Vikan - 09.05.1963, Qupperneq 17

Hann stó'ð upp og geklt úr borðstofunni fram í dagstofuna, þar
sem hann tók sér í hönd dagblaðið frá Wilmington. Hann var
að búa sig undir að lesa það og kom sér fyrir i bægindastóln-
um þegar athöfn hans og hreyfing var trufluð af símahring-
ingu. Hann liélt fram í anddyrið og svaraði — þetta var gam-
aldags símatæki sem stóð á borðplötu úr marmara, og talnem-
in hangandi í gaffli út úr hliðinni.
Clete hélt talnemanum að eyra sér og hluslaði. Laut svo
allt í einu höfði og bliki sló á augu honum. Og hann sagði
eftir andartak: „Er það i lcvöld ? Ég kem áreiðanlega. Þú hekl-
ur þó ekki að ég sitji af mér annað eins?“ Hann talaði lágt,
það lá við sjálft að varir lians snertu svarta trektina. Enn varð
þögn, þvínæst mælti liann enn: „Heyrðu, bróðir, minnztu ekki
á það í símann. Við eigum okkur fjendur. Maður veit aldrei
bver kann að lilusta.“ v
Eftir því, sem þarna tíðkaðist, var liús þeirra Millershjóna
harla venjulegt. Það var eins og öll hús þarna í bænum við
tóbaksekrurnar — lítið og lállaust, bandarískt yfirbragð með
viktoriönskum dráttum og tuttugustu aldar sjónvarpsloftnet-
um. Nokkur þeirra stóðu í eikarlundum, en flest þeirra stóðu
óvarin fyrir öllum veðrum og árstíðum (það glóði á tinþök
þeirra í sólskininu, glampaði á þau i tunglsljósi og stjörnu-
björtu og buldi á þeim, þegar rigndi. í stærri byggingunum
fast að sínu stóra vinstra eyra. Aggie Miller hafði rennt livítum
sápuspónum úr rauðri-hvítri-og-blárri dós í grádropótta þvotta-
skál og liellti nú í hana lieitu vatni úr bládropóttum katli. Með
seinlegum hreyfingum sem bera vitni hægri blóðrás við lágan
þrýsting, beindi hún stútbununni sitt á hvað, kreppti olnbog-
ana og deif fingurgómunum ofan í sápufroðuna. Það voru
ekki nema tvær mínútur frá því að dóttir þeirra stóð upp frá
borðum (það er alltaf furðulegt að komast að raun um hve
margt getur gerzt á skömmum tíma). Aggie Miller heyrði nú
einhver liróp úti fyrir. Hún veitti þeim ekki nánari athygli.
Sennilega voru það börnin að leik. Hún var hávaxin og grönn
og uppþornuð kona, hógvær og auðmjúk, að vísu ekki bein-
línis líkleg til að erfa landið, einungis til að uppfylla það. Hún
liafði borið eiginmanni sínum tíu börn. Sex af þeim höfðu
látizt ung. Af þrem eftirlifandi sonum þeirra var einn i hern-
um, annar afgreiðslumaður í skóverzlun í Wilmington; sá
þriðji og elzti hafði mælt föður sínum í mót, og þegar faðir
lians rétti lionum löðrung, hvarf hann að heiman, og í meir
en ár höfðu þau ekkert af honum frétt. Aggie Miller bar það
með auðmýkt og undirgefni eins og annað. Vegir guðs voru
órannsakanlegir. Drottinn gaf og drottinn tók. Drengurinn,
hinn glataði sonur, mundi áreiðanlega leita aftur heim til föður-
húsanna, auðmýktur og niðurdreginn og biðjast fyrirgefning-
voru til húsa opinberar skrifstofur, matvöruverzlanir, lyfja-
búðin og fundasalur Frímúrara. Þarna voru sex bensínstöðvar
(ein á hverja þrjú liundruð íbúa) og tvær bílastöðvar. Þing-
húsið var i rómverskum, grískum og georgiskum stil, sem léði
því, eins og íbúðarhúsunum, bandarískt yfirbragð. Af öllum
byggingum í bænum, var það sjúkraliúsið eitt, sem leit út fyrir
að vera nýtt og nýtízkulegt. Það var löng og lágreist bygging,
ferhyrndir fletir og beinar linur, brenndur tígulsteinn, stórir
litbrenndir gluggar í biðstofum, gluggar frá gólfi til lofts í
sjúkrastofunum. Fullkomið lof træsikerfi í öllum herbergjum
og göngum, allt bert og sjúkrahúslegt, hvarvetna lyf ja- og sótt-
hreinsunarþefur — sem er sameiginlegt sérkenni öllum slík-
um stofnunum og virðist einlivern veginn setjast í blóðið. Frá
beimili þeirra Millerslijóna var hálf míla vegar að sjúkrahús-
inu.
Það var þvi likast sem bærinn ætti sér ekki nein ákveðin
takmörk. Öllu frekar að hann rynni saman við eða út í nær-
liggjandi skóga og akra, þar sem tóbakið óx þétt og grænt og
furutrén risu, kyxbingsleg og rykug, úr sendnum jarðvegi. Þar
úti lágu götur og stígar af þjóðveginum i ótal hlykkjum og
bugðunx á milli kofa smábændanna, hvíti*a og svartra. I ein-
um af kofum þessum bjó kona, kölluð Clemmy (hét einhvern-
tíma Clementine) Suggs, ung ekkja, holdsköi-p og beinaber með
óhreint og illa greitt hörljóst hár. Sá orðrómur gekk í bænum
að hún tæki á móti karlmönnum i heimsókn í flet sitt, meira
að segja hörundsblökkum karlmönnum. Þeix*, sem stóðu vörð
um siðgæðið í liéraðinu, voru sagðir hafa tekið mál liennar til
meðferðar.
Clete Miller var enn á tali, hlustaði og þi'ýsti talnemanum
ar, og eklci skyldi standa á lienni að steikja feitan kjúkling.
Clete heyrði nú líka hrópin og köllin úti fyi*ir, en aðeins með
öðru eyranu. Hann var mikill vexti, rauðjarpt hárið tekið að
grána og þynnast nokkuð ofan á höfðinu. Hann var stórleitur
og búlduleitur með mikið nef, en einkennilega festulausan
munn, en það kom fyrir að svipur lians leiftraði, svo að manni
kómu þeir i hug, gömlu spámennirnir; Elía, þegar hann auð-
mýkti æðstupresta Baals, eða jafnvel liann, sem tók sér svipu
í liönd og rak kaupmennina út úr musterinu. Honum var gefin
trúarvissa til að lielga sig vissum tilgangi, jafnvel innblástur,
sem gerði hann að skeleggnm baráttumanni. Hann var með-
hjálpari, stuðningsmaður allrar góðgerðarstarfsemi og maður
bænrækinn. Kona lians var ekki i neinum vafa um að hann
væri beztur og mestur allra manna — dýrlingur.
„Jake,“ sagði hann í símann, lágt og af varúð, um leið og
honum varð öðruhvoru ltið til útidyranna, þvi að enn heyrðust
hróp og köll úti fyrir. „Bróðir Jake,“ sagði hann, „þér er óþarfi
að hvetja mig, þú þekkir mig. Mér er þetta ekki siður kapps-
mál en þér. Ég á unga dóttur, sem þeir skulu aldrei komast yfir.
Ég skal sjá svo um að hún verði eins örugg og i ósigrandi virki.
Eins lirein og nýfallinn snjór. Hún sjálf, börn hennar og barna-
börn. Og ég sver því við nafn almáttugs guðs, að ég skal gera
allt, sem í mínu valdi stendur ...“
Rósa Bella hafði fæðzt þeim hjónum eftir að þau voru bæði
nokkuð farin að reskjast, hún var þeim óvænt náðargjöf, hjón-
unum, hefði getað verið barnabarn þeirra (eins og nágrannarn-
ir sögðu). Og hún var lifandi eftirmynd lians (eins og þeir
lika sögðu). Og það var yndisleg sjón, sem gat lirifið mann til
Framfrald á bls. 46.
VIKAN 19. tbl. —