Fálkinn - 05.03.1938, Page 14
14
FÁLKINN
,,Þriggja herbergja (búð“ á Krýningarflóa. Opin fgrir ofan innganginn eru ekki gluggar, heldur hafa þau
verið gerð til þess að auðveldara væri að ná út farangri.
Ferðabækur Vilhjálms Stefánssonar.
Hinn frægi landi vor, Vil-
hjálmur Stefánsson, heí'ir ekki
aðeins getið sér ódauðlega
frægð fyrir rannsóknarferðir
sinar um hin norðlægu heims-
skautalönd, heldur og einnig sem
snjall og gáfaður rithöfundur.
Hann hefir ritað stórar bækur
um ferðir sínar og rannsóknir,
sem gefnar liafa verið út i tug-
þúsundum eintaka og Iesnar
með liinni mestu athygli og eft-
irtekl fjölda manna af öilum
stjettum. I hókum þessum lýsir
Vilhjálmur Stefánsson löndum
og þjóðum, sem áður voru lítt
kunnar eða ekki. Iíann segir ýt-
arlega frá ferðum sínum, tilhög-
un allri um útbúnað sinn og
lýsir ])ví, hvernig ferðamenn á
norðurslóðum geta bjargast á-
frain um hin torfæru og lítt
bvgðu heimskautalönd með því
að beila jafnt gætni og forsjálni
sem framtaki, hyggindum og
dugnaði. 1 þeim efnum hefir
Vilhjálmur Stefánsson hina víð-
tækustu reynslu, og mun vera
meira af honum að læra lield-
ur en fleslum ef ekki öllum
öðrum heimskautsförum. Þá
lýsir hann vandlega löndum
þeim, sem hann hefir farið um
og rannsakað, Jandsliáttum og
lífsskilyrðum og sjer i lagi
þeim einkennilegu þjóðflokkum
Eskimóa, sem hann hefir kynt
sjer allra inanna hest, dval-
isl með árum saman, iært
mál þeirra og öðlast traust
þeirra og vináttu. Ilann hefir
því orðið fröðari um þessa
þjóðflokka en flestir aðrir
hefðu nokkurn líma getað orðið.
I>ví kann hann frá undramörgu
og merkilegu að segja um siðu
þeirra og háttu, trú þeirra og
venjur, afkomu þeirra og dag-
legl líf. Þessar frásagnir Vil-
hjálms Stefánssonar eru skemti-
iegar og fjörlega ritaðar, krvdd-
aðar smásögum um ýms atvik
og fróðlegum dæmum. Eigi er
þvi undarlegt, þótt bækur hans
sjeu vinsælar meðal þeirra, sem
lesið hafa og fylgst með afrek-
um höfundarins og hinum
drjúga skerf, sem hann hefir
lagt fram til þess að auka þekk-
ingu vora á hinum óþektustu
ia nvrstu ibúum jarðarinnar
Auðvitað eru bækur Vilhjálms
Stefánssonar ritaðar á enska
tungu. Hafa íslendingar því
miklu minni kynni af þeiin en
þær eiga skilið og vera myndi,
ef þær fengist á islensku. Því
hefir Arsæll Árnason bókbind-
ari ráðist í það fvrirtæki að
þýða og gefa út rit Vilhjálms
á islensku. Ársæll Árnasonlhef-
ir mikinn áhuga fyrir norður-
förum og heimskautarannsókn-
um og hefir kynt sjer það efni
vel. Stendur hann að því leyti
mörgum betur að vígi uni þetta
verk, vegna þekkingar sinnar
og kunnugleika á viðfangsefn-
inu. Islenska þýðingin verður
ein 1 bindi, sem koma út í heft-
urrt, og' verða þar lekin öll þrjú
höfuðrit Vilhjálms, „Veiðimenn
á hjara heims“, „Meðal Eski-
móa“ og „Heimskautalöndin
unaðsiegu“. Lokið er þegar út-
gáfu I. bindis, „Veiðimenn á
hjara heims“. Utgáfan er mjög
smekkleg, prýdd myndum og
fylgir bindinu uppdráttur til
skýringar á ferðum þeim, sein
greinir frá í bindinu. Útgáfa II.
bindis er nú um það bil hálfnuð.
Ársæll Árnason á þakkir skild
ar fvrir að ráðast í þessa útgáfu.
Og ekki aðeins það, heldur líka
fyrir að gera hana svo vel úr
garði, sem raun er á, án þess
að verðið geti talist hátl eftir
því, sem hjer er venja. Þetta
hafa menn lika kunnað að meta,
því að ritið hefir selst afar
mikið, og það svo að með eins-
dæmum mun vera á svo skömm
um tiraa.
Guðni Jónsson.
Sig.urjón Pjctur.sson, verksmiðju
cigandi, Álafossi, verður 50 árn Samúe.l Pálsson, kaupm. á Bíldu
9. \>. m. dnl, verður 60 ára 6. þ. m.
HITLEU HERSTJÓRI.
Hjer er síðasta mynd af Hitler,
sem nú er voldugri en nokkru sinni
áður, eftir að liann hefir hreinsað
til í hernum og tekið sjálfur að sjer
yfirstjórn allra her-, flota og flug-
mála. Vjek hann frá embætti 13
hershöfðingjum, en sumum veitti
hann „lausn i náð“ og sendi þeirn
Jiakkarbrjef fyrir góða samvinnu.
Ennfremur gerði hann von Ribben-
trop vin sinn að utanríkisráðherra,
en fyrv. ulaníkisráðherra sinn, von
Neurath gerði hann að formanni
leyndarráðs fyrir utanríkismátin,
sem hann stofnaði um sama leyti.
Þá hafði liann sendiherraskifti í
Austurríki og margar fleiri breyting-
ar gerði hann.
Þáð hefir komið á daginn, að
ýmsir æðstu menn hersins vildu
hafa sjálfstæðar skoðanir og höfðu
verið mótfallnir Hitler í mörgu.
Þannig vildu þeir engin afskifti liafa
af Spánarstyrjöldinni og yfirleitt
halda vinfengi Englendinga.