn og reyndar
ótrúlegt hvað hann þoldi, lífsgleðin
virtist alltaf sigra veikindin. Það kom
þó að því að náttúrulögmálin hefðu yf-
irhöndina enda fátt jafn víst og að ein-
hvern tíma munum við deyja. Það er
þó ekki alltaf slæmt og er afi okkar
loksins kominn á betri stað til ömmu
sem fór þangað fyrir svo mörgum ár-
um og við fengum aldrei að kynnast.
Við kveðjum afa Sigurð með söknuði
og yljum okkur við allar góðu minn-
ingarnar sem við eigum um hann.
Sigurður Kári, Arnbjörg
Soffía og Ragnar Auðun.
Kveðja frá
Hafrannsóknastofnuninni
Í dag er til grafar borinn Sigurður
Kr. Árnason, fyrrverandi skipstjóri á
rannsóknaskipinu Bjarna Sæmunds-
syni. Þó svo að Sigurður hafi hætt
störfum sem skipstjóri áður en sá sem
þetta ritar tók við forystu á Hafrann-
sóknastofnuninni man hann enn sög-
ur af þessum grandvara og áreiðan-
lega skipstjóra sem falin hafði verið
sú mikla ábyrgð að stjórna flaggskipi
stofnunarinnar með áhöfn og rann-
sóknafólki. Víst er að bæði stjórnend-
ur og aðrir starfsmenn gátu reitt sig á
að skipið væri í öruggum höndum Sig-
urðar skipstjóra, en oft var unnið við
erfiðar og jafnvel hættulegar aðstæð-
ur á sjó úti.
Sigurður kom til starfa við veiðar-
færarannsóknir á Hafrannsókna-
stofnuninni fyrir tæpum fjórum ára-
tugum síðan, er þær voru um það bil
að hefjast. Naut þar mikillar reynslu
hans af störfum á fiskiskipum. Svo fór
síðar, eða árið 1973, að Sigurður tók
sæti 1. stýrimanns í áhöfn Bjarna Sæ-
mundssonar og aðeins fjórum árum
síðar, eða árið 1977, tók hann við
stöðu skipstjóra. Þeirri stöðu gegndi
Sigurður Kr. Árnason
✝ Sigurður Krist-ófer Árnason
skipstjóri fæddist í
Reykjavík 7. febrúar
1925. Hann lést á
heimili sínu á Hrafn-
istu í Hafnarfirði að
morgni 18. nóv-
ember síðastliðins
og var útför hans
gerð frá Háteigs-
kirkju 28. nóvember.
hann með miklum
sóma þar til hann lauk
störfum árið 1993.
Margir samstarfs-
manna Sigurðar minn-
ast ljúfmannlegrar
framkomu hans og
samvinnu, og þess að
aldrei lét hann fyrir sig
koma að setja sig á há-
an hest þegar kom að
því að leysa viðfangs-
efni rannsóknastarfs-
ins á sjó, jafnvel þótt
um óreynda „land-
krabba“ væri að ræða.
Það var aðalsmerki Sigurðar að leit-
ast við að sinna öllum með sama vin-
samlega og jákvæða hugarfarinu. Á
síðari árum fylgdist hann vel með
starfinu á Hafrannsóknastofnuninni
og lét hag starfsmanna og stofnunar
sig varða. Það var því alltaf ánægju-
legt að hitta Sigurð að máli eftir að
hann hætti störfum og oft bárust
kveðjur frá honum með hvatningar-
orðum til okkar sem í eldlínunni
stöndum. Fyrir það erum við fyrrver-
andi samstarfsfólk Sigurðar þakklát.
Um leið og við vottum látnum fé-
laga virðingu okkar sendum við son-
um Sigurðar og fjölskyldum þeirra
innilegar samúðarkveðjur.
Jóhann Sigurjónsson.
Samvinna okkar Sigga Árna eins
og við kölluðum hann ævinlega var af-
ar góð og hófst fyrst og fremst eftir að
hann varð skipstjóri á r/s Bjarna Sæ-
mundssyni og þeir urðu ófáir loðnu-
leiðangrarnir sem við Siggi fórum
saman. Þá voru fiskleitartækin ekki í
brúnni á Bjarna heldur á næsta þilfari
fyrir neðan. Þetta fyrirkomulag kom
ekki mjög að sök að degi til, en það er
ekki þægilegt að vakna af værum
svefni, oft í leiðindaveðri, til að ná sýni
með flotvörpu nema allt sé á hreinu
t.d. um stefnu á torfuna, fjarlægð og
vindátt. Það varð fljótlega að reglu að
þegar skipstjóri mætti í brúna með
stírur í augum beið tækjamaður hans
með könnu af sterku svörtu kaffi og
hæfilegan fjölda sykurmola. Stóð því
heima að þegar kanna og molar voru
hálfnuð var skipstjóri vaknaður og
hafði á hreinu þær upplýsingar sem
hann þurfti frá tækjamanni. Sýnið var
síðan snarlega tekið og skipstjóri gat
gengið til náða.
Siggi Árna var einstakt ljúfmenni
og kunni vel að meta sams konar við-
mót. Hann var ákaflega hrekklaus
maður og sárnaði ef honum fannst á
sig hallað að ósekju – sem var raunar
ekki daglegt brauð um borð í Bjarna.
Hann var hins vegar grínisti góður og
hafði gaman af hæfilegum uppátækj-
um samstarfsmanna. Upp úr 1980
voru endurnýjuð fiskleitar- og mæli-
tæki um borð í Bjarna, bylting raunar
á þess tíma mælikvarða. Ein nýjung-
anna var t.d. að með 5 sjómílna milli-
bili skráðust lóðningar sjálfkrafa
ásamt athugasemdum tækjamanns. Í
fyrsta sinn sem Siggi varð vitni að út-
komunni horfði hann á prentarann
skrá lóðningar með hávaða og látum
og bæta síðan við „og nú er Bjarni
Sæmundsson á fullri ferð áleiðis í var
undir Grænuhlíð“ – sem enginn vissi
nema tveir menn. Furðusvipurinn á
andliti skippersins er ógleymanlegur
tækjamanni (sem þetta ritaði í skrána
og hér segir frá), en alveg sérstaklega
hin munnlega athugasemd „hver seg-
ir það?“ sem á eftir fylgdi. Það var
mikið hlegið eftir að Siggi hafði verið
leiddur inn í heim hinnar nýju tækni.
Siggi var afar flinkur við skip-
stjórn. Eitt sinn lentum við í af-
spyrnuveðri norður af Horni. Í raun
veit enginn hver vindhraðinn var, en
mælirinn um borð í Bjarna stóð all-
lengi í botni á 100 hnútum/klst, en 60
hnútar jafngiltu 12 gömlum vindstig-
um (fárviðri). Við fengum á okkur
slæmt brot, nánast í upphafi, sem
beyglaði framhlið yfirbyggingarinnar
þvert yfir skipið neðan við brúna sem
hrundi þó ekki því þá hefði skipið far-
ið niður. Við sluppum við frekari kár-
ínur þrátt fyrir veðurofsann, sem var
slíkur að engin leið var að hafa stjórn
á skipinu nema keyra alla þrjár vél-
arnar á fullu milli þess sem slegið var
af til að draga úr höggum þegar risa-
vaxnar öldurnar skullu ofan á fram-
þilfarið og þaðan á yfirbygginguna.
Ég hef aldrei á ævinni orðið jafn
hræddur um líf mitt og er þess fullviss
að snilldarleg skipstjórn Sigga hélt
okkur á floti í þetta skipti.
Við á grútardeildinni á Hafró kveðj-
um góðan vin og samstarfsmann með
söknuði og biðjum fjölskyldu hans
blessunar. Sjálfur mun ég ætíð minn-
ast Sigurðar Kr. Árnasonar þegar ég
heyri góðs manns getið.
Hjálmar Vilhjálmsson.
Meira: mbl.is/minningar
Frá því að ég leit þennan heim fyrst
augum var Sigurður sjálfkrafa hluti af
minni tilveru enda eiginmaður Hobbu,
móðursystur minnar, og var mikill
samgangur innan fjölskyldunnar, þó
svo að foreldrar mínir byggju á Akur-
eyri og Hobba og Sigurður í Reykja-
vík. Þeim hjónum fæddust fimm synir
og voru þeir þrír elstu á líkum aldri og
ég og því alltaf tilhlökkunarefni þegar
til stóð að við færum suður eða þá að
þau kæmu norður. Í þá daga var það
dagleið að ferðast akandi á milli Ak-
ureyrar og Reykjavíkur.
Það lá fyrir Sigurði að gera sjó-
mennskuna að ævistarfi og sótti hann
sjó í hartnær hálfa öld, síðast hjá Haf-
rannsóknastofnuninni, þar sem hann
lauk sinni starfsævi sem skipstjóri á
Bjarna Sæmundssyni. Ég minnist
þess vel á 7. áratugnum, þegar Sig-
urður var reglulega í millilandasigl-
ingum, að ósjaldan komu sendingar að
sunnan sem glöddu barnsins hjarta,
en Sigurður gleymdi aldrei mér frek-
ar en sonum sínum og konu, þegar
hann kom í land úr slíkum siglingum,
færandi hendi. Hann keypti til dæmis
fyrsta reiðhjólið sem ég eignaðist og
ég man það enn að ég harðneitaði að
fara að sofa kvöldið sem hjólhesturinn
góði kom norður, fyrr en þessu undra-
tæki, sem var blátt og rautt að lit,
hafði verið lagt við hliðina á rúminu
mínu. Enn á ég í fórum mínum upp-
köst að innkaupalistum sem faðir
minn sendi Sigurði er líða fór að milli-
landatúrunum og endurspegla listarn-
ir þau aðföng sem sæfarar þeirra tíma
sóttu til okkar helstu viðskiptalanda á
þessum árum. Að sjálfsögðu var bæði
áfengi og tóbak ofarlega á listanum,
þó sérstaklega forboðnar veigar eins
og bjór, en einnig vörur sem þykja svo
hversdagslegar í dag, svo sem tekex
og smjör.
Sigurður var einstaklega barngóð-
ur maður og gilti þá einu hvort um var
að ræða hans eigin syni eða annarra
börn. Eðlilega urðu mikil fagnaðar-
læti þegar hann kom í land og ekki
óalgengt að hann hefði að minnsta
kosti þrjá syni í fanginu. Sigurður var
einstakt snyrtimenni og var á sínum
tíma sagt að enginn Reykvíkingur
hefði gengið um í betur burstuðum
skóm, en skóburstun hjá Sigurði jaðr-
aði við að nálgast helgisiði og gaf hann
sér góðan tíma í verkið.
Það var Sigurði mikið áfall þegar
móðursystir mín lést langt fyrir aldur
fram eftir þriggja ára baráttu við
krabbamein árið 1983. Hygg ég að
hann hafi sennilega aldrei komist yfir
þann missi, enda var hjónaband
þeirra einstaklega farsælt. Sjálfur
missti Sigurður heilsuna tíu árum síð-
ar, er hann fékk mjög alvarlegt
hjartaáfall, svo alvarlegt að honum
var ekki hugað líf og með ólíkindum að
hann skyldi ná að hjarna við og ná að
lifa þetta lengi eftir að hafa fengið
drep í 60% hjartavöðvans.
Sigurði verður best lýst á þann
hátt, að hann endurspeglaði þá mann-
kosti, sem því miður fara hverfandi.
Ef til vill vegna þess að við lifum á tím-
um sem eru fjandsamlegir öllu því
sem er mannlegt, réttlátt og af hinu
góða. Hann var grandvar maður og
heiðarlegur, samviskusamur og
skyldurækinn, fyrirmyndareiginmað-
ur og faðir, yndislegur afi, svo ynd-
islegur, að jafnvel börn honum ótengd
kölluðu hann afa. Sigurð mun ég ávallt
varðveita í hjarta mínu meðal feg-
urstu minninga barnæskunnar. Á
honum fékk ég snemma dálæti sem
lítið barn, en síðar varð hann mér vin-
ur og bróðir. Um leið og ég gleðst í
þeirri fullvissu að nú hafi Sigurður og
Hobba móðursystir mín verið leidd
saman á nýjan leik á æðra tilverustigi
bið ég hinn hæsta höfuðsmið himins
og jarðar að blessa syni hans og þeirra
fjölskyldur.
Stefán Arngrímsson.
- kemur þér við
Veggjakrotsmálum
fjölgar um helming
Við borgum margfalt
fyrir reikisímtöl
Kynlaust Ísland
árið 2010?
Hættulegt kynlíf
unglinga
Óttar Proppé glímir
við krimmaformið
Er hraðakstur vanda-
mál í þinni götu?
Hvað ætlar þú
að lesa í dag?