Menntamál - 01.10.1953, Blaðsíða 34

100
MENNTAMÁL
að samsvari iðnréttindum. Við skulum hugsa okkur hina
fjölmennu stétt húsmæðra og kvenþjóðina yfirleitt. Verk-
nám gagnfræðaskólanna er henni mjög hagnýtt. Hverjum
heimilisföður er einnig nauðsynlegt að kunna að fara með
smíðatól. Við skulum einnig minnast þeirra manna, sem
vinna að því að koma sér upp þaki yfir höfuð. Ekki
fást allfáir óiðnlærðir menn við einhvers konar vélar.
Nokkur nasasjón af vélum getur valdið miklu um hagan-
lega meðferð þeirra og umhirðu. Hún getur sem sé orðið
þjóðhagslegt atriði. Og svo mætti lengi telja.
Því er svo farið um margar iðnir, að þau tæki og tól,
sem þær beita, eru ekkert barnameðfæri. Unglingar þurfa
að hafa náð nokkurum aldri og þroska, áður en hægt er
að fá þeim þau í hendur, ef lífsháski á ekki að stafa af.
Ef við létum undir höfuð leggjast að gefa börnum og
unglingum kost á því að stunda verklegt nám fram að
þeim tíma, sem þau gætu farið að meðhöndla hin flóknu
tæki, væri mikils misst. Verðmætur undirbúningur und-
ir störf lífsins hefði farið forgörðum. Ekki vil ég heldur
vanmeta þá gleði og nautn, sem flest ungt fólk hefur af
því að fást við verklega iðju. Með því fullnægir það alveg
ótvírætt heilbrigðri innri þörf til vaxtar og menningar.
— Einar Magnússon benti réttilega á, að bóklegt nám
þyrfti að vera almenns eðlis, áður en sérhæfing byrjaði.
Þessi sannindi eiga jafnt við um verknám sem bóknám.
Frá annarri hlið eru fræðslulögin sökuð um að hneppa
allt skólastarf í viðjar bóklegs náms. Sú ásökun er harla
óréttmæt, þar sem með þeim er gerð fyrsta verulega
tilraun til að hefja verklegt nám til vegs og virðingar í
almennum skólum hér á landi. Sú hugsjón að virða bæði
menntun munns og handa virðist þó hafa staðið við vöggu
íslenzkra skóla. 1 sögu Jóns helga er sagt um eina fyrstu
menntakonu á íslandi, Ingunni Arnórsdóttur: „Kenndi
hún mörgum grammaticam og fræddi hvern, er nema
vildi. Urðu því margir vel menntir undir hennar hendi.