Fréttablaðið - 09.06.2009, Side 16

HAPPDRÆTTI KRABBAMEINSFÉLAGSINS er ein
veigamesta tekjulind krabbameinssamtakanna hér á landi og
stuðlar mjög að uppbyggingu þeirra og þróun. Dregið verður í
sumarhappdrættinu 17. júní næstkomandi. www.krabb.is
Líkamleg heilsa fólks og hæfileik-
inn til að lesa í tilfinningar sínar
eru tengdari en gæti virst í fyrstu.
Þetta segir Sæunn Kjartansdóttir,
sálgreinir og höfundur bókarinnar
Árin sem enginn man, sem fjall-
ar um frumbernskuna og áhrif
hennar á fullorðinsárin. „Lykil-
atriðið í sambandi við góða heilsu
er að kunna að bregðast við þörf-
um sínum og tilfinningum á við-
eigandi hátt. Til þess að geta það
er nauðsynlegt að vera læs á líðan
sína,“ segir Sæunn. Hún útskýrir
að margir kunni ekki að greina þá
vanlíðan sem þeir finna innra með
sér. Viðbrögðin geti verið heilsu-
spillandi, til dæmis að fá sér sígar-
ettu, drykk eða eitthvað að borða.
„Fólki er nauðsynlegt að geta
hugsað um ástand sitt án þess að
grípa til einhæfra vanaviðbragða.
Bestu skilyrðin til að rækta þann
hæfileika er hjá börnum þegar
þau eru lítil, allt frá fæðingu. Þau
læra að þekkja tilfinningar sínar
af þeim sem annast þau.“
Streita virkar hamlandi á heila-
þroska og því segir Sæunn afar
nauðsynlegt að leita allra leiða til
að draga úr eða koma í veg fyrir
streitu ungra barna. „Streitu full-
orðinna má oft rekja til þess að
fólk hlustar ekki á líkama sinn og
viðheldur því streitunni sjálft. En
ung börn kunna hvorki að hlusta á
líkama sinn né geta þau stjórnað
umhverfi sínu og þurfa því vernd
og nærgætna umönnun. Ef þau fá
slíka umönnun bæði dregur það úr
streitu, sem gæti annars skaðað
þau, og þau tileinka sér að bregð-
ast við eigin vanlíðan á sama hátt
og brugðist er við þeim. Það verð-
ur partur af því hvernig þau ann-
ast sjálf sig.“
En eru þá fullorðnir dæmdir til
vanaviðbragða ef þeir hafa ekki
búið við ákjósanlegustu aðstæð-
ur sem börn? „Nei, nei, margir
sem hafa ekki fengið gott uppeldi
finna eitthvað í maka sínum eða
vinum sem leiðréttir skaðann sem
orðinn er. Aðrir þurfa að leita sér
faglegrar ráðgjafar, til að skoða
hvernig fortíðin mótar viðhorfið
til manns sjálfs án þess að maður
viti af því. En mergurinn máls-
ins er að þó við verðum fullorð-
in vöxum við ekki upp úr þörfinni
fyrir aðra. Einn lykillinn að góðri
heilsu er að hafa aðgang að góðu
fólki og hafa þá vissu að einhver
láti sig varða hvernig manni líður.
Við það verður maður líka færari
í að vera öðrum stuðningur. Þetta
helst allt saman í hendur.“
holmfridur@frettabladid.is
Þörfin fyrir aðra er eilíf
Eitt af lykilatriðunum að baki góðrar heilsu er að vera læs á tilfinningar sínar og líðan, segir sálgreinirinn
Sæunn Kjartansdóttir. Ákjósanlegast sé að rækta þann eiginleika á fyrstu árum ævinnar.
Rólegt umhverfi er ákjósanlegast fyrir ung börn, enda virkar streita hamlandi fyrir
heilaþroska, segir Sæunn Kjartansdóttir, sálgreinir og höfundur bókarinnar Árin sem
enginn man. FRÉTTABLAÐIÐ/ARNÞÓR
Kínverskir vísindamenn hafa
þróað frumur úr svínum sem
hafa sömu eiginleika og stofn-
frumur úr fósturvísum.
Stofnfrumur úr fósturvísum hafa
þann eiginleika að geta þróast í
hvers konar vef líkamans. Kín-
verskir vísindamenn hafa nú þróað
frumur úr svínum sem hafa sama
eiginleika og telja þær geta nýst í
stofnfrumurannsóknum sem hing-
að til hafa verið mjög umdeildar
enda hefur þurft að vinna stofn-
frumurnar úr fósturvísum manna.
Stofnfrumurannsóknir þykja hins
vegar geta leitt til lækninga á
ýmsum alvarlegum sjúkdómum á
borð við Alzheimer og Parkinson.
Þá standa vonir til að þessi upp-
götvun vísindamannanna geti
aukið líkur á að hægt verið að nota
innyfli úr svínum í menn en inn-
yfli svína þykja líkjast innyflum
manna.
Einnig telja vísindamennirnir að
með þessari uppgötvun verði hægt
að rækta svín sem verði ónæm
fyrir ýmsum sjúkdómum á borð
við svínaflensuna.
Rannsóknin birtist í vefriti Mol-
ecular Cell Biology-tímaritsins og
sagt var frá henni á fréttavef BBC-
fréttamiðilsins, www.bbc.co.uk
Svín koma
til bjargar
Vísindamenn hafa unnið frumur sem
haga sér eins og stofnfrumur úr svínum.
ÚTSALA
Útsalan er hafi n
Á vor- & sumarlista
Friendtex
Opið mán. - fös. frá kl. 11:00 - 18:00
Laugardaga frá kl. 11:00 – 16:00
Bonito ehf. Friendtex, Faxafen 10, 108 Reykjavík,
sími: 568 2870 - www.friendtex.is
Sérverslun með
FÁKAFENI 9 - (við hliðina á ísbúðinni)
Sími: 553 7060
Ný sending
Skór & töskur
OG FLYTJUM Í FÁKAFEN 9
Meirapróf
Upplýsingar og innritun
í síma 5670300
NÝTT NÁMSKEIÐ HEFST 10. JÚNÍ