Vikan - 06.10.1960, Side 27

Frá skipstjóranum hurfum við til
hinna neðri byggða, þar sem hávað-
inn frá vélinni fór að verða áleit-
inn. Við hittum Ásgeir Magnússon,
fyrsta vélstjóra og borðalagðan í
samræmi við tignina. Hann leiddi
okkur til herbergja sinna, og það-
an hefur hann greiðan aðgang að
vélarrúminu. Maskínan var ekkert
smásmíði og hávaðinn ærandi í
nánd við hana.
— Það er disill frá Burméister &
Wain, sagði Ásgeir, og við vorum
fegnir að þurfa ekki að vera mjög
lengi 1 nábýli við hana. — Hún er
tólf strokka, fimm þúsund hestöfl,
og í kringum hana eru frystivélar
og ljósavélar.
— Þú ert liklega enginn viðvan-
ingur við þess háttar maskinur,
Ásgeir?
— Ég byrjaði sem kyndari á
gamla Selfossi, og siðan 'var ég á
gamla Dettifossi, þar til hann fórst
21. febrúar 1945.
— Hvernig atvikaðist það?
— Það mátti alltaf búast við
þessu á striðsárunum. Við höfðum
verið í skipalest frá Ameriku til
írlands, en svo voru þrir togarar
með okkur þaðan. Það var kafbátur,
sem við hittum, og hann sendi
tundurskeyti, sem kom á siðuna,
og skipið var sokkið eftir fimm
mínútur.
— Var engin viðvörun gefin, til
þess að mannskapurinn gæti komizt
í bátana?
— Nei, alls ekki nein viðvörun.
Það komst einn bátur á flot og svo
tveir flekar. Við vorum hálfan
annan tíma á reki, og svo var okk-
ur bjargað.
— Hvað fórust margir þarna
með Dettifossi?
— Það fórust 12, skipverjar og
þrír farþegar.
— Það eru nú orðin fimmtán ár
síðan, og þeir, sem yngri eru, muna
þetta ekki svo gerla. Varst þú ekk-
«rt smeykur að fara á sjóinn aftur?
— Það hafði engin áhrif á mig,
— ég fór strax i siglingar aftur.
— Hvað ertu svo biiinn að vera
lengi hér á Gullfossi?
— Ég er búinn að vera á honnm
frá byrjun og fyrsti vélstjóri siðan
1953. Starfið er að miklu leyti fólg-
ið í skýrslugcrðum. Það þarf að
fylgjast með eyðslu vélarinnar og
hvenær á að skipta um oliur og þvi
’um likt.
— Hvað starfa margir við vélina?
— Við erum 13 alls, sem störfum
við vélina. Undirvélstjórarnir skipta
með sér vöktum. Það ern f jögra tíma
vaktir i einu og tvær slikar á hverj-
um sólarhring. Störf undirvélstjór-
anna er mikið fólgið i eftirliti, en
auk þess vinna þeir að viðgerðum
og standsetningum. Það er til dæm-
is venja að taka upp einn strokk
þann tima, sem skipið er i Kaup-
mannahöfn.
— Hefur vélin nokkurn tima bil-
að, síðan þú komst?
— Það hefur ekki komið fyrir.
Það brotnaði einu sinni blað af
skrúfu, af þvi skipið hafði lent i
ís og blaðið hafði bognað. Annað
man ég ekki, að hafi komið fyrir.
— Þú verður auðvitað að vera
til taks á öllum timum sólarhrings,
ef eitthvað skyldi nú verða að?
— Að sjálfsögðu. Það er ómögu-
legt að hafa ákveðinn vinnutima í
svona starfi. En ég kann nú vel við
það samt og hef ekki áhuga á því
,að fá mér vinnu i landi.
Við þrégðum okkur að lokum
' J <::;:i /r
upp í brúna, þar sem Birgir Thor-
oddsen, fyrsti stýrimaður, er á
vakt. Við bjuggumst við því, að
hann héldi um stýrið, en hann
mændi út um gluggann og drakk
kaffi úr hárri krukku og hafði joað
huggulegt.
— Við héldum, að þú stæðir
sjálfur við stýrið, Birgir.
— Það er vist nokkuð langt síðan
stýrimenn stóðu við stýrið. Nú lát-
um við hásetana annast jiað eða við
látum þann sjálfvirka stýra —
átópílotinn á ég við.
— Og hann bregzt ekki — eða
hvað?
— Allar vélar geta bilað.
— Stýrið þið ekki eftir korti? Þú
fyrirgefur, ég er nefnilega land-
krabbi i húð og hár.
— .Tú, auðvitað notum við kort.
Komdu með mér yfir f kortaklef-
ann. Ég skal sýna jiér, hvar við
erum núna. Það er hægt að sjá það
upp á punkt.
— Þið stýrimenn eruð þá i raun-
inni sigiingafræðingar.
—: Já, það má kalla það þvi nafni.
Það eru merkismenn með mér hérna
í stýrimennskunni á þessu skipi,
Hannes Hafstein, alnafni og afkom-
andi skáldsins, — hann er annar
stýrimaður, og svo höfum við al-
þingismann í þriðja sætinu, Pétur
Sigurðsson.
— Það verður nú að tjalda þvi,
sem þjóðin á til, á svona skipi, —
Og svo kveðjum við Gullfoss að
Taskan
síðan
Framhald af bls. 7.
— Uhu, sagði Pitso. og
hvenær kallarðu big AJB?
, — Kalla ég mig A J B?
— Já, sagði Pitso og benti á tösk-
una.
Timi tók eftir st.órum upphafsst.öf-
unum. Pitso horfði á hann glettnis-
lega.
— Nú. sagði Timi, frænka mín á
Þessa tösku.
— Timi óskaði þess innilega, að
hann gæti strokið burt betta heimsku-
lega glott af andlitinu á þessum ónjdj-
ung. Seinna minntist hann þess,
hversu máttvana hann hafði verið
bessa stundina. Því að Pitso og glot.tið
voru eitt, Pitso var síglottandi með
stóru ginínu. Timi óskaði þess, að
hann væri ekki svona vandræðalegur
gagnvart Pitso.
— Þú verður að afsaka, Pitso, en
konunni liður ekki sem bezt, svo að
ég verð að halda heim.
Timi lagði af stað. Pitso horfði á
vin sinn og reyndi ekki að aftra hon-
um. Enn var glottið eins og málað
framan í hann.
Chevrolet-bíll hemlaði við hlið
hans.
— Halló! heyrði Timi hrópað, og
hann leit til vinstri.
Bilstjórinn veifaði til hans.
— Stanzaðu, maður!
Þarna voru þeir, tveir hvítir lög-
regluþjónar og maður i jakkafötum
í aftursætinu. Timi var ljóst, að það
væri hreinasta vitfirring að taka til
fótanna. Hann nam staðar. Bílstjór-
inn steig út, gekk til hans og tók af
honum töskuna. Hann veitti enga
mótspyrnu. Lögregluþjónninn greip í
handlegg honum og leiddi hann að
bílnum, opnaði bakdyrnar og ýtti
honum inn. Bíllinn ók rakleiöis til
lögreglustöðvarinnar.
Timi var eins og lamaður, þegar
hann leit á manninn í aftursætinu,
Þetta var maðurinn, sem hafði hald-
ið því fram í strætisvagninum, að
hann getti ekki töskuna. Guð minn
góður, ,— lét þessi maður sér í raun-
,inni svj> annt um lög og rétt, að hann
hafði hugrekki til Þess að kalla Guð
sér til vitnis! Þar að auki á nýárs-
kvöld. Eða var hann leynilögreglu-
maður? Maðurinn leit snöggt á Timi.
Hann horfði síðan fram fyrir sig með
réttlætissvip.
Timi gramdist þetta. Þetta var
ögrun. Hann átti að svara í sömu
mynt. Lánið mundi ef til vill enn elta
hann. Og hann fann, að nú þurfti
hann á öllu því láni að halda, sem
forsjónin hafði upp á að bjóða.
Á lögreglustöðinni tóku lögreglu-
þjónarnir tveir töskuna og hurfu inn
um dyr. Eftir nokkrar mínútur komu
þeir aftur, og Timi fann, að þeir
horfðu einkennilega á hann.
— Jæja, góði, sagði annar lög-
regluþjónninn.
Hann var vingjarnlegur í bragði.
Hann rétti Timi töskuna.
— Hver á þetta veski?
— Ég.
— Hvað er í því?
— Ýmislegt, sem konan min á.
— Og hvað er það?
— Ég geri ráð fyrir, að það séu
einhver föt.
— Hvers vegna gerirðu ráð fyrir
því?
—■ Jú, hún setti niður í töskuna í
flýti og bað mig að fara með Það
til frænku sinnar. Ég sá ekki, hvað
hún setti í töskuna.
— Hm. Ég býst við, að þú kannist
við eigur konu þinnar?
— Eitthvað af þeim að minnsta
kosti.
Hvers vegna var þetta svona auð-
velt? Og hvers vegna var þessi kaldi
glampi í augum hvíta mannsins?
Hinn lögregluþjónninn opnaði og
tók að taka upp úr henni.
— Á konan þín þetta?
Þetta var tætt klæði.
— Já, svaraði Timi.
— Og betta? Og þetta?
Timi svaraði öllum spurningunum
játandi. En hvers vegna voru þeir að
rífa upp þessar tjásur? Lögreglu-
þjónninn tók enn upp úr töskunni.
Timi vissi ekki sitt rjúkandi ráð.
Hvaða grikk var forsjónin nú að gera
honum? Honum fannst ekki allt með
felldu. Var hann fallinn í gildru?
Lögregluþjónninn tæmdi töskuna,
siðan benti hann á eitthvað á botni
hennar.
— Og á konan þín líka þetta?
Timi leit niður í töskuna.
Þetta var skelfileg sjón: Lík af
smábarni, sem virtist nýlátið, — nak-
in, hvít mynd dauðans. Timi varð
óglatt og var næstum fallinn I öng-
vit. Lögregluþjónninn hrinti honum
fram á borðið, um leið og hann leysti
frá skjóðunni. Hann sagði allan
sannleikann. Hann vissi, að hann
hafði teflt við forsjónina — og tapað.
Þetta mundi kosta hann átján mán-
aða refsivinnu — fjarri konu sinni
og börnum. -fc-
Svuntur
Framhald af bls. 1G.
ig, að hann sé mátul. í mitti og við
strenginn. Saumið strenginn við
svuntuna, og festið á hann króka.
Frá hliðinni má ganga á marga
vegu aðra, t. d. setja rennilás í
opið eða búa til klauf, sem heill
renningur er saumaður i, og síðan
búin til hnappagöt á strenginn og
festar á hann tölur.
Brjótið nú 1 sm inn af að neðan,
og stingið 2 mm frá brún í sauma-
vél; brjótið siðan 5 sm upp og þræð-
ið. Saumið með ósýnil. faldspori í
höndum.
Saumið nú saman axlasaumana,
og ákveðið, hvort rennilásinn á að
fara á öxl eða bak. Eigi hann að
fara á öxlina, er bezt að sauma
hann strax vinstra megin.
Ef rennilásinn á að fara niður
bakið, verður að klippa 20 sm langa
klauf niður frá hálsmáli og setja
rennilásinn þar i. Gengið er frá
yztu brúnum á efri hluta svunt-
unnar með skárenningi, sniðnum úr
efnisafgöngunum. Ágætt er að sauma
renninginn á frá réttu um Vi sm
frá brún og brjóta hann síðan yfir
á rönguna, jjræða niður og sauma
með ósýnilegu faldspori.
Saumið hnappagöt eftir merk-
ingu á sniði, festið tölurnar á
strenginn að framan, og hneppið
síðan efri hlutanum á svuntunni við
strenginn.
Ljósar blússur með rykktum
ermum fara mjög vel við svunturnar
og einnig vítt „skjört“. ★
VIKAN 27